https://czasopisma.uni.lodz.pl/geophysica/issue/feedActa Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica2022-03-10T10:48:59+01:00Zbigniew Rdzanygeogrfiz@geo.uni.lodz.plOpen Journal Systems<div style="text-align: justify;"> <p><em>Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica</em></p> </div>https://czasopisma.uni.lodz.pl/geophysica/article/view/12759Naturalne promieniowanie gamma na poziomie morza wokół kontynentu antarktycznego zarejestrowane na południe od równoleżnika 62°2022-03-10T10:48:59+01:00Magdalena Długosz-Lisieckamdlugosz@mitr.p.lodz.plMarcin Krystekgeogrfiz@geo.uni.lodz.plMariusz Kopergeogrfiz@geo.uni.lodz.plTomasz Gralageogrfiz@geo.uni.lodz.plHanna Leniec-Kopergeogrfiz@geo.uni.lodz.plMichał Barasińskigeogrfiz@geo.uni.lodz.plMagdalena Talargeogrfiz@geo.uni.lodz.plIreneusz Kamińskigeogrfiz@geo.uni.lodz.plRobert Kibartgeogrfiz@geo.uni.lodz.plWojciech Małeckigeogrfiz@geo.uni.lodz.plPiotr Kuklińskigeogrfiz@geo.uni.lodz.pl<p>W pracy przedstawiono wyniki dozymetrycznych pomiarów promieniowania, przeprowadzonych przez załogę jachtu Katharsis II, w trakcie 72-dniowego rejsu wokół Antarktydy. Podczas rejsu trwającego od stycznia do marca 2018 roku, za pomocą przenośnego radiometru Gamma Scout Online rejestrowano dawki promieniowania na poziomie morza w odstępach 10-minutowych. Po wstępnej analizie statystycznej uzyskano dane w postaci 2 200 rekordów, które wykorzystano do wnioskowania o rozkładzie promieniowania w rejonie Antarktyki. Średnia zmierzona moc dawki promieniowania wyniosła 0,091 μSvh-1 i wahała się od 0,052 do 0,193 μSvh-1. Wyniki te są powyżej średniej globalnej mocy dawki promieniowania na poziomie morza (0,031 μSvh-1) i często wyższe niż te zarejestrowane bezpośrednio na Antarktydzie. Jednak, generalnie zarejestrowane przez nas dawki promieniowania mieszczą się w dobrze rozpoznanym równoleżnikowym trendzie, w którym promieniowanie jest wyższe w kierunku biegunów. Związane jest to z cieńszą warstwą troposfery w rejonach biegunowych w porównaniu z niższymi, równikowymi szerokościami geograficznymi. Ogólnie pochodzenie tego promieniowania jest naturalne i związane z silniejszą penetracją troposfery przez promieniowanie kosmiczne oraz obecnością promieniowania wtórnego indukowanego w atmosferze. Obecność radionuklidów naziemnych w środowisku Antarktyki ma lokalny, wtórny wpływ na mierzone wartości promieniowania. Teoretycznie obliczony roczny ekwiwalent dawki dla ludzi, w różnych miejscach Antarktydy, może przekraczać limit 1 mSv, natomiast nasze wyniki (0,772 mSv rocznie) tego nie potwierdzają.</p>2021-12-30T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2021 https://czasopisma.uni.lodz.pl/geophysica/article/view/12761Złożoność genezy ozów powstałych w tunelach typu N na przykładzie ozu okolic Tosi (środkowo-wschodnia Polska)2022-03-10T10:48:57+01:00Małgorzata Frydrychmalgorzata.frydrych@geo.uni.lodz.pl<p>Badania ukazują problem złożoności genezy ozów powstających w tunelach typu N na przykładzie ozu okolic Tosi w środkowo- -wschodniej Polsce. Analiza litofacjalna wykazała duże zróżnicowanie strukturalnych i teksturalnych cech osadów tworzących formę. Oz zbudowany jest z trzech jednostek sedymentacyjnych. Gruboziarniste osady jądra ozowego powstawały w subśrodowisku tunelu subglacjalnego na skutek migracji form dna pod ciśnieniem hydrostatycznym. Otwarcie się tunelu spowodowało powstanie rozpadliny lodowej, w której następowała akumulacja jednostki pokrywającej osady jądra ozu. W osadach tych zapisała się znaczna zmienność energii przepływu oraz mechanizmów sedymentacji, co wskazuje na duży wpływ dynamiki ablacji lodowca. Podczas ostatniego etapu deglacjacji część ozu pokryta została diamiktonem. W ozie stwierdzono liczne struktury deformacyjne. Osady zostały przemieszczone pionowo na wysokość ponad 8 m. Stanowią one zapis wytapiania się pogrzebanych brył martwego lodu w osadach jądra ozu. Wytapianie się brył powodowało pionowe przemieszczanie się osadów i powstawanie tzw. <em>dead-ice structure</em>. Złożoność genezy ozów jest charakterystyczna dla obszarów polodowcowych Polski, gdzie większość ozów powstaje w rynnach subglacjalnych. Liczne badania potwierdzają znacznie częstsze występowanie następstwa facji subglacjalnego tunelu i otwartej rozpadliny w ozach powstających w tunelach typu N niż typu R. Wskazuje to na dużo większą odmienność procesów podczas różnych etapów formowania się ozów na nieskonsolidowanym oraz litym podłożu.</p>2021-12-30T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2021 https://czasopisma.uni.lodz.pl/geophysica/article/view/12762XXV Konferencja Naukowa STRATYGRAFIA PLEJSTOCENU POLSKI „Plejstocen Gór Świętokrzyskich”, 3–7 września 2018, Huta Szklana2022-03-10T10:23:40+01:00Małgorzata Ludwikowska-Kędziamalgorzata.ludwikowska@ujk.edu.plLucyna Wachecka-Kotkowskalucyna.wachecka@geo.uni.lodz.plDariusz Wieczorekdariusz.wieczorek@pgi.gov.pl2021-12-30T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2021 https://czasopisma.uni.lodz.pl/geophysica/article/view/12764Odnowienie doktoratu Jana Stanisława Goździka w Uniwersytecie Łódzkim2022-03-10T10:36:18+01:00Zbigniew Rdzanyzbigniew.rdzany@geo.uni.lodz.pl2021-12-30T00:00:00+01:00Prawa autorskie (c) 2021