Poczucie tożsamości narodowej osób w wieku późnej dorosłości żyjących w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.10.10Mots-clés :
tożsamość narodowa, osoby w wieku późnej dorosłości, Śląsk CieszyńskiRésumé
W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczące poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości żyjących w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego. Rozważania dotyczą szczególnego regionu ze względu na jego zróżnicowanie religijne, kulturowe, a także tradycje kształtowania wielokulturowej tożsamości. W opracowaniu ukazano wieloaspektowość pojęcia tożsamość, które rozwijane jest na gruncie filozofii, psychologii i socjologii. Tożsamość to konstrukt, który łączy elementy indywidualnego systemu wartości z wartościami danej grupy, do której jednostka należy, świadome uczestnictwo w życiu grupy regionalnej, narodowej, europejskiej i globalnej przyczynia się do kształtowania się poczucia tożsamości osób w wieku późnej dorosłości. Wyniki przeprowadzonych badań własnych wskazują, że osoby żyjące w polskiej i czeskiej części Śląska Cieszyńskiego wykazują silne więzi z narodem.
Références
Bajkowski T. (2001) Tożsamość płciowa jako element tożsamości osobowej i społecznej w: Tożsamość osobowa a tożsamości społeczne, T. Bajkowski, K. Sawicki (red.), Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”, s. 74–84.
View in Google Scholar
Bugajska B. (2012) Tożsamość człowieka w starości. Studium socjopedagogiczne, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
View in Google Scholar
Chlebowczyk J. (1983) O prawie do bytu małych i młodych narodów: kwestia narodowa i procesy narodotwórcze we wschodniej Europie środkowej dobie kapitalizmu (od schyłku XVIII do początków XX w.), Warszawa–Kraków, Śląski Instytut Naukowy, PWN.
View in Google Scholar
Erikson E. H. (1994) Identity and Life Cycle, New York–London, W. Norton & Company.
View in Google Scholar
Erikson E. H. (2000) Dzieciństwo i społeczeństwo, tłum. P. Hejmej, Poznań, Dom Wydawniczy REBIS.
View in Google Scholar
Ferguson G. A., Takane Y. (2004) Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, tłum. M. Zagrodzki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Frankfort-Nachmias C., Nachmias D. (2001) Metody badawcze w naukach społecznych, tłum. Elżbieta Hornowska, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
View in Google Scholar
Guilford J. P. (1960) Podstawowe metody statystyki w psychologii i pedagogice, Warszawa, PWN.
View in Google Scholar
Harwas-Napierała B., Trempała J. (2002) Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Jarymowicz M. (1989) Próba konceptualizacji pojęć tożsamość osobista – tożsamość społeczna: odrębność schematowa Ja–My–Inni jako atrybut tożsamości, „Studia Psychologiczne”, 2: 73–84.
View in Google Scholar
Jasiński Z., Kozłowska A. (1997) Tożsamość narodowa młodzieży na pograniczach, Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
View in Google Scholar
Kłoskowska A. (1996) Kultury narodowe u korzeni, Warszawa, PWN.
View in Google Scholar
Kwiatkowska A. (1999) Tożsamość a społeczne kategoryzacje, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
View in Google Scholar
Kwieciński Z., Śliwerski B. (2004) Pedagogika. Podręcznik akademicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Lewowicki T. (1994) Poczucie tożsamości narodowej młodzieży – stałość – zmienność w: Poczucie tożsamości narodowej młodzieży. Studium z pogranicza polsko-czeskiego, Lewowicki T. (red.), Cieszyn, Uniwersytet Śląski. Filia w Cieszynie, s. 127–135.
View in Google Scholar
Mamzer H. (2001) Tożsamość kulturowa w świecie społeczno-regulacyjnej koncepcji kultury w: Kultury tradycyjne a kultura globalna. Konteksty edukacji międzykulturowej, J. Nikitorowicz, Sobecki, D. Misiejuk (red.), Białystok 2001, Wydawnictwo „Trans Humana”, s. 77–88.
View in Google Scholar
Misiak W. (2005) Tożsamość a przyszłość państw narodowych w: Tożsamość bez granic. Współczesne wyzwania, E. Budakowska (red.), Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, s. 73–97.
View in Google Scholar
Nikitorowicz J. (1995) Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”.
View in Google Scholar
Nikitorowicz J. (2000) Młodzież pogranicza kulturowego Białorusi, Polski, Ukrainy wobec integracji europejskiej, Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”.
View in Google Scholar
Nikitorowicz J. (2004) Idea zjednoczonej Europy – plany i aspiracje życiowe młodzieży na pograniczu wschodnim w: Plany życiowe młodzieży z terenów pograniczy, Z. Jasiński, T. Lewowicki, J. Nikitorowicz (red.), Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 119–153.
View in Google Scholar
Nikitorowicz J. (2007) Tożsamość w: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, T. Pilch (red.), Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 754–773.
View in Google Scholar
Pilch T., Bauman T. (2001) Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
View in Google Scholar
Rubacha K. (2004) Nowe kategorie pojęciowe współczesnej teorii wychowania w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 59–67.
View in Google Scholar
Rubacha K. (2008) Metodologia badań nad edukacją, Warszawa, Wydawnictwo AiP.
View in Google Scholar
Sadowski A. (1997) Język w rodzinie, język ojczysty a tożsamość narodowa na polsko-białoruskim pograniczu w: Edukacja wobec wyznań edukacji międzykulturowej, J. Nikitorowicz (red.), Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”, s. 95–105.
View in Google Scholar
Sobecki M. (2007) Kultura symboliczna a tożsamość, Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”.
View in Google Scholar
Suska M. (2001) Tożsamość a system wartości i postawy współczesnej młodzieży w: Tożsamość osobowa a tożsamości społeczne, T. Bajkowski, K. Sawicki (red.), Białystok, Wydawnictwo „Trans Humana”, s. 111–118.
View in Google Scholar
Szczurek-Boruta A. (2009) Poczucie tożsamości kulturowej młodzieży – kilka tendencji, hipotez i uwag z zakresu edukacji międzykulturowej w: Tożsamość etniczna i kulturowa Śląska w procesie przemian, H. Rusek, A. Drożdż (red.), Wrocław–Cieszyn, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
View in Google Scholar
Szczurek-Boruta A. (2014) O przygotowaniu nauczycieli do pracy w warunkach wielokulturowości – konteksty, opinie studentów, propozycje, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
View in Google Scholar
Szczurek-Boruta A. (2014) Trwałość i zmiana. Edukacja w środowisku lokalnym – w kręgu potrzeb i oczekiwań, „Studia Pedagogiczne”, t. LXVII, s. 40.
View in Google Scholar
Szczurek-Boruta A., Grabowska B. (2009) Dynamika kształtowania się tożsamości młodzieży – ku tożsamości wzbogaconej w: Poczucie tożsamości i stosunek młodzieży do wybranych kwestii społecznych – studium z pogranicza polsko-czeskiego, T. Lewowicki, E. Ogrodzka-Mazur, A. Szczurek-Boruta (red.), Cieszyn–Warszawa–Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
View in Google Scholar
Szczypka-Rusz A. (2000) Współczesna rodzina cieszyńska. Kim są rodzice? Kim chcieliby, żeby były ich dzieci – rzecz o tożsamości w: Rodzina wychowanie wielokulturowość, T. Lewowicki, J. Suchodolska (red.), Cieszyn, Uniwersytet Śląski – Filia w Cieszynie, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, s. 48–55.
View in Google Scholar
Tajfel H. (1972) Catégorisation sociale w: Introduction à la psychologie sociale, t. 1, S. Moscovici (red.), Paris, Larousse, s. 272–302.
View in Google Scholar
Tołwińska B. (2001) Stereotypy płci a tożsamość indywidualna w: Tożsamość osobowa a tożsamości społeczne, T. Bajkowski, K. Sawicki (red.), Białystok 2001, Wydawnictwo „Trans Humana”, s. 67–73.
View in Google Scholar
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International.