Tadeusza Kantora „krótkie spięcia sensu między słowami”

Magdalena Skrzypczak

doi:10.18778/2299-7458.04.12

Autor

Magdalena Skrzypczak Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.04.12

Słowa kluczowe:

Tadeusz Kantor, Bruno Schulz, kłącze, proces twórczy, imperatyw pisania, rhizome

Abstrakt

Artykuł eksponuje praktykę pisarską Tadeusza Kantora – „artysty teatru”, który w swoich pismach – zarówno teoretycznych, jak i stricte artystycznych/literackich – przekraczał granice klasycznie rozumianej gatunkowości, zmierzając w stronę hybrydyzacji tekstu. Autorka podejmuje krytyczny dialog z trzytomową edycją „Pism” artysty, wskazując jednocześnie na ważność manuskryptu jako świadectwa dynamicznego procesu twórczego. Odwołując się do koncepcji kłącza Gilles’a Deleuze’a i Félixa Guattariego, autorka akcentuje problem kłączowatości zapisków artysty oraz konfrontuje jego teksty z tą figurą-modelem (rhizome), wskazując na nieprzystawalność ponowoczesnego myślenia o podmiocie względem praktyki pisarskiej Kantora. Natomiast sięgając do koncepcji poezji Brunona Schulza i zestawiając ją z refleksjami Kantora na temat języka i mitu, autorka próbuje odnaleźć klucz do językowej koncepcji pisarstwa artysty, nieustannie poszukującego własnego idiomu oraz toczącego swoistą walkę ze słowem.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Magdalena Skrzypczak - Uniwersytet Łódzki, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu

absolwentka filologii polskiej i kulturoznawstwa, doktorantka w Katedrze Literatury i Tradycji Romantyzmu Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się m.in twórczością Tadeusza Kantora, teorią procesu twórczego i antropologią przestrzeni. Publikowała w „Zagadnieniach Rodzajów Literackich”, „Ogrodach Nauk i Sztuk”, „Arteriach”, „Fragile” oraz w innych czasopismach i tomach zbiorowych.

Bibliografia

Borowski W., Tadeusz Kantor, Warszawa 1982.
Google Scholar

Deleuze D.G., Guattari F., Kłącze, przeł. B. Banasiak, „Colloquia Communia” 1988, nr 1–3, s. 221–237.
Google Scholar

Dobrowolski P., Tadeusz Kantor i iluzja powtórzenia, „Przestrzenie Teorii” 2008, nr 8, s. 105–122.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2007.8.7

Fazan K., Tadeusz Kantor: autonomiczny Teatr Śmierci, [w:] taż, Projekty intymnego teatru śmierci. Wyspiański, Leśmian, Kantor, Kraków 2009, s. 227–359.
Google Scholar

Godlewska-Byliniak E., Tadeusz Kantor: Sobowtór, melancholia, powtórzenie, Kraków 2011.
Google Scholar

Gołaszewska M., Faust polski w oczach estetyka. Trzy interpretacje legendy, [w:] Postacie i motywy faustyczne w literaturze polskiej. Materiały ogólnopolskiej konferencji naukowej, Białystok 23–26 października 1997, t. 1, red. H. Krukowska, J. Ławski, Białystok 1999, s. 129–144.
Google Scholar

Górska I., Kantor, [w:] taż, Literatura na próbę. Między literaturą a komentarzem: Różewicz – Witkacy – Kantor, Poznań 2013, s. 173–248.
Google Scholar

Kantor T., Pisma, t. 1: Metamorfozy. Teksty o latach 1934–1974, wyb. i oprac. K. Pleśniarowicz, Kraków 2005.
Google Scholar

Kantor T., Pisma, t. 2: Teatr Śmierci. Teksty z lat 1975–1984, wyb. i oprac. K. Pleśniarowicz, Kraków 2004.
Google Scholar

Kantor T., Pisma, t. 3: Dalej już nic… Teksty z lat 1985–1990, wyb. i oprac. K. Pleśniarowicz, Kraków 2005.
Google Scholar

Kłossowicz J., Tadeusz Kantor. Teatr, Warszawa 1991.
Google Scholar

Kott J., Kadysz. Strony o Tadeuszu Kantorze, Gdańsk 1997.
Google Scholar

Micińska A., Istnienie poszczególne. Stanisław Ignacy Witkiewicz, Wrocław 2003.
Google Scholar

Owczarski W., Miejsca wspólne, miejsca własne. O wyobraźni Leśmiana, Schulza i Kantora, Gdańsk 2006.
Google Scholar

Pieniążek M., Akt twórczy jako mimesis, „Dziś są moje urodziny” – ostatni spektakl Tadeusza Kantora, Kraków 2005.
Google Scholar

Ptaszkowska A., [bez tytułu], [w:] W cieniu krzesła. Malarstwo i sztuka przedmiotu Tadeusza Kantora. Materiały z sesji zorganizowanej przez Instytut Historii Sztuki Nowoczesnej oraz Fundację im. Tadeusza Kantora w dniach 14–15 czerwca 1996, red. T. Gryglewicz, Kraków 1997, s. 23–24.
Google Scholar

Puzyna K., My, umarli, [w:] tenże, Półmrok. Felietony teatralne i szkice, Warszawa 1982, s. 102–114.
Google Scholar

Rodak P., Między zapisem a literaturą, Dziennik polskiego pisarza w XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński), Warszawa 2011.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323510550

Schulz B., Mityzacja rzeczywistości, [w:] tenże, Opowiadania, wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław 1989, s. 365–368.
Google Scholar

Stangret P., Tadeusz Kantor czytany, [w:] Dziś Tadeusz Kantor! Metamorfozy śmierci, pamięci i obecności, red. M. Bryś, A.R. Burzyńska, K. Fazan, Kraków 2014, s. 275–284.
Google Scholar

Stankowska A., Z historii gestu metonimicznego. Tadeusz Różewicz i Tadeusz Kantor między wyjściem a wejściem, [w:] taż, Poezji nie pisze się bezkarnie. Z teorii i historii tropu poetyckiego, Poznań 2007, s. 178–264.
Google Scholar

Suchan J., Kantor jako twórca i jako tworzywo, [w:] Interior imaginacji, red. M. Świca, J. Suchan, Warszawa 2005, s. 52–63.
Google Scholar

Tadeusz Kantor. Wędrówka, red. J. Chrobak, L. Stangret, M. Świca, Kraków 2000.
Google Scholar

Witkiewicz S.I., „Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie Istnienia” i inne pisma filozoficzne (1902–1932), oprac. B. Michalski, Warszawa 2002.
Google Scholar