Julia Hartwig i „studia osobowe”
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.52.10Słowa kluczowe:
Julia Hartwig, poetycka muzykologia, poetycka biografia, Arturo Toscanini, Ludwig van Beethoven, Janis JoplinAbstrakt
Artykuł dotyczy muzyki w poezji Julii Hartwig, a przede wszystkim tekstów, w których autorka skupia się na postaciach wybitnych kompozytorów oraz wykonawców muzyki klasycznej i rozrywkowej (m.in. Ludwig van Beethoven czy Janis Joplin). Chociaż Hartwig w jednym z wywiadów wspomina o tym, że „muzyka – jej źródło, jej tworzenie, wykonanie – jest zawsze ciekawsze niż człowieczeństwo”, wydaje się, że w swych utworach autorka poświęca więcej uwagi właśnie „człowieczeństwu” opisywanych muzyków, zachowaniom i cechom, o których nie myśli się zazwyczaj podczas kontaktu z ich dziełami lub interpretacjami wykonawczymi tych dzieł. W tekście próbuję, po pierwsze, sprawdzić, w jaki sposób te swoiste poetyckie „studia osobowe” są konstruowane i do czego służą Julii Hartwig, po drugie zaś – rozważyć, czy i w jakim stopniu sporządzane przez poetkę specyficzne portrety artystów zbliżają do nich oraz ich twórczości.
Pobrania
Bibliografia
Adorno Theodor Wiesengrund, O fetyszyzmie w muzyce i o regresji słuchania, w: Adorno Theodor Wiesengrund, Sztuka i sztuki. Wybór esejów, przekł. Krystyna Krzemień-Ojak, wybrał i wstępem opatrzył Karol Sauerland, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1990, s. 100–130.
Google Scholar
Amburn Ellis, Perła. Obsesje i namiętności Janis Joplin, przekł. Lidia Drapińska, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2006.
Google Scholar
Beethoven Ludwig van, w: Oksfordzka ilustrowana encyklopedia sztuki, red. John Julius Norwich, przekł. Leszek Engelking i in., Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1994, s. 49.
Google Scholar
Beethoven Ludwig van, Testament napisany w Heilignstadt, przekł. Ewa Życieńska, w: George R. Marek, Beethoven, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976, s. 328–330.
Google Scholar
Chomiuk Aleksandra, To samo, ale inaczej. O przepisywaniu biografii, w: Literatura prze-pisana II. Od zapomnianych teorii do kryminału, red. Agnieszka Izdebska, Agnieszka Przybyszewska, Danuta Szajnert, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 71–87.
Google Scholar
Cyz Tomasz, Muzyka jest sobą. Rozmowa z Julią Hartwig, http://www.instytutksiazki.pl/artykuly,polecamy,30911,muzyka-jest-soba---rozmowa-z-julia-hartwig.html [dostęp: 20.01.2017].
Google Scholar
Czermińska Małgorzata, Formy biograficzne, w: Słownik literatury polskiej XX wieku, red. Alina Brodzka, Mirosława Puchalska i in., Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1992, s. 10–107.
Google Scholar
Digital archives of the Beethoven-Haus Bonn, http://www.beethoven-haus-bonn.de/sixcms/detail.php?id=1507&template=einstieg_digitales_archiv_en &_mid=Text [dostęp: 20.01.2017].
Google Scholar
Flakowicz-Szczyrba Marta, Dowód na istnienie. Poezja Julii Hartwig wobec egzystencji i sztuki, IBL PAN, Warszawa 2014.
Google Scholar
Friedman Myra, Janis Joplin. Żywcem pogrzebana, przekł. Anna Kołyszko, W.A.B., Warszawa 2005.
Google Scholar
Greenblatt Stephen, Shakespeare. Stwarzanie świata, przekł. Barbara Kopeć-Umiastowska, W.A.B., Warszawa 2007.
Google Scholar
Hartwig Julia, Bez pożegnania, Sic!, Warszawa 2004.
Google Scholar
Hartwig Julia, Gorzkie żale, a5, Kraków 2011.
Google Scholar
Hartwig Julia, Nie ma odpowiedzi, Sic!, Warszawa 2001.
Google Scholar
Hartwig Julia, Spojrzenie, a5, Kraków 2016.
Google Scholar
Hartwig Julia, To wróci, Sic!, Warszawa 2007.
Google Scholar
Hartwig Julia, Zapisane, a5, Kraków 2013.
Google Scholar
Hejmej Andrzej, Muzyczność dzieła literackiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
Google Scholar
Jamrozik Elżbieta, Słownik włosko-polski, polsko-włoski PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Google Scholar
Janis Joplin: Southern Discomfort, [film], reżyseria Christopher Morris, BBC, A&E Networks 2000.
Google Scholar
Johnson Stephen, Beethoven, przekł. Maciej Tumasz, Oficyna Wydawnicza Atena i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
Google Scholar
Legeżyńska Anna, Mistrzyni dyskrecji, znawczyni sztuki harmonii, „Polonistyka. Innowacje” 2015, nr 1, s. 27–36.
Google Scholar
Legeżyńska Anna, Od kochanki do psalmistki. Sylwetki, tematy i konwencje liryki kobiecej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009.
Google Scholar
Poniatowska Irena, Beethoven, w: Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, red. Elżbieta Dziembowska, t. 1, AB, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1979, s. 223–251.
Google Scholar
Puchalska Iwona, Muzyka w okolicznościach lirycznych. Zapisy słuchania muzyki w poezji polskiej XX i XXI wieku, Księgarnia Akademicka, Kraków 2017.
Google Scholar
Runyan William McKinley, Historie życia a psychobiografia. Badania teorii i metody, przekł. Jacek Kasprzewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Google Scholar
Rusinek Michał, Kilka uwag o biografii, muzyce i języku, „Teksty Drugie” 2000, nr 4, s. 96–101.
Google Scholar
Schultz William Todd, Co kryje maska?, w: „Charaktery”, 2017, nr 2, s. 68–71.
Google Scholar
Telicki Marcin, Poetycka antropologia Julii Hartwig, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009.
Google Scholar
The Toscanini Legacy collection of sound recordings [online], http://archives.nypl.org/rha/20445#c1227028 [dostęp: 20.02.2017].
Google Scholar
Wiśniewski Jerzy, Ku harmonii? Poetyckie style słuchania muzyki w wierszach polskich autorów po 1945 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.