Zaproszenie do publikacji: Numery 2/2025 oraz 1/2026

2025-01-10

WŁADYSŁAW STANISŁAW REYMONT - STULECIE NOBLA

Od otrzymania przez Władysława Stanisława Reymonta nagrody Nobla w roku 1924 wkrótce minie stulecie. Warto w takim momencie dokonać szerszej refleksji nad jego dziełem, biografią oraz stanem badań. Mimo wielu prac poświęconych autorowi Ziemi Obiecanej nie ma on dotąd ani pełnego wydania swoich pism, ani monografii, która byłaby godna Noblisty, nie ma również rzetelnego kalendarium. To wielkie zaniedbanie. Chcielibyśmy, aby stulecie otrzymania literackiej nagrody Nobla stało się okazją do ponowienia dyskusji o tym niezwykłym pisarzu, obdarzonym samorodnym, żywiołowym talentem. Rok 2024 może być początkiem nowych poszukiwań i nowych eksploracji. 

Proponujemy zagadnienia mieszczące się m.in. w następujących obszarach:

  • literackie reinterpretacje: nowe metodologie a dzieła Reymonta; Reymont w ujęciu kulturoznawczym; wpływ myśli socjologicznych (np. J. Ruskina) na światopogląd Reymonta; filozoficzno-ideowy wymiar jego dzieł; z zagadnień psychologii twórczości;
  • sto lat czytania Chłopów; miasto "totalne" i wieś "totalna" w pisarstwie Reymonta; zagadnienia stylu i języka Reymonta;
  • epistolografia, diarystyka, publicystyka, wywiady: informacyjna wartość korespondencji Reymonta; emocjonalne pisanie; epistolograficzne lub diarystyczne autokreacje; "prywatny" a "publiczny" wizerunek Reymonta;
  • wypowiedzi pisarza na tematy publiczne; prasa i krytycy o Reymoncie;
  • biografistyka: obszary puste i półotwarte w badaniach biograficznych nad Reymontem; rola źródeł archiwalnych w nowych ustaleniach biograficznych na temat pisarza ; błędy i zaniechania w badaniach nad życiopisarstwem Reymonta; ideologiczne manipulacje biografią i przesłaniem utworów autora Buntu;
  • Reymont na tle pokolenia: miejsce autora Chłopów pośród rówieśnych; typowość doświadczenia Reymonta czy jego osobność?; między Dmowskim a Witosem - Reymont polityczny czy niepodległy? Reymont a Żeromski - dzisiejsza perspektywa;
  • Reymont popularny i adaptowany: zainteresowanie pisarza kulturą masową i zainteresowanie kultury masowej jego osobą oraz twórczością; wizerunek Reymonta w mediach społecznościowych i Internecie; adaptacje dzieł Reymonta; fenomen ostatniej adaptacji Chłopów (2023);
  • Reymont wydawany i manuskryptowy: dzieje wydań pism Reymonta; przerwana edycja krytyczna; archiwum pisarza; jego rękopisy: notatniki, nieukończone projekty, bruliony, czystopisy; Reymont w ujęciu genetycznym;
  • Reymont za granicą i w szkole: przekłady i recepcja; opinie i recenzje; podstawa programowa i podręczniki

Na teksty czekamy do 30 kwietnia 2025 roku.

 

 

 

 

 

 

 

„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 1, 2026

Zaproszenie do publikacji w numerze tematycznym

 

Leopold Tyrmand i (kon)teksty

 

CALL FOR PAPERS

 

Leopold Tyrmand (1920-1985) –  pisarz, publicysta, miłośnik i popularyzator jazzu, diarysta, eseista, autor scenariuszy – to człowiek o bogatej i burzliwej biografii, mogącej zainspirować niejednego reżysera filmowego.  W ostatnich latach twórczość pisarza zyskuje nową odsłonę, ukazują się bowiem jego utwory w  wersjach pierwotnych, zgodnych z intencjami autora – pozbawione cięć cenzury instytucjonalnej. Numer tematyczny służyć ma wymianie myśli naukowej, związanej z życiem i twórczością autora Dziennika 1954, różnorodnymi obszarami jego zainteresowań (literackimi, muzycznymi, filmowymi), a także działalnością epistolograficzną, która stopniowo wydobywana z archiwów, odsłania nowe tematy związane z pisarzem i jego funkcjonowaniem w środowiskach literacko-artystycznych oraz kulturalnych. Konferencja została zainspirowana grantem NPRH "Edycja naukowa korespondencji Jerzego Giedroycia z Leopoldem Tyrmandem", dlatego ważnym obszarem badań chcemy uczynić emigracyjny okres życia pisarza, jego związki z paryskim Instytutem Literackim, współpracę Tyrmanda z Jerzym Giedroyciem oraz ośrodkiem londyńskim, skupionym wokół „Wiadomości”, innymi ośrodkami życia kulturalnego,  a także filologicznym aspektom twórczości pisarza.

 

Proponowane obszary tematyczne:

  • Biografia
  • Twórczość literacka (proza, dramat)
  • Dzieło w procesie twórczym – wariantywność tekstów
  • Wpływ cenzury na kształt utworów Tyrmanda
  • Wpływ wydawców i redakcji czasopism na utwory pisarza
  • Epistolografia
  • Tyrmand jako diarysta
  • Przekłady
  • Tyrmand jako krytyk muzyczny
  • Poglądy społeczno-polityczne pisarza
  • Tyrmand a kultura popularna
  • Związki pisarza z filmem
  • Związki pisarza z Warszawą

 

Termin nadsyłania artykułów: 31 października 2025