Ocena gleb piaszczystych o opadowo-retencyjnym typie zasilania wodą na podstawie badania eksperymentalnego dotyczącego podsiąku kapilarnego

Wojciech Tołoczko

doi:10.18778/1427-9711.18.05

Autor

Wojciech Tołoczko Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Fizycznej, Zakład Dynamiki Środowiska i Gleboznawstwa https://orcid.org/0000-0001-5441-4418

DOI:

https://doi.org/10.18778/1427-9711.18.05

Słowa kluczowe:

Podsiąk kapilarny, uwilgotnienie gleby, piasek luźny drobnoziarnisty, lej depresyjny

Abstrakt

W eksperymencie wykorzystano piasek luźny drobnoziarnisty. Potwierdzono, że podsiąk kapilarny zwiększa wilgotność gleby i spowalnia przepływ wód opadowych. W artykule wykazano, że podsiąk kapilarny występuje także w glebach wytworzonych z piasku luźnego. W glebach piaszczystych występowanie wód gruntowych jest bardzo istotne, ponieważ wpływa to na zwiększenie wilgotności w całym profilu glebowym. Pozbawienie gleby piaszczystej możliwości wykorzystania wód gruntowych (np. w granicach leja depresyjnego), to uniemożliwienie najlepszego wykorzystania wód opadowych i spowodowanie gorszych warunków wilgotnościowych.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Baranowski, R., 1980. Wpływ gęstości gleby na jej agrofizyczne właściwości. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 31 (2), 15–31.
Google Scholar

Biskupski, A., Włodek, S., 2011. Oddziaływanie odkrywki Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów na uwilgotnienie gleb. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62 (2), 32–39.
Google Scholar

Biskupski, A., Włodek, S., Pabin, J., 2008. Dynamika uwilgotnienia gleby w zasięgu leja depresji Kopalni Odkrywkowej Węgla Brunatnego – Bełchatów. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 59 (2), 18–24.
Google Scholar

Branżowa Norma, 1978, Gleby i utwory mineralne – Podział na frakcje i grupy granulometryczne. PKN, BN-78/9180-11, Warszawa.
Google Scholar

Grabowska-Olszewska, B., Siergiejew, J.M. (red.), 1977. Gruntoznawstwo. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa, 1–358.
Google Scholar

Jeż, G., Jokiel, P., Maksymiuk, Z., Mela, S., Teodorski, J., 1997. Wpływ kopalni węgla brunatnego „Bełchatów” na stosunki wodne małej zlewni nizinnej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 1, 127–153.
Google Scholar

Komentarz do tabeli klas gruntów w zakresie bonitacji gleb gruntów ornych terenów równinnych, wyżynnych i nizinnych wraz z regionalnymi instrukcjami dotyczącymi gleb ornych terenów górzystych i komentarzami dotyczącymi użytków zielonych i gleb pod lasami dla użytku klasyfikatorów gleb i pracowników kartografii gleb IUNG, 1963. Ministerstwo Rolnictwa, 1–468.
Google Scholar

Kowalik, P., 2001. Ochrona środowiska glebowego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1–258.
Google Scholar

Kozek, M., Tomaszewski, E., 2018. Wieloletnia i sezonowa dynamika niżówek w Warcie w Sieradzu. Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie 18 (2), 41–56.
Google Scholar

Krajewski, R., Skawina, T., Żuławski, C., 1969. Hydrologiczno-glebowa metoda szacowania szkód w użytkach rolnych, wywołanych osuszającą działalnością górniczą. Ochrona Terenów Górniczych 9, 3–10.
Google Scholar

Krysiak, S., Tołoczko, W., 2004. Zróżnicowanie krajobrazowe terenów nadpilicznych w okolicach Wielkopola. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 6, 71–90.
Google Scholar

Laskowski, S., Tołoczko, W., 1995. Ocena stanu srodowiska glebowego w otoczeniu aglomeracji miejsko-przemyslowej Zgierza. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 418 (1), 313–322.
Google Scholar

Laskowski, S., Tołoczko, W., 1998. Zmiany odczynu i zawartości siarki w glebach objętych oddziaływaniem aglomeracji miejsko-przemysłowej Zgierza. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 456, 343–351.
Google Scholar

Laskowski, S., Tołoczko, W., 2001. Alterations of some chemical and physico-chemical properties of selected soils in field ecosystems. Acta Agrophysica 50, 177–188.
Google Scholar

Laskowski, S., Papińska, E., Tołoczko W., 2001a. Różnorodność przyrodnicza Załęczańskiego Parku Krajobrazowego na przykładzie wybranych stanowisk. Problemy Ekologii Krajobrazu, 9, 99–112.
Google Scholar

Laskowski, S., Tołoczko, W., Rólka M., 2001b. Zawartość Pb, Zn, Cu w glebach przy drogach o różnym natężeniu ruchu w okolicach Łodzi. Acta Agrophysica 56, 137–144.
Google Scholar

Laskowski, S., Tołoczko, W., 2003. Zawartość benzo/a/pirenu, antracenu i fenentrenu w glebach przy drogach o różnym natężeniu ruchu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 493, 193–199.
Google Scholar

Laskowski, S., Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2005a. Wpływ nawodnień na niektóre właściwości chemiczne mad bardzo lekkich doliny Neru. Inżynieria Ekologiczna 12, 205–206.
Google Scholar

Laskowski, S., Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2005b. Content of iodine (127I) in chosen profiles of fen soils of the Pilica and Ner Valleys, [w:] Gworek, B. (red.), Obieg pierwiastków w przyrodzie, t. 3, 53–56.
Google Scholar

Laskowski, S., Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2005c. Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in arable soils in proximity of communication tracts near Łodz city. Chemia i Inżynieria Ekologiczna 12 (7), 709–715.
Google Scholar

Laskowski, S., Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2006. Influence of irrigation on some chemical properties of very lightfan soils of the Ner Valley. Chemia i Inżynieria Ekologiczna 13 (1–2), 79–84.
Google Scholar

Lekan, S., Terelak, H., 2000. Wpływ leja depresji hydrologicznej na gleby orne rejonu Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu 317, Rolnictwo 56, 285–293.
Google Scholar

Mosiej, J., 1989. Wpływ wilgotności gleby na plon traw w uprawie polowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 343, 207–213.
Google Scholar

Niewiadomski, A., Tołoczko, W., Trawczyńska, A., 2009. Próchniczność oraz jej związki z buforowością i składem granulometrycznym gleb odłogowanych i użytkowanych rolniczo. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60 (1), 85–91.
Google Scholar

Noworolnik, K., 2010. Plonowanie i jakość ziarna owsa w zależności od wilgotności podłoża i dawki azotu. Żyzność. Nauka. Technologia. Jakość 3 (70), 190–196.
Google Scholar

Papińska, E., Tołoczko, W., 2002. Walory abiotyczne Załęczańskiego Parku Krajobrazowego, [w:] Kurowski, J.K., Witosławski, P. (red.), Funkcjonowanie parków krajobrazowych w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 189–193.
Google Scholar

PTG 2009, Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60 (2), 5–16.
Google Scholar

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 12 września 2012 r. w sprawie gleboznawczej klasyfikacji gruntów z załącznikiem: Urzędowa tabela klas gruntów w zakresie bonitacji gruntów ornych, leśnych pod wodami i rekultywowanych terenów równinnych, wyżynnych i górskich (Dz.U., 2012, poz. 1246).
Google Scholar

Sarnacka, S., Sokołowski, W., Lesiak, J., 1987. Wpływ głębokości odwodnienia spowodowanego przez Kopalnię Bełchatów na stosunki wodne gleb. Synteza badań przeprowadzonych w latach 1979–1985. Seria S, 55. Wydawnictwo IUNG, Puławy.
Google Scholar

Smreczak, B., Łachacz, A., 2019. Typy gleb wyróżniane w klasyfikacji bonitacyjnej i ich odpowiedniki w 6. wydaniu Systematyki gleb Polski. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 70 (2), 115–136.
Google Scholar

Ślusarczyk, E., 1985a. Wpływ kopalni węgla brunatnego na stosunki wodne gleb w rejonie Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego. Cz. I: Oddziaływanie leja depresji hydrologicznej na wody gruntowe i wilgotność gleb. Pamiętniki Puławskie 85, 31–44.
Google Scholar

Ślusarczyk, E., 1985b. Wpływ kopalni węgla brunatnego na stosunki wodne gleb w rejonie Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego. Cz. II: Typologia stosunków wodnych. Pamiętniki Puławskie 85, 45–60.
Google Scholar

Tołoczko, W., Trawczyńska, A., Niewiadomski, A., 2009. Zawartość związków próchnicznych w glebach nawożonych preparatem EM. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60 (1), 97–101.
Google Scholar

Tołoczko, W., Szmidt, A., 2018. Rędziny rezerwatu „Węże” w Załęczańskim Parku Krajobrazowym. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica 17, 51–60.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1427-9711.17.06

Tomaszewski, E., 2011. Defining the threshold level of hydrological drought in lake catchments. Limnological Review 2, 81–89.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10194-011-0029-x

Tomaszewski, E., 2012. Wieloletnia i sezonowa dynamika niżówek w rzekach środkowej Polski. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Tomaszewski, E., 2014. Dynamika niedoborów odpływu niżówkowego w rzekach poddanych silnej antropopresji, [w:] Ciupa, T., Suligowski, R. (red.), Woda w mieście. Monografie Komisji Hydrologicznej PTG – t. 2, Instytut Geografii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce, 289–300.
Google Scholar

Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2005. Content of heavy metals in ground water of the soil of Bzura river valley. Chemia i Inżynieria Ekologiczna 12 (1–2), 121–126.
Google Scholar

Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2006. Content and profile arrangement of total and sulphate sulphur in soils of greenlands of the Bzura river valley. Chemia i Inżynieria Ekologiczna 13 (1–2), 139–145.
Google Scholar

Trawczyńska, A., Tołoczko, W., 2007. Żyzność siedlisk leśnych w Gminie Ujazd. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 31, 46–51.
Google Scholar

Trawczyńska, A., Tołoczko, W., Niewiadomski, A., 2009. Zawartość pierwiastków śladowych w wodach górnej Bzury. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych 40, Warszawa, 491–496.
Google Scholar

Wachowiak, G., 2004. Wpływ regresji leja depresyjnego KWB „Bełchatów” na wielkość odpływu w zlewni górnej Widawki. Górnictwo Odkrywkowe, Wydawnictwo Instytutu Górnictwa Odkrywkowego „Poltegor-Instytut” 46 (1), 14–19.
Google Scholar

Wroński, K., Tołoczko, W., 2008. Dziedzictwo nawodnień doliny Neru szansą na rozwój hodowli, [w:] Tołoczko, W. (red.), Dziedzictwo kulturowe, ochrona i adaptacja jako szansa na rozwój. Wydawnictwo Piktor, Łódź, 108–118.
Google Scholar