Działalność oświatowa Heleny Radlińskiej w świetle „Ruchu Pedagogicznego” (1912–1933)
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.15.08Mots-clés :
Helena Radlińska, działalność oświatowa, nauczyciel, „Ruch Pedagogiczny”, Henryk RowidRésumé
Celem prowadzonych badań historyczno-pedagogicznych było ustalenie wspólnej przestrzeni działania Heleny Radlińskiej i jej pokolenia historycznego na początku XX wieku w Krakowie. Pracę oświatową Radlińskiej analizowano w świetle treści zamieszczanych przez nią na łamach „Ruchu Pedagogicznego”, a także informacji o jej działalności publikowanych w tym czasopiśmie. Stwierdzono, że relacje Radlińskiej z osobami z Królestwa Polskiego i Galicji zajmującymi się pedagogiką, psychologią mogły pobudzać nauczycieli w Galicji do podejmowania prób zmiany ich pracy pedagogicznej. Pokolenie Radlińskiej przenosiło na grunt galicyjskiego szkolnictwa posiadaną wiedzę, doświadczenie, umiejętności. Uczestniczyło w procesie tworzenia szkoły na podwalinach nowoczesnej pedagogiki, tworzyło warsztat pracy nauczycielom dostrzegającym potrzebę wprowadzenia zmian.
Références
Barnaś-Baran E. (2018) Zaangażowanie „Ruchu Pedagogicznego” w popularyzację czytelnictwa książek dla dzieci wśród nauczycieli i rodziców w latach 1912–1939, „Wychowanie w Rodzinie”, t. 19, s. 47–71.
View in Google Scholar
Głos w sprawie kursów Baranieckiego (1892), Kraków, W drukarni „Czasu” Franciszka Kluczyckiego i Spółki.
View in Google Scholar
Sprawozdanie dyrekcyi kursów wyższych dla kobiet im. A. Baranieckiego za rok szkolny 1899/1900, istnienia kursów XXXII, poprzedzone historyą zakładu od r. 1868 (1900), Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Wyższe kursa dla kobiet przy muzeum techniczno-przemysłowym w Krakowie (1892), Kraków, Czcionkami drukarni związkowej.
View in Google Scholar
Grabowska-Pieńkosz D. (2016) Zapisani w pamięci. Nauczyciele zaboru austriackiego w literaturze pamiętnikarskiej, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-914-8.20
Gumuła T. (2008) Radlińska Helena (1879–1954) pseud. H. Orsza, J. Strumiński w: Słownik biograficzny polskiej historii wychowania, A. Meissner i W. Szulakiewicz (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 689–695.
View in Google Scholar
H. R. [Rowid] (1912) W sprawie zakładania „kółek pedagogicznych” w Ogniskach nauczycielskich, „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 18–19.
View in Google Scholar
H. R. [Rowid] (1912) Zapowiedziana reforma szkół wydziałowych w Galicyi, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 102–103.
View in Google Scholar
H. R. [Rowid] (1914) Nauka Rzeczy Ojczystych, „Ruch Pedagogiczny”, nr 3, s. 59.
View in Google Scholar
h. r. [Rowid] (1914) Zależność stopnia inteligencyi dzieci od stanowiska społecznego rodziców, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 101–104.
View in Google Scholar
H. W. [Witkowska] (1922), Międzynarodowy Kongres Wychowania Moralnego, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5–6, s. 122–126.
View in Google Scholar
Hempel J. (1914) Praca oświatowa, „Codzienny Kurier Lubelski”, nr 52(157), s. 1.
View in Google Scholar
Jamrożek W. (2003) Kobiety polskie w ruchu oświatowym Galicji na przełomie XIX i XX wieku w: Działalność kobiet polskich na polu oświaty i nauki, W. Jamrożek, D. Żołądź-Strzelczyk (red.), Poznań, Wydawnictwo Eruditus, s. 27–39.
View in Google Scholar
Kronika pedagogiczna (1914 a), „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 111–112.
View in Google Scholar
Kronika pedagogiczna (1914 b), „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 106–108.
View in Google Scholar
Kronika pedagogiczna (1918), „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 23-24.
View in Google Scholar
Lepalczyk I. (2001) Helena Radlińska. Życie i twórczość, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
View in Google Scholar
Łuczyńska B. (1991) Koło krakowskie TNSW na tle prac Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych 1884–1939, Kraków, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Marynowicz-Hetka E., Granosik M., Wolska-Prylińska D. (2007) Przedmowa. Co przedstawia książka, czyli o społecznej funkcji stowarzyszania się w: Badania w pracy socjalnej/społecznej – Przegląd dokonań i perspektywy, E. Marynowicz-Hetka, M. Granosik, D. Wolska-Prylińska (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 5–17.
View in Google Scholar
Meissner A. (2000) Droga Henryka Rowida do „szkoły twórczej” w: Pedagogika Nowego Wychowania w Polsce u schyłku XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Podstawowe przejawy i współczesne odniesienia, t. 14, A. Meissner, Cz. Majorek (red.), Rzeszów, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, s. 91–103.
View in Google Scholar
Myśli Hugona Kołłątaja o podstawach i zadaniach wychowania (1912), „Ruch Pedagogiczny”, nr 2, s. 25–28.
View in Google Scholar
Myśli pedagogiczne wielkiego pedagoga i myśliciela z powodu 200 letniej rocznicy (1912), „Ruch Pedagogiczny”, nr 7, s. 129–131.
View in Google Scholar
Od redakcji (1912), „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 1–2.
View in Google Scholar
Od Redakcji (1933), „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 36.
View in Google Scholar
Od Redakcji (1933/34), „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 188.
View in Google Scholar
Orsza H. (1912a) Tradycje polskiego szkolnictwa elementarnego, „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 5–9.
View in Google Scholar
Orsza H. (1912b) Tradycje polskiego szkolnictwa elementarnego, „Ruch Pedagogiczny”, nr 4, s. 71–75.
View in Google Scholar
Orsza H. (1912c) Tradycje polskiego szkolnictwa elementarnego, „Ruch Pedagogiczny”, nr 8, s. 145–147.
View in Google Scholar
Orsza H. (1912d) W sprawie książek dla dzieci i młodzieży, „Ruch Pedagogiczny”, nr 10, s. 192–193.
View in Google Scholar
Orsza H. (1922) Nauka o Polsce współczesnej, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5–6, s. 105–109.
View in Google Scholar
O.–R. H. [Radlińska] (1924) W sprawie nauczania historii, „Ruch Pedagogiczny”, nr 3–4, s. 77–78. 78.
View in Google Scholar
Orsza-Radlińska H. (1925) Zagadnienie nowych szkół w Polsce, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5–6, s. 181–186.
View in Google Scholar
Program wakacyjnych kursów uniwersyteckich (1924), „Ruch Pedagogiczny”, nr 5–6, s.142–144.
View in Google Scholar
Radlińska H. (1933/34) Planowanie pracy wychowawczej na tle środowiska, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 157–168.
View in Google Scholar
Radlińska H. (1928) Potrzeba badania czytelnictwa młodzieży szkolnej, metoda i program tych badań, „Ruch Pedagogiczny”, nr 8, s. 244–246.
View in Google Scholar
Rowid H. (1912 a) Rzut oka na rozwój pedologii w Polsce i za granicą, „Ruch Pedagogiczny”, nr 6, s. 108–116.
View in Google Scholar
Rowid H. (1912b) Ideały naszych uczniów (dokończenie), „Ruch Pedagogiczny”, nr 10, s. 183–192.
View in Google Scholar
Rowid H. (1912c) Próby polskiej szkoły nowego typu, „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 89–96.
View in Google Scholar
Rowid H. (1912d) Rzut oka na rozwój pedologii w Polsce i za granicą, „Ruch Pedagogiczny”, nr 6, s. 108–116.
View in Google Scholar
Rowid H. (1913) Z podróży pedagogicznej. Wrażenia i refleksje, „Ruch Pedagogiczny”, nr 10, s. 199.
View in Google Scholar
Rowid H. (1914) Jan Władysław Dawid, „Ruch Pedagogiczny”, nr 1–2, s. 1–9.
View in Google Scholar
Rowid H. (1922) Dziesięciolecie „Ruchu Pedagogicznego”, „Ruch Pedagogiczny”, nr 1–2, s. 1–7.
View in Google Scholar
Rowid H. (1923) Dziesięciolecie Wakacyjnych Kursów Uniwersyteckich 1913–1923, „Ruch Pedagogiczny”, nr 7–8, s. 175–184.
View in Google Scholar
Rowid H. (1925) Ustrój szkolnictwa w Polsce, „Ruch Pedagogiczny”, nr 8, s. 251–259.
View in Google Scholar
Rowid H. (1932) W dwudziestolecie Ruchu Pedagogicznego, „Ruch Pedagogiczny”, nr 1, s. 1–7.
View in Google Scholar
Sroka Ł. T. (2015) Trzy stolice: Lwów, Poznań, Warszawa i priorytety ich władz w XIX wieku, w: Życie codzienne, gospodarka, kultura i społeczeństwo w latach 1772–1918, W. Łazuga, D. Szymczak (red.), Poznań, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, s. 9–24.
View in Google Scholar
Stinia M. (2014) Uniwersytet Jagielloński w latach 1871–1914. Modernizacja procesu nauczania, Kraków, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagiellonica”.
View in Google Scholar
Theiss W. (1984) Radlińska, Warszawa, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
View in Google Scholar
Uroczyste posiedzenie ku uczczeniu ś.p. J. Wł. Dawida (1914), „Ruch Pedagogiczny”, nr 3, s. 42–47.
View in Google Scholar
Wakacyjne Kursy Uniwersyteckie dla nauczycielstwa (1921), „Ruch Pedagogiczny”, nr 6–8, s. 65–70.
View in Google Scholar
Z ruchu pedagogicznego (1913), „Ruch Pedagogiczny”, nr 10, s. 211–212.
View in Google Scholar
Z ruchu pedagogicznego w Polsce i za granicą (1912a), „Ruch Pedagogiczny”, nr 3, s. 61–64.
View in Google Scholar
Z ruchu pedagogicznego w Polsce i za granicą (1912b), „Ruch Pedagogiczny”, nr 5, s. 103.
View in Google Scholar
Żukiewicz A. (2019) Helena Radlińska w walce o Polskę (1914–1918), Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
View in Google Scholar
Le site web de la revue, hébergé par l'équipe éditoriale de NOWIS se trouve sur la plate-forme Index Copernicus: 
