Organizacja jednostki lekcyjnej oraz realizacja celów i zadań dydaktycznych na lekcjach języka polskiego w szkole dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących – o potrzebie podejścia glottodydaktycznego

Katarzyna Jachimowska

doi:10.18778/0860-6587.28.13

Autor

Katarzyna Jachimowska Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Współczesnego Języka Polskiego, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź https://orcid.org/0000-0002-6770-3988

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.28.13

Słowa kluczowe:

struktura lekcji, cele i zadania dydaktyczne, metody nauczania, dysfunkcja słuchu, glottodydaktyka

Abstrakt

W artykule opisano cechy jednostki lekcyjnej w wybranych klasach szkoły podstawowej i gimnazjum w szkole dla dzieci niesłyszących i słabosłyszących. Badania struktury lekcji oraz efekty realizacji celów i zadań dydaktycznych lekcji nauki o języku polskim przyniosły konstatację o potrzebie zmian w nauczaniu osób niesłyszących języka polskiego. Perspektywa zastosowania metod glottodydaktycznych w nauczaniu dzieci z dysfunkcją słuchu w celu uzyskania zamierzonych efektów kształcenia otwiera pole badawcze mało jeszcze eksplorowane na gruncie polskiej nauki. Na podstawie zebranego materiału zwrócono uwagę na konieczność zweryfikowania podejścia do nauczania języka polskiego osób niesłyszących i słabosłyszących, ponieważ dotychczasowe metody nauczania są nieefektywne.

Bibliografia

Budarny A., 1979, Lekcja – podstawowa forma organizacji procesu nauczania w szkole, w: M.A. Daniłow, M.M. Skatkin (red.), Dydaktyka szkoły średniej. Wybrane problemy nowoczesnej dydaktyki, Warszawa, s. 210–221.
Google Scholar

ESOKJ: Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, 2003, Warszawa.
Google Scholar

Fiszbach J. (red.), 2019, Polonistyczna dydaktyka ogólna, Łódź.
Google Scholar

Fontana D., 1998, Psychologia dla nauczycieli, Warszawa.
Google Scholar

Grabias S., 2019, Język w zachowaniach społecznych. Podstawy socjolingwistyki i logopedii, Lublin.
Google Scholar

Jachimowska K., 2014, Komunikacyjne aspekty tekstów pisanych przez osoby z dysfunkcją słuchu, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-853-0

Jachimowska K., 2018, Tekstowe realizacje wzorca gatunkowego życzeń pisanych przez dzieci z dysfunkcją słuchu – perspektywa surdoglottodydaktyczna, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie polonistyczne cudzoziemców. Polonistyczne językoznawstwo glottodydaktyczne” 25, s. 187–197.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0860-6587.25.16

Jachimowska K., 2020, Kompetencja leksykalna dzieci z zaburzeniami słuchu na przykładzie szkolnego gatunku wypowiedzi (charakterystyka postaci) – studium indywidualnych przypadków, w: E. Szkudlarek-Śmiechowicz, A. Wierzbicka, E. Olejniczak (red.), Słowo. Struktura – znaczenie – kontekst, Łódź, s. 391–399.
Google Scholar

Janowska I., 2015, Kompetencja komunikacyjna a glottodydaktyka, „LingVaria” X | 2(20), s. 41–54.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12797/LV.10.2015.20.04

Klemensiewicz Z., 1969, Wybrane zagadnienia metodyczne z zakresu nauczania gramatyki, Warszawa.
Google Scholar

Kowal J., 2007, Nowe spojrzenie – język polski jako obcy w kulturze i edukacji Głuchych – Głusi i ich języki obce, w: E. Woźnicka (red.), Tożsamość społeczno-kulturowa Głuchych, Łódź, s. 92–107.
Google Scholar

Kowal J., 2011, Język polski jako obcy a edukacja niesłyszących, w: E. Twardowska, M. Kowalska (red.), Edukacja niesłyszących, Łódź, s. 93–110.
Google Scholar

Kudra A., 1996, Struktura lekcji nauki o języku, w: S. Gala (red.), Z dydaktyki języka ojczystego w szkole, Łódź, s. 156–169.
Google Scholar

Kupisiewicz Cz., 1976, Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa.
Google Scholar

Lipińska E., 2006, Czynniki wpływające na proces uczenia się, w: E. Lipińska, A. Seretny (red.), Z zagadnień dydaktyki języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 57–77.
Google Scholar

Lipińska E., Seretny A., 2012, Między dydaktyką języka ojczystego a obecnego – nauczanie języka polskiego w szkołach polonijnych w Stanach Zjednoczonych, w: B. Skowronek (red.), (Nie) swój język polski. Nowe horyzonty w językoznawstwie stosowanym, Kraków, s. 111–127.
Google Scholar

Nagajowa M., 1990, ABC metodyki języka polskiego, Warszawa.
Google Scholar

Okoń W., 1965, Proces nauczania, Warszawa.
Google Scholar

Okoń W., 1996, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa.
Google Scholar

Perier O., 1992, Dziecko z uszkodzonym narządem słuchu, tłum. T. Gałkowski, Warszawa.
Google Scholar

Półturzycki J., 2002, Dydaktyka dla nauczycieli, Płock.
Google Scholar

Rakowska A., 1995, Rozwój systemu gramatycznego u dzieci głuchych, Kraków.
Google Scholar

Ruta-Korytowska K., 2018, Poziom sprawności czytania i pisania u studentów z dysfunkcją słuchu, Poznań.
Google Scholar

Statut Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego nr 4 w Łodzi www.sosw.edu.pl/N_dokumenty.html (dostęp: 05.05.2018).
Google Scholar

Tomaszewski P., 2008, Co z mową głośną w wychowaniu dwujęzycznym?, w: J. Porayski-Pomsta (red.), Diagnoza i terapia w logopedii, Warszawa, s. 37–58.
Google Scholar

Ustawa z dn. 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się, art. 3. Dz. U. 2011 nr 209, poz. 1243.
Google Scholar

Woźnicka E. (red.), 2007, Tożsamość społeczno-kulturowa Głuchych, Łódź.
Google Scholar

Ziarkowska-Kubiak B., 2011, O potrzebie zmian w programach i metodach nauczania Głuchych Polaków języka i kultury polskiej, w: E. Twardowska, M. Kowalska (red.), Edukacja niesłyszących, Łódź, s. 77–91.
Google Scholar