Powieść historyczna według Sienkiewicza. Teoria i praktyka

Tadeusz Bujnicki

doi:10.18778/2299-7458.05.09

Autor

Tadeusz Bujnicki Uniwersytet Warszawski, Wydział „Artes Liberales”

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.05.09

Słowa kluczowe:

powieść historyczna, Sienkiewicz, postać, stylizacja

Abstrakt

Problematyka gatunkowa powieści historycznej zajmowała Sienkiewicza jeszcze przed przystąpieniem do uprawiana tego gatunku Wśród recenzji pisarza szczególnie ważna jest krótka ocena Krzyżaków 1410 Kraszewskiego, na podstawie której Sienkiewicz określił ogólne zarysy gatunku. Natomiast oceniając Szkice historyczne Ludwika Kubali, wskazał na potencjalną literackość samych dziejów. Praktykę na polu powieści historycznej autora Trylogii poprzedziła stylizowana na pamiętnik staropolski Niewola tatarska. Z kolei słynny cykl powieści o siedemnastym wieku uformował model powieści historycznej powtarzany potem w Quo vadis i Krzyżakach. Swoje doświadczenie pisarskie uogólnił Sienkiewicz w odczycie o powieści historycznej, w którym wyłożył swoje poglądy na cel i formę tego gatunku.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Tadeusz Bujnicki - Uniwersytet Warszawski, Wydział „Artes Liberales”

Prof. dr hab. Jego zainteresowania naukowe obejmują: literaturę drugiej połowy XIX wieku z szczególnym uwzględnieniem twórczości Henryka Sienkiewicza, literaturę i kulturę literacką pogranicza północno-wschodniego (Wilno i obszar dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego), nurty polskiej literatury lewicowej (głównie twórczość Władysława Broniewskiego). Najważniejsze publikacje: Pierwszy okres twórczości Henryka Sienkiewicza (1968), O poezji rewolucyjnej. Szkice i sylwetki (1978), Sienkiewicz i historia (1981), Pozytywista Sienkiewicz. Linie rozwojowe pisarstwa autora Rodziny Połanieckich (2007), W Wielkim Księstwie Litewskim i w Wilnie (2010), Na pograniczach, kresach i poza granicami. Studia (2014), Sześć szkiców o Zagłobie i inne studia sienkiewiczowskie (2014).

Bibliografia

Bujnicki T., Sześć szkiców o Zagłobie i inne studia sienkiewiczowskie, Warszawa 2014.
Google Scholar

Krzyżanowski J., Twórczość Henryka Sienkiewicza, Warszawa 1970.
Google Scholar

Kubala L., Szkice historyczne, seria 1, Lwów 1880.
Google Scholar

Nowicka-Jeżowa A., Sarmatyzm i barok w „Trylogii”, [w:] Po co Sienkiewicz?, red. T. Bujnicki, J. Axer, Warszawa 2007, s. 19–36.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Listy, t. 1, cz. 1–2, red. i wstęp J. Krzyżanowski, oprac. M. Bokszczanin, Warszawa 1977.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Listy, t. 2, cz. 1–3, oprac. M. Bokszczanin, Warszawa 1996.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Listy, t. 3, cz. 1–3, oprac. M. Bokszczanin, Warszawa 2007.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Listy, t. 4, cz. 1–3, Warszawa 2008.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Listy, t. 5, cz. 1–3, oprac. M. Bokszczanin, Warszawa 2009.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Mieszaniny literacko-artystyczne, [w:] tenże, Dzieła, t. 50, Warszawa 1950.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Niewola tatarska, [w:] tenże, Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, Wrocław 1979, BN, s. I, nr 231, s. 285–331.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Ogniem i mieczem, t. 1–2, wstęp B. Mazan, oprac. D. Mazanowa, Wrocław 1990.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Potop, t. 1–3, wstęp B. Mazan, oprac. D. Mazanowa, Wrocław 1991.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Pan Wołodyjowski, wstęp B. Mazan, oprac. D. Mazanowa, Wrocław 1995.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Szkice literackie I, [w:] tenże, Dzieła, t. 45, Warszawa 1951, s. 102–124.
Google Scholar

Sienkiewicz H., Wiadomości bieżące II, [w:] tenże, Dzieła, t. 52, Warszawa 1950.
Google Scholar

Szajnocha K., Dwa lata dziejów naszych, t. I, Lwów 1865; t. II, Lwów 1869.
Google Scholar

Szweykowski Z., „Trylogia” Sienkiewicza i inne szkice o twórczości pisarza, Poznań 1973.
Google Scholar

Wilkoń A., O języku i stylu „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza, Kraków 1976.
Google Scholar

Wyka K., O postaciach sienkiewiczowskich, [w:] J. Krzyżanowski, J. Wegner, K. Kurkowska, K. Wyka i in., Sienkiewicz. Odczyty, Warszawa 1960, s. 104–123.
Google Scholar

Wyka K., Sprawa Sienkiewicza, [w:] tenże, Szkice literackie i artystyczne, t. I, Kraków 1956.
Google Scholar