Class Conflict of the Lodz Proletariat (1905–1939) according to memoirs of Bałuty Communist Activists. Part I: Activism in the SDKPiL (Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania) and PPS-Lewica (Polish Socialist Party-Left) until the restoration of independent Poland
DOI:
https://doi.org/10.18778/2080-8313.25.08Keywords:
proletariat, workers, communism, labour movement, memoirs, Communist Party of Poland (KPP), Polish Socialist Party-Left (PPS-Lewica), Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania (SDKPiL)Abstract
The whole three-part article discusses memoirs of the communists activists as an impor-tant source about the “class war” from the 1905–1907 Revolution to the outbreak of World War II. Its first part includes description of the research methods as well as analysis of the each generation’s revolutionary experience. The moments they have in common are here as important as differences in various activists’ biographies.No matter that the discussed texts were supposed to play role in the propaganda, they allow to see various events from the history of Łódź (e.g. strikes and demonstrations) “under the micro-scope” by presenting the participants’ emotions as well as (sometimes) their individual outlook and characters.
References
Archiwum Akt Nowych, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego (1582), sygn. 2218, b. pag.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, seria 18, Referat ds. Działaczy Ruchu Robotniczego, sygn. 3704, 4778, 4836, 5782, 8125, 8342, 8468, 10128, 10995.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, seria 23, Wydział Historii Partii, sygn. 11004, 11169, 11238, 11331, 11819, 11923.
Google Scholar
Badziak K., Historyczne Bałuty do wybuchu I wojny światowej, [w:] Bałuty: legenda i rzeczywistość, red. M.J. Szymański, D. Staniszewska, T. Kochelski, Łódź 2017.
Google Scholar
Kawalec K., Roman Dmowski, Warszawa 1996.
Google Scholar
Kochański A., Kapota Abel, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 3, K, red. F. Tych, Warszawa 1992, s. 93.
Google Scholar
Marzec W., Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne, Łódź–Kraków 2016.
Google Scholar
Papierowski A.J., Geneza mariawityzmu jako ruchu religijnego i społecznego, cz. II (przyczynek historyczny), „Notatki Płockie” 1997, nr 3/172, http://www.tnp.org.pl/Notatki%20Plockie%201997.pdf (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Pipes R., Rewolucja rosyjska, tłum. T. Szafar, wyd. III, Warszawa 2014.
Google Scholar
Proletariat III, [w:] Encyklopedia PWN, https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Proletariat-III;3962592.html (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Samuś P., Dzieje SDKPiL w Łodzi 1893–1918, Łódź 1984.
Google Scholar
Suchoński A., Kubis B., Gołębiowska A., Białokur M., Polski rok 1918 w podręcznikach do nauczania historii i literaturze dokumentu osobistego, Opole 2018.
Google Scholar
Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893–1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław 1980.
Google Scholar
Wapiński R., Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1991.
Google Scholar
Wojdyło W., Stanisław Grabski (1871–1949). Biografia polityczna, Toruń 2004.
Google Scholar
Zieliński K., Uwiedzeni, zmanipulowani, zdesperowani? Młodzież komunistyczna w Drugiej Rzeczypospolitej 1914–1939, [w:] Metamorfozy społeczne 7. Procesy socjalizacji w Drugiej Rzeczypospolitej, red. A. Landau-Czajka, K. Sierakowska, Warszawa 2013.
Google Scholar
Bałuty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. 1, Warszawa 1880, s. 98, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_I/98 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Bałuty, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, t. 15, cz. 1, Warszawa 1900, s. 78, http://dir.icm.edu.pl/Slownik_geograficzny/Tom_XV_cz.1/78 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Cmentarz – strona główna, http://cmentarzekomunalne.lodz.systkom.pl/mapa.html?gv=37765&cm=CDOLY (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Gauza K., Rewolucja 1905. Szubienica na Długiej, 28 maja 2015 r., http://rewolucja1905.pl/szubienica-na-dlugiej/ (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Historia [parafii mariawickiej pw. św. Franciszka z Asyżu w Łodzi], https://www.mariawita.lodz.pl/naszaparafia/historia.html (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Kiedy jest Niedziela Palmowa 1906 – kalendarz świąt, https://kalendarz.livecity.pl/swieto/niedziela-palmowa/1906 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Kiedy jest Wielkanoc 1907 – kalendarz świąt, https://kalendarz.livecity.pl/swieto/wielkanoc/1907 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1918c&kt=1&plik=0563-0566.jpg#zoom=1.75&x=39&y=218 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=2310d&sy=1912&kt=6&plik=14-15.jpg#zoom=2.25&x=1192&y=221 (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Ulice Łodzi – wykaz nazw ulic łódzkich (obecna nazwa i wszystkie poprzednie, z podaniem lat w których obowiązywały te nazwy), http://mak.wimbp.lodz.pl/index.php/bazy-bibliograficzne/ulice-lodzi.html (dostęp: 5.12.2023).
Google Scholar
Downloads
Published
Versions
- 2024-04-11 (2)
- 2022-12-30 (1)
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
