O pewnych podobieństwach i zasadniczej różnicy w interpretowaniu tekstów prawnych oraz literackich
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6069.97.09Słowa kluczowe:
niesamoistność tekstu, teoria derywacyjna, poziomy lokalizacji znaczenia tekstu, ujednolicanie znaczenia tekstuAbstrakt
Celem artykułu jest ukazanie, że na pewnym poziomie interpretacyjnym zarówno teksty prawne, jak i teksty literackie mają charakter niesamoistny – dla potrzeb tego rodzaju zbliżenia perspektywy analizy tekstów prawnych i literackich wykorzystuję odpowiednio elementy teorii derywacyjnej dla tekstów prawnych oraz elementy teorii Susan Sontag oraz Erica Donalda Hirscha dla tekstów literackich. Przypisanie cechy niesamoistności znaczenia tekstom prawnym oraz literackim wymusza przyjrzenie się możliwym „pozatekstowym źródłom”, pozwalającym na zrekonstruowanie znaczenia tych dwóch rodzajów tekstów. Nie może umknąć jednak uwadze zasadnicza rozbieżność warunkująca możliwości w interpretowaniu tekstów prawnych oraz literackich – interpretacja tekstów prawnych ma na celu ujednolicanie ich znaczeń, a interpretacja tekstów literackich (zwłaszcza w duchu „anarchizmu interpretacyjnego”) może mieć na celu mnożenie wyinterpretowanych znaczeń.
Pobrania
Bibliografia
Choduń, Agnieszka. 2016. „Koncepcja wykładni prawa Macieja Zielińskiego”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4: 57–67.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2016.78.4.5
Choduń, Agnieszka. Maciej Zieliński. 2009. „Aspekty granic wykładni prawa”. W Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Mastalskiego. Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego. Red. Wiesława Miemiec, Eugenia Fojcik-Mastalska. 84–95. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Unimex.
Google Scholar
Czepita, Stanisław. Sławomira Wronkowska. Maciej Zieliński. 2013. „Założenia szkoły poznańsko-szczecińskiej w teorii prawa”. Państwo i Prawo 2: 3–16.
Google Scholar
Hirsch, Eric Donald. 1977. „Interpretacja obiektywna”. Tłum. Piotr Graff. Pamiętnik Literacki 3: 289–320.
Google Scholar
Ingarden, Roman. 1960. Spór o istnienie świata. Tom 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Jabłoński, Paweł. Przemysław Kaczmarek. 2017. Granice władzy prawniczej w perspektywie polskiej tradycji socjologicznej. Kraków: NOMOS.
Google Scholar
Jabłoński, Paweł. Przemysław Kaczmarek. 2020. „O grze interpretatora z tekstem prawnym i czynnikami pozatekstowymi w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa”. Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2: 49–68.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2020.2.49
Pałecki, Krzysztof. 1988. Prawo. Polityka. Władza. Warszawa: Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych.
Google Scholar
Radbruch, Gustav. 2009. Filozofia prawa. Tłum. Ewa Nowak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Smolak, Marek. 2003. Uzasadnienie sądowe jako argumentacja z moralności politycznej. O legitymizacji władzy sędziowskiej. Kraków: Zakamycze.
Google Scholar
Sontag, Susan. 2012a. „O stylu”. Tłum. Anna Skucińska. W Przeciw interpretacji i inne eseje. Red. Dariusz Żukowski. 27–56. Kraków: Wydawnictwo Karakter.
Google Scholar
Sontag, Susan. 2012b. „Przeciw interpretacji”. Tłum. Dariusz Żukowski. W Przeciw interpretacji i inne eseje. Red. Dariusz Żukowski. 10–26. Kraków: Wydawnictwo Karakter.
Google Scholar
Szahaj, Andrzej. 1997. „Granice anarchizmu interpretacyjnego”. Teksty Drugie 6: 5–33.
Google Scholar
Szahaj, Andrzej. 2012. Ironia i miłość. Neopragmatyzm Richarda Rorty’ego w kontekście sporu o postmodernizm. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szkłowski, Wiktor. 2006. „Sztuka jako chwyt”. Tłum. Ryszard Łużny. W Teorie literatury XX wieku. Antologia. Red. Anna Burzyńska, Michał Paweł Markowski. 95–111. Kraków: Znak.
Google Scholar
Teissier-Ensminger, Anne. 2004. La fortune esthétique du Code civil des Français. Paryż: Éditions La Mémoire du Droit.
Google Scholar
Wróblewski, Jerzy. 1956. „Wykładnia prawa a terminologia prawna”. Państwo i Prawo 5–6: 843– 865.
Google Scholar
Zieliński, Maciej. 2006. „Derywacyjna koncepcja wykładni jako koncepcja zintegrowana”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 3: 93–101.
Google Scholar
Zieliński, Maciej. 2017. Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Ziembiński, Zygmunt. 1960. „Przepis prawny i norma prawna”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1: 105–122.
Google Scholar
Ziembiński, Zygmunt. 2004. Logika praktyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Zirk-Sadowski, Marek. 2016. „Problemy wyboru pomiędzy konkurującymi modelami wykładni prawa”. Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji 104: 155–169.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.104.10
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.