Wpływ języka modlitw „De oratione communi seu fidelium” na język polskich modlitw powszechnych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.59.05

Słowa kluczowe:

modlitwa powszechna, przekład dynamiczny, przenoszenie wzorów gatunkowych, wspólnota komunikatywna, wzór tekstowy

Abstrakt

Modlitwa powszechna jako gatunek tekstu została wprowadzona do liturgii mszalnej w latach 70. XX w. Najpierw wytworzone zostały wytyczne w Konstytucji o liturgii, a następnie zbiory modlitw wzorcowych w języku łacińskim i francuskim. Później powstały teksty modlitw w językach narodowych. Porównanie tekstów wytworzonych w języku polskim (zredagowanych przez Franciszka Małaczyńskiego) z matrycą łacińsko-francuską (De oratione communi seu fidelium) ukazuje skalę zapożyczeń tekstowych, specyfikę przekładu dynamicznego oraz języka, użytego do wyrażenia treści o tematyce religijnej. W polskiej wspólnocie komunikatywnej o charakterze wyznaniowym przejęcie części tekstów z matrycy pozwala ukazać przenoszenie i przetwarzanie wzorów tekstowych na potrzeby Kościoła katolickiego w Polsce. Poszczególne formuły są także obecne w tekstach kolejnych zbiorów modlitw powszechnych: z lat 1984, 1987, 2003.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Biblia-Online.pl, http://biblia-online.pl (dostęp: 1.07.2024).
Google Scholar

De oratione communi seu fidelium, 1966, Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

Konstytucja o liturgii świętej. Sacrosanctum concilium, 1963, http://www.kkbids.episkopat.pl/?id=87 (dostęp: 1.09.2024).
Google Scholar

Małaczyński F. (red.), 1970, Modlitwa powszechna, Katowice: Wydawnictwo Kurii Diecezjalnej. Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar

Mszał rzymski dla diecezji polskich, 1986, Poznań: Pallottinum, http://ministranci.waw.pl/wp-content/ uploads/docs/Mszal.pdf (dostęp: 1.07.2024).
Google Scholar

Put L.M. (oprac.), 1987, Modlitwa wiernych, t. 1–2, Katowice: Wydawnictwo Kurii Diecezjalnej. Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar

Sinka T. (oprac.), 2003, Modlitwy powszechne: wprowadzenie do Mszy Św. i modlitwa powszechna, t. 1–2, Kraków: Wydawnictwo Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy.
Google Scholar

Żołnierczyk I. (oprac.), 1984, Módlmy się wspólnie. Propozycje modlitwy powszechnej, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Google Scholar

Borawski S., 2000, Wprowadzenie do historii języka (zagadnienia historiozoficzne), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Chlebda W., 2003, Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem.
Google Scholar

Chlebda W., 2005, Szkice o skrzydlatych słowach. Interpretacje lingwistyczne, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Grenik F., 1967, De oratione communi seu fidelium, „Biuletyn Odnowy Liturgii”, t. 2, s. 156, http://ika.oaza.pl/1967-2.pdf (dostęp: 7.07.2024).
Google Scholar

Makuchowska M., 1998, Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Opole: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Małyga M., Szela-Badzińska M., Wojciechowska K., Tomczyk D., Rosik M., Pietkiewicz R., 2023, Nowy Przekład Dynamiczny. Na ile nowy? Czy rzeczywiście przekład? W jakim sensie dynamiczny?, „Wrocławski Przegląd Teologiczny”, t. 31, nr 1, s. 189–261, https://ojs.academicon.pl/wpt/article/view/5477/6284 (dostęp: 1.07.2025).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.5477

Makuchowska M., 1998, Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Opole: Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar

Pskit W., 2017, Części zmienne Mszy św. w przekładzie: wybrane kolekty w dwóch angielskich wersjach Novus Ordo Missae, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 34, s. 125–140. https://doi.org/10.14746/psj.2017.34.9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/psj.2017.34.9

Sondel J., 2005, Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków: Universitas.
Google Scholar

Szafraniec K., 2014, Kultura polska w przekładzie. Problemy ekwiwalencji, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, t. 21, s. 393–401.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.21.36

Pobrania

Opublikowane

28-11-2025

Jak cytować

Pałucka-Czerniak, I. (2025). Wpływ języka modlitw „De oratione communi seu fidelium” na język polskich modlitw powszechnych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica, (59), 55–69. https://doi.org/10.18778/0208-6077.59.05