Reportażowa biografia rodzinna jako polemika z etosem kulturowym. O problemach z kaszubską religijnością w Welewetce Stasi Budzisz

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.13

Słowa kluczowe:

reportaż, Kaszuby, religia, tożsamość, biografia

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza obrazu kaszubskiego katolicyzmu w reportażu Stasi Budzisz Welewetka. Jak znikają Kaszuby. W książce przyjmującej formę reportażowej biografii rodzinnej autorka podejmuje próbę nowego spojrzenia na dziedzictwo kulturowe i tożsamość kaszubską. Opowieść o niełatwym procesie przyswajania przez reporterkę kaszubskich tradycji staje się dla niej okazją do krytycznego spojrzenia na kondycję regionu i jego dziedzictwo kulturowe. Z tego powodu Welewetka traktowana być może jako reporterska polemika z regionalnym etosem kulturowym. Szczególnie wyraźnej krytyce poddaje Budzisz kaszubski katolicyzm. Na kartach książki jawi się on jako wewnętrznie niespójny, negatywnie wpływający na lokalne stosunki społeczne oraz osłabiający odrębność kulturową Kaszub. Widziany przez pryzmat reportażu katolicyzm może być pojmowany jako czynnik wypaczający obraz regionalnej kultury. Literacka narracja pozwala ponadto stwierdzić, że nadmierna społeczna nobilitacja katolicyzmu przyczynia się do kreowania wyidealizowanego, a przez to w pewnym sensie fikcyjnego obrazu mieszkańców regionu.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Mariusz Maciak - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Mariusz Maciak – doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych i Sztuki UMCS. W prowadzonych badaniach naukowych zajmuje się problematyką współczesnej literatury faktu. Szczególnie interesuje się problemami literatury jako formy reprezentacji wielokulturowości, a także związkami między historią, literaturą i ideologią.

Bibliografia

Bednarek A., Religijność a tożsamość kaszubska na przykładzie młodych Kaszubów. Zarys zagadnienia w świetle literatury i wstępnych badań antropologicznych, „Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia” 2015, nr 1, s. 40–58. https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.003.6468
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.003.6468

Bieńkowska A., Lęk – cecha i reaktywność emocjonalna a przesądność uczniów, „Psychologia Rozwojowa” 2009, nr 1, s. 71–80.
Google Scholar

Bokoszański Z., Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2015.
Google Scholar

Budzisz S., Welewetka. Jak znikają Kaszuby, Poznań 2023.
Google Scholar

Dołowy-Rybińska N., „Nikt za nas tego nie zrobi”. Praktyki językowe i kulturowe młodych aktywistów mniejszości językowych Europy, Toruń 2017.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-5708-3

Domańska E., Dekonstruktywistyczne podejście do przeszłości, „Historyk. Studia Metodologiczne”, 2020, t. 50, s. 131–155. https://doi.org/10.24425/hsm.2020.134800
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24425/hsm.2020.134800

Kanał Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku na platformie YouTube https://www.youtube.com/@IKMGdansk [dostęp: 28.02.2024].
Google Scholar

Kaźmierska K., Czapliński P., Julkowska V., Biografia, [w:] Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Warszawa 2014, s. 86–95.
Google Scholar

Kulbat W., Religia a zabobon, „Łódzkie Studia Teologiczne” 2011, t. 20, s. 129–144.
Google Scholar

Kupisiński Z., Koncepcje duszy i zaświatów w obrzędach pogrzebowych i zaduszkowych, „Roczniki Teologiczne” 2016, t. 63, s. 143–161. https://doi.org/10.18290/rt.2016.63.9-9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2016.63.9-9

Matławska I., Rośliny poświęcone świętym i ich zastosowanie, „Herbalism” 2022, nr 1, s. 130–142.
Google Scholar

Mielicka-Pawłowska H., Oczywistość kulturowa, a tożsamość ponowoczesna, [w:] Kim jestem? Kim jesteśmy? Antropologiczne i socjologiczne konteksty współczesnej tożsamości, red. D. Czakon, M. Boruta, Kraków 2012, s. 86–96.
Google Scholar

[Nota o autorce na stronie Wydawnictwa Poznańskiego], https://wydawnictwopoznanskie.pl/autor/stasia-budzisz/ [dostęp: 28.02.2024].
Google Scholar

Sobiecki M., Rola refleksyjności w kreowaniu tożsamości kulturowej – kontekst pedagogiczny, „Studia Pedagogiczne” 2017, t. 1, s. 81–89.
Google Scholar

Warnke A., Stasia Budzisz: Jestem bardzo krytyczna wobec Kaszub, https://culture.pl/pl/artykul/stasia-budzisz-jestem-bardzo-krytyczna-wobec-kaszub-wywiad [dostęp: 28.02.2024].
Google Scholar

Wasilewski J. S., Symbolika ruchu obrotowego i rytuału inwersji, „Etnografia Polska” 1978, z. 1, s. 81–108.
Google Scholar

Wiszniowska M., Autobiograficzne reportaże książkowe. Kategoria genologiczna i jej odmiany, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 2023, z. 2, s. 101–117.
Google Scholar

Żyrek-Horodyska E., Reportażowa saga rodzinna. Fuzja gatunków i dziennikarska archiwistyka, „Zeszyty Naukowe KUL”, 2019, nr 4, s. 133–148. https://doi.org/10.31743/zn.2019.62.4.07
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31743/zn.2019.62.4.07

Pobrania

Opublikowane

2024-12-31

Jak cytować

Maciak, M. (2024). Reportażowa biografia rodzinna jako polemika z etosem kulturowym. O problemach z kaszubską religijnością w Welewetce Stasi Budzisz. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (13), 227–241. https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.13

Podobne artykuły

1 2 3 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.