Rhetorical Styles in Knowledge Communication

Maria Załęska

doi:10.18778/1505-9057.54.04

Autor

Maria Załęska Ph.D. hab., University of Warsaw, Faculty of Modern Languages, Department of Italian Studies https://orcid.org/0000-0003-2973-0173

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.54.04

Słowa kluczowe:

styl, retoryka, metajęzyk, dyskurs akademicki, popularyzacja

Abstrakt

W artykule zastosowano retoryczną koncepcję trzech stylów, aby objaśnić pewne praktyki komunikacyjne w dyskursie akademickim. Wykorzystując zasoby perswazyjne stylu niskiego, autorzy skupiają się na retorycznym celu docere/probare, tj. nauczać/dowodzić. Ascetyczna rzeczowość stylu niskiego sugeruje czytelnikom, jakoby stylu w ogóle nie było, przekonując ich, że treść odzwierciedla rzeczywistość bez jakiegokolwiek retorycznego zapośredniczenia. Wybierając perswazyjne środki stylu średniego, badacze łączą cele epistemiczne i estetyczne, starając się osiągnąć retoryczny cel delectare, tj. zachwycać. Zajmujący styl pomaga wciągnąć czytelników w złożoną intelektualnie problematykę. Styl wysoki ułatwia osiągnięcie retorycznego celu movere, tj. poruszać, skłaniać do działania. Służy on do przedstawienia treści naukowych jako informacji użytecznych w podejmowaniu decyzji w życiu konkretnego czytelnika, zatem bywa wykorzystywany przez zaangażowanych naukowców i intelektualistów.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Maria Załęska - Ph.D. hab., University of Warsaw, Faculty of Modern Languages, Department of Italian Studies

Maria Załęska – Ph.D. hab.; she focuses on linguistics (studies on rhetoric, theory of argumentation, pragmatics and discourse analysis, in particular in reference to specialist texts) and the methodology of teaching Italian. She is the author many publications on academic discourse intended to both promote and teach science, e.g. Retorica della linguistica. Scienza, struttura, scrittura (2014), Il discorso accademico italiano. Temi, domande e prospettive (2016, red.), Rhetoric, Discourse and Knowledge (2016, co-editor).

Bibliografia

Ad C. Herennium: de ratione dicendi (Rhetorica ad Herennium) [Cicero], trans. into English by H. Caplan, Harvard University Press, Cambridge MA / William Heinemann, London 1989.
Google Scholar

Altieri Biagi, Fra lingua scientifica e lingua letteraria, Istituti Editoriali e Poligrafici Internazionali, Pisa–Roma–Venezia–Vienna 1998.
Google Scholar

Aristotle, Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, trans. H. Podbielski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Google Scholar

Berardinelli A., La forma del saggio. Definizione e attualità di un genere letterario, Marsilio, Venice 2002.
Google Scholar

Bogołębska B., “Proces wyodrębniania się teorii stylu na przełomie wieku XIX na XX”, Stylistyka 1993, issue 2, pp. 163–171.
Google Scholar

Bogołębska B., “Romantyczny model retoryki i nauki o stylu. Przegląd problematyki”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 1998, issue 1, pp. 139–152.
Google Scholar

Bogołębska B., Studia o stylistyce i retoryce, Studio Graf, Zgierz 2001.
Google Scholar

Bogołębska B., Tradycje retoryczne w stylistyce polskiej. Narodziny dyscypliny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1996.
Google Scholar

Carter M., “Scholarship as rhetoric of display; or, why is everybody saying all those terrible things about us?”, College English 1992, no. 54, pp. 303–313.
Google Scholar

Davidson D., Inquiries into truth and interpretation, Clarendon Press, Oxford 1984.
Google Scholar

Gajda S., Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, PWN, Warszawa 1982.
Google Scholar

Gajda S., “Styl naukowy”, [in:] Współczesny język polski, J. Bartmiński (ed.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2001.
Google Scholar

Gusfield J., “The literary rhetoric of science: Comedy and pathos in drinking driver research“, American Sociological Review 1976, no. 41, pp. 16–34.
Google Scholar

Korolko M., Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1990.
Google Scholar

Le Bovier de Fontenelle B., Éléments de la géométrie de l’infini. Suite des memoires de l’Academie Royale des sciences, L’Imprimerie royale, Paris 1727, https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fontenelle__%C3%89lements_de_la_geometrie_de_l%27infini,_1727_-_1520530.jpg [accessed on: 1.09.2018].
Google Scholar

Marcus Tullius Cicero, O mówcy, trans. B. Awianowicz, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2010.
Google Scholar

Montaigne M., Essais, Garnier, Paris 1958.
Google Scholar

Partyka J., Między scientia curiosa a encyklopedią: europejskie konteksty dla staropolskich kompendiów wiedzy [in print].
Google Scholar

Peck MacDonald S., Professional Academic Writing in the Humanities and Social Sciences, Southern Illinois University Press, Carbondale and Edwardsville 1994.
Google Scholar

Pera M., The Discourses of Science, The University of Chicago Press, Chicago–London 1994.
Google Scholar

Perelman Ch., Olbrechts-Tyteca L., Trattato dell’argomentazione. La nuova retorica, trans. C. Schick, M. Mayer, E. Barassi, Einaudi, Torino 2001.
Google Scholar

Pinker S., Piękny styl. Przewodnik człowieka myślącego po sztuce pisania XXI wieku, trans. A. Nowak-Młynikowska, Smak Słowa, Sopot 2015.
Google Scholar

Posner R.A., Public Intellectuals, Harvard University Press, Cambridge MA 2001.
Google Scholar

“retorica” [entry], [in:] http://www.treccani.it/enciclopedia/retorica/; [accessed on: 15.09.2018].
Google Scholar

Schumway D.R., “Comment on ‘Beyond Literary Darwinism’”, College English 1991, no. 53, pp. 831–834.
Google Scholar

Sendyka R., Nowoczesny esej. Studium historycznej świadomości gatunku, Universitas, Kraków 2004.
Google Scholar

Sierotowicz T., “Galileuszowe ćwiczenia z retoryki. Bajka o koniku polnym z ‘Wagi probierczej’ jako argument ‘ab exempla’”, [in:] Retoryka – krytyka – wiedza, M. Załęska (ed.), PTR, Warszawa 2016, pp. 83–111.
Google Scholar

Thomas F.-N., Turner M., Clear and simple as truth. Writing classic prose, Princeton University Press, Princeton 1994.
Google Scholar

Worsowicz M., O “duchu stosowności”. Teoria retoryczna a współczesna praktyka medialna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Google Scholar

Załęska M., “Parodie dyskursu akademickiego”, [in:] Humor. Teorie, praktyka, zastosowania/Humour. Theories, Applications, Practices, vol. 1: Zrozumieć humor, S. Dżereń-Głowacka, A. Kwiatkowska (eds.), Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski 2009, pp. 109–120.
Google Scholar

Załęska M., Retorica della linguistica. Scienza, struttura, scrittura, Peter Lang, Frankfurt am Main etc. 2014.
Google Scholar

Załęska M., “Retoryczne aspekty popularyzacji naukowej”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 2016, issue 1(31), pp. 59–70.
Google Scholar