„Klin” Tuwima: strategie przeżycia polsko-żydowskiego poety

Autor

  • Giovanna Tomassucci Uniwersytet w Pizie, Wydział Filologii, Literatury i Lingwistyki, Włochy (Dipartimento di Filologia, Letteratura e Linguistica, Università di Pisa, Palazzo Matteucci, Piazza Torricelli 2, 56126 Pisa, Italia) image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.26.05

Słowa kluczowe:

Julian Tuwim, Jewish identity, Polish-Jewish poet, polonisation, assimilation, antisemitism, self-fashioning

Abstrakt

Tuwim’s approach to the “Jewish question” has already been analyzed by Polish and foreign scholars. The article is intended to consider some “survival strategies” of the Polish poet from a slightly different angle. In Poland, in the period between the wars Jewish writers were persuaded to accept total polonization and a rejection of their ethnic identity; yet, at the same time they often suffered a rejection from the circles of Polish artists. Any attempt of highlighting their Jewish identity or even a slight interest in Jewish culture incited brutal Jew-bashings.

Tuwim considered his being a Polish Jew not only as a fact to be proud of, but also as an opportunity for engaging with self-criticism. He painfully felt the Jewish question as “a powerful wedge cleaving [his own] worldview”. However, like many other Polish- Jewish writers he masked its enduring presence in his own psyche, constructing his public persona through a process of self-fashioning.

This paper tries to follow the traces of this “wedge” in Tuwim’s works: from poems supposedly having nothing to do with the “Jewish question”, to encrypted allusions to the great Yiddish writers, from his relentless questioning of all forms of intolerance and nationalist rhetoric, to his conviction that a new poetic language could “reform the world” and become a homeland for all readers regardless of their nationality.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Antisemitism and its Opponents in Modern Poland, red. R. Blobaum, Cornell University Press, Ithaca-London 2005.
Google Scholar

Bulat Mirosława, Źródła do badania dziejów scen żydowskich w Łodzi, [w:] Łódzkie sceny żydowskie, red. M. Leyko, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.
Google Scholar

Hertz Aleksander, Żydzi w kulturze polskiej, Margines, Warszawa 1988.
Google Scholar

Imber Samuel Jakub, Asy z czystej rasy, Biblioteka S.J. Imbera, Kraków 1934.
Google Scholar

Insiders and Outsiders. Dilemmas of East European Jewry, red.. R. I. Cohen, J. Frankel, S. Hoffman, Littman Library Of Jewish Civilization, Oxford-Portland 2010.
Google Scholar

Julian Tuwim. Dyskusja z udziałem Aliny Molisak, Belli Szwarcman-Czarnoty, Michała Głowińskiego i Piotra Matywieckiego, „Midrasz” 2013, nr 5.
Google Scholar

Kafka Franz, Dzienniki 1910–1923, przeł. J. Werter, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1961.
Google Scholar

Korczak Janusz, Koszałki opałki. Humoreski i felietony [Dzieła, t. 2], t I–II , red. H. Kirchner, oprac. tekstów i przypisy B. Wojnowska, Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa 1998.
Google Scholar

Korzhenkov Aleksander, The Life of Zamenhof, przeł. I. M. Richmond, red. H. Tonkin, Mondial & Universal Esperanto Assocciation, New York 2010.
Google Scholar

Łódzkie sceny żydowskie, red. M. Leyko, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.
Google Scholar

Matywiecki Piotr, Twarz Tuwima, W.A.B., Warszawa 2007.
Google Scholar

Michlic Joanna Beata, Culture of Ethno-Nationalism and the Identity of Jews in Inter-War Poland, [w:] Insiders and Outsiders. Dilemmas of East European Jewry, red.. R. I. Cohen, J. Frankel, S. Hoffman, Littman Library Of Jewish Civilization, Oxford-Portland 2010.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv32nxxg8.14

Rozmowy z Tuwimem, red. T. Januszewski, Semper, Warszawa, 1994.
Google Scholar

Polonsky Antony, „Why did they hate Tuwim Boy so much?”. Jews and „Artificial Jewsz” in the Literary Polemics in the Second Polish Republic, [w:] Antisemitism and its Opponents in Modern Poland, red. R. Blobaum, Cornell University Press, Ithaca-London 2005.
Google Scholar

Shmeruk Chone, Przegląd literatury w języku jidysz do I wojny światowej, [w:] Teatr żydowski w Polsce. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej, Warszawa, 18–21 października 1993 roku, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, M. Leyko, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.
Google Scholar

Słonimski Antoni, Tuwim Julian, W oparach absurdu, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2008.
Google Scholar

Steiner George, Po wieży Babel. Problemy języka i przekładu, przeł. O. i W. Kubińscy, Universitas, Kraków 2000.
Google Scholar

Teatr żydowski w Polsce. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej, Warszawa, 18–21 października 1993 roku, red. A. Kuligowska-Korzeniewska, M. Leyko, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.
Google Scholar

Tomassucci Giovanna, „Io sono a scacchi”. L’identità ebraica nell’opera letteraria e teatrale di Janusz Korczak, [w:] Janusz Korczak, il suo tempo e il suo retaggio, red. L. Battaglia, L. Quercioli Mincer, Università di Genova, Genua 2014 [„Quaderni di Palazzo Serra” 24].
Google Scholar

Tuwim Julian, Dzieła, t. I–V, oprac. J. W. Gomulicki, S. Pollak, J. Stradecki, Czytelnik, Warszawa 1955–1964.
Google Scholar

Tuwim Julian, Tam zostałem. Wspomnienia młodości, Czytelnik, Warszawa 2003.
Google Scholar

Tuwim Julian, Utwory nieznane. Ze zbiorów Tomasza Niewodniczańskiego w Bitburgu. Wiersze, kabaret, artykuły, listy, oprac. T. Januszewski, Wydawnictwo Wojciech Grochowalski, Łódź 1999.
Google Scholar

Urbanek Mariusz, Tuwim. Wylękniony bluźnierca, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2013.
Google Scholar

Węgrzyniak Rafał, Hebrajskie studio dramatyczne w Łodzi, [w:] Łódzkie sceny żydowskie, red. M. Leyko, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.
Google Scholar

Winczakiewicz Jan, Izrael w poezji polskiej. Antologia, Instytut Literacki, Paryż 1958.
Google Scholar

Wspomnienia o Januszu Korczaku, oprac. L. Barszczewska, B. Milewicz, Nasza Księgarnia, Warszawa 1981.
Google Scholar

Żeleński Tadeusz (Boy), Pisma, seria 4, t. 22: Flirt z Melpomeną, oprac. J. Kott, PIW, Warszawa 1964.
Google Scholar

Żydzi polscy według Tuwima, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Łódź, 2013.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2014-12-30

Jak cytować

Tomassucci, G. (2014). „Klin” Tuwima: strategie przeżycia polsko-żydowskiego poety. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 26(4), 55–73. https://doi.org/10.18778/1505-9057.26.05

Numer

Dział

Articles