Rola Kodeksu Napoleona w systematyzowaniu polskiej terminologii prawnej

Magdalena Wismont; Ewa Woźniak

doi:10.18778/0208-6077.54.05

Authors

Magdalena Wismont Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0003-2010-8214
Ewa Woźniak Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-0784-6178

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.54.05

Keywords:

history of XIX century Polish language, legal vocabulary, systematization of Polish legal terminology, Napoleonic Code

Abstract

The article examines influence of a XIX century translation of the Napoleonic Code on the systematization of contemporary Polish legal terminology. The French codification of legislation was of paramount importance for legislations all over the world and laid the foundations for a modern state. The authors present influence of French codification over the Polish law terminology which was being formed in the XIX century. Thanks to the translations of the Napoleonic Code, the systematization of terminology in the field of law was introduced, i.e. assigning names to legal notions, precise determination of their semantics, organizing terms in superior-subordinate relations. In the translations consistency in translational was also proposed. In this way the translations of the Napoleonic Code brought the Polish legal language closer to modernity.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Felber H., Budin G., 1994, Teoria i praktyka terminologii, tłum. C. Schatte, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Lukszyn J. (red.), 1993, Tezaurus terminologii translatorycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Rosner A., 2007, Zmagania z językiem prawa. Przykład polskiego przekładu Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim, w: A. Niewiadomski, A. Mróz, R. Pawelec (red.), Współczesny język prawny i prawniczy, Warszawa: Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, s. 9–22.
Google Scholar

Rosner A., 2008, Pierwsze polskie tłumaczenia Kodeksu Napoleona, w: K. Sójka-Zielińska (red.), Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, s. 271–294.
Google Scholar

Szczepankowska I., 2004, Język prawny I Rzeczypospolitej w „Zbiorze praw sądowych” Andrzeja Zamoyskiego, cz. I: Pojęcia prawne, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Google Scholar

Wielomski A., 2008, Krytyka Kodeksu Napoleona we Francji w XIX wieku, „Doktrina. Studia Społeczno-Polityczne” 5, s. 201–216.
Google Scholar

Wismont M., w druku, Z dziejów polskiej terminologii prawnej: opieka i jej wykonawcy w dziewiętnastowiecznych tłumaczeniach Kodeksu Napoleona, w: B. Malczewska, J. Woźniakiewicz (red.), Języki specjalistyczne w ujęciu diachronicznym i synchronicznym I.
Google Scholar

Woźniak E., 2018, O funkcji szeregów synonimicznych w dawnych polskich tekstach prawnych, „Poradnik Językowy” 7, s. 75–84.
Google Scholar

Woźniak E., Wismont M., 2016, „Stare” i „nowe” w polskiej terminologii prawnej 1 poł. XIX w. (na przykładzie terminologii dotyczącej rozwodów), „Issledovanija po Slavjanskim Jazykam” 21 (1), s. 1–20.
Google Scholar

Woźniak E., Zarębski R., 2016a, Kodeks Napoleona w dziejach języka urzędowego w Polsce — rekonesans badawczy, „Język Polski” 96 (1), s. 45–58.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31286/JP.96.1.5

Woźniak E., Zarębski R., 2016b, Kontynuacja vs innowacja. Drogi rozwoju polskiej terminologii administracyjno-prawnej po wprowadzeniu Kodeksu Napoleona, „Prace Filologiczne” 69, s. 535–547.
Google Scholar

Wróblewski B., 1948, Język prawny i prawniczy, „Prace Komisji Prawniczej” 3, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

X.S. [Franciszek Ksawery Szaniawski], 1809, O tłumaczeniu Kodeksu Napoleona w języku polskim, „Pamiętnik Warszawski”, t. 3, s. 52–60, https://ebuw.uw.edu.pl (dostęp: 25.03.2019).
Google Scholar

Zajda A., 1990, Staropolska terminologia prawnicza (do 1500 r.), Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Zajda A., 2001, Studia z historii polskiego słownictwa prawniczego i frazeologii, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Zasady 2002, Zasady techniki prawodawczej, „Dziennik Ustaw RP” 100, poz. 908, https://isap.sejm.gov.pl (dostęp: 2.09.2019).
Google Scholar