Możliwe kierunki regulacji ochrony pracy samozatrudnionych ekonomicznie zależnych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6069.101.08

Słowa kluczowe:

samozatrudniony ekonomicznie zależny, ochrona pracy, podporządkowanie pracownicze

Abstrakt

Konieczność objęcia samozatrudnionych ekonomicznie zależnych, tj. grupy osób świadczących pracę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie umów nieprowadzących do nawiązania stosunku pracy, a jednak w warunkach zbliżonych do pracowników, regulacjami w zakresie ochrony pracy nie powinna budzić wątpliwości, zwłaszcza w kontekście art. 24 Konstytucji RP. Celem artykułu jest zwięzłe zaprezentowanie możliwych kierunków regulacji przedmiotowej problematyki, w szczególności z perspektywy systemowej, oraz przedstawienie podejścia, zdaniem autorki, optymalnego. Występujące w tym zakresie propozycje obejmują różne koncepcje objęcia ochroną samozatrudnionych ekonomicznie zależnych, począwszy od utrzymania status quo, aż do włączenia samozatrudnienia ekonomicznie zależnego w zakres stosunku pracy. Żadna z tych skrajnych koncepcji nie wydaje się jednak właściwa i konieczne jest poszukiwanie złotego środka. Za najbardziej pożądane można uznać wyodrębnienie przedmiotowego samozatrudnienia jako osobnej kategorii prawnej, w powiązaniu z przyznaniem członkom tej grupy określonych praw. Przyjęcie takiego kierunku pozwoli na delimitację samozatrudnienia ekonomicznie zależnego od stosunku pracy oraz zapewnienie wymaganej ochrony podmiotom świadczącym pracę w tej formie, dostosowanej do jej specyfiki.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Banaszak, Bogusław. 2012. Konstytucja RP. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Baran, Krzysztof W. 2015. „Pojęcie i systematyka zatrudnienia niepracowniczego”. W System prawa pracy. Zatrudnienie niepracownicze. Tom 7. 21–26. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Bosek, Leszek. Red. 2016. Konstytucja RP. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Dral, Antoni. Beata Bury. 2014. „Zasada ochrony pracy w świetle Konstytucji RP”. Przegląd Prawa Konstytucyjnego 3: 233–251.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2014.03.11

Dubisz, Stanisław. Red. 2003. Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Duraj, Tomasz. 2018. „Funkcja ochronna prawa pracy a praca na własny rachunek”. W Ochronna funkcja prawa pracy. Wyzwania współczesnego rynku pracy. 37–56. Red. Anna Napiórkowska, Beata Rutkowska, Mikołaj Rylski. Toruń: Wydawnictwo TNOiK „Dom Organizatora”.
Google Scholar

EKES. 2011. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie: „Nowe tendencje w dziedzinie samozatrudnienia: konkretny przypadek samozatrudnienia ekonomicznie zależnego (opinia z inicjatywy własnej)” (2011/C 18/08), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010IE0639&from=IT (dostęp: 13.03.2022).
Google Scholar

Eurofound. 2009. Spain: Self-employed Workers, https://www.eurofound.europa.eu/publications/report/2009/spain-self-employed-workers (dostęp: 13.03.2022).
Google Scholar

Eurofound. 2017. Exploring Self-employment in the European Union. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Google Scholar

Europejski filar praw socjalnych, https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/social-summit-european-pillar-social-rights-booklet_pl.pdf (dostęp: 30.03.2022).
Google Scholar

Franzen, Martin. 2021. „Kommentar zu § 12a Tarifvertragsgesetz”. W Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht. Red. Rudi Müller-Glöge. Ulrich Preis. Ingrid Schmidt. Monachium: C.H. Beck.
Google Scholar

Garlicki, Leszek. 2016. „Komentarz do art. 30”. W Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom 2. Red. Leszek Garlicki, Marek Zubik. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Gersdorf, Małgorzata. 2013. Prawo zatrudnienia. Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar

Giesen, Richard. 2021. „Kommentar zu § 12a Tarifvertragsgesetz”. W Beck’scher Online- Kommentar. Arbeitsrecht. Red. Christian Rolfs. Ralf Kreikebohm. Miriam Meßling. Peter Udsching. Monachium: C.H. Beck.
Google Scholar

ILO. 2017. Dependent Self-employment: Trends, challenges and policy responses in the EU, https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_emp/documents/publication/wcms_614176.pdf (dostęp: 13.12.2021).
Google Scholar

Krzywoń, Adam. 2017. Konstytucyjna ochrona pracy i praw pracowniczych. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Liszcz, Teresa. 2015. „Niech prawo pracy pozostanie prawem pracy”. W Przyszłość prawa pracy. Liber Amicorum. W pięćdziesięciolecie pracy naukowej Profesora Michała Seweryńskiego. 277–290. Red. Zbigniew Hajn, Dagmara Skupień. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-749-6.18

Ludera-Ruszel, Agata. 2017. „Samozatrudnienie ekonomicznie zależne a konstytucyjna zasada ochrony pracy”. Roczniki Nauk Prawnych 27(1): 43–61.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2017.27.1-3

Mitrus, Leszek. 2017. „Powstanie i ewolucja prawa pracy”. W System prawa pracy. Tom 1: Część ogólna. 340–387. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Musiała, Anna. 2014. „Prawna problematyka świadczenia pracy przez samozatrudnionego ekonomicznie zależnego”. Monitor Prawa Pracy 2: 69–73.
Google Scholar

Musiała, Anna. 2015. „Kilka uwag w sprawie kontraktualizacji obowiązku świadczenia pracy (zatrudnienie niepracownicze)”. W Przyszłość prawa pracy. Liber Amicorum. W pięćdziesięciolecie pracy naukowej Profesora Michała Seweryńskiego. 393–404. Red. Zbigniew Hajn, Dagmara Skupień. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-749-6.27

OECD. 2021a. Self-employment Rate. https://doi.org/10.1787/a452d2eb-en
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1787/a452d2eb-en

OECD. 2021b. Self-employed Without Employees. https://doi.org/10.1787/15abedae-en
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1787/15abedae-en

Perulli, Adalaberto. 2002. Economically Dependent Work/Parasubordinate (Quasi-subordinate) Work. https://imago.org/wp-content/uploads/2013/10/images_pdfs_5c32fc1b528601980f68d5b8cbabde44.pdf (dostęp: 25.03.2022).
Google Scholar

Pisarczyk, Łukasz. 2012. „Cele prawa pracy a jego funkcje ochronna i organizacyjna”. Praca i Zabezpieczenie Społeczne 12: 2–9.
Google Scholar

Salwa, Zbigniew. 2017. „Ochronna funkcja prawa pracy”. W System prawa pracy. Tom 1: Część ogólna. 477–488. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Skąpski, Michał. 2010. „Problem pojęcia i prawnej regulacji samozatrudnienia”. W Stosunki zatrudnienia w dwudziestoleciu społecznej gospodarki rynkowej. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 40-lecia pracy naukowej Profesor Barbary Wagner. 85–97. Red. Arkadiusz Sobczyk. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Sobczyk, Arkadiusz. 2013. Prawo pracy w świetle Konstytucji RP. Tom 1: Teoria publicznego i prywatnego indywidualnego prawa pracy. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Sobczyk, Arkadiusz. 2017. „Wątpliwości co do użyteczności stosowania pojęcia «ochrona pracy»”. W Prawo ochrony pracy – współczesność i perspektywy rozwoju. 46–61. Red. Teresa Wyka, Marcin Mielczarek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Sobczyk, Arkadiusz. Dominika Buch. 2016. „Komentarz do art. 24 Konstytucji RP”. W Konstytucja RP. Komentarz. Red. Marek Safjan, Leszek Bosek. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Standing, Guy. 2011. The Precariat: The New Dangerous Class. London: Bloomsbury Publishing.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5040/9781849664554

Stelina, Jakub. 2021. „Praca na własny rachunek – praca czy usługa?”. Wystąpienie na IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu Nietypowe stosunki zatrudnienia pt. „W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce”, Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia Wydziału Prawa i Administracji UŁ oraz Studenckie Forum Naukowe Nietypowych Stosunków Zatrudnienia – Łódź, 8–9.12.2021 r.
Google Scholar

Supiot, Alain. 1999. Transformation of Labour and Future of Labour Law in Europe. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/b4ce8f90-2b1b-43ec-a1ac-f857b393906e (dostęp: 11.12.2021).
Google Scholar

Tomaszewska, Alina. 2021. „Prowadzenie działalności na własny rachunek a problem wykluczenia społecznego”. Wystąpienie na IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej z cyklu Nietypowe stosunki zatrudnienia pt. „W poszukiwaniu prawnego modelu ochrony pracy na własny rachunek w Polsce”, Centrum Nietypowych Stosunków Zatrudnienia Wydziału Prawa i Administracji UŁ oraz Studenckie Forum Naukowe Nietypowych Stosunków Zatrudnienia – Łódź, 8–9.12.2021 r.
Google Scholar

Tuleja, Piotr. Red. 2021. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Walczak, Krzysztof. 2015. „Zatrudnienie niepracownicze w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej”. W System prawa pracy. Tom 7: Zatrudnienie niepracownicze. 298–333. Red. Krzysztof W. Baran. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar

Zielona Księga Modernizacja prawa pracy w celu sprostania wyzwaniom XXI wieku (COM(2006) 708 final).
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483).
Google Scholar

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320).
Google Scholar

Del Estatuto del trabajador autónomo z dnia 11 lipca 2007 r., BOE núm. 166, de 12/07/2007.
Google Scholar

Tarifvertragsgesetz z dnia 9 kwietnia 1949 r. (t.j. z 25 sierpnia 1969 r., BGB I, 1323).
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2022-12-29

Jak cytować

Moras-Olaś, K. (2022). Możliwe kierunki regulacji ochrony pracy samozatrudnionych ekonomicznie zależnych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica, 101, 105–118. https://doi.org/10.18778/0208-6069.101.08