Perspektywa rozwoju pedagogiki specjalnej w tyglu jej dualnego i dwoistego charakteru
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.06.06Słowa kluczowe:
pedagogika specjalna, dwoistość, dualność, perspektywa rozwojuAbstrakt
Na strukturę artykułu składają się cztery części. W pierwszej zostały przedstawione uwarunkowania rozwoju pedagogiki specjalnej jako subdyscypliny pedagogiki. Część drugą otwiera teza o dualnym charakterze rozwoju pedagogiki specjalnej (jest to charakterystyka jej głównych nurtów: pierwszego związanego przede wszystkim z naukami medycznymi, drugiego – z naukami humanistycznymi i społecznymi). Część trzecia to ukazanie dwoistości pedagogiki specjalnej jako subdyscypliny stosowanej w relacji teorii do praktyki. W ostatniej części, stanowiącej zakończenie, została przedstawiona perspektywa rozwoju pedagogiki specjalnej w kontekście międzydyscyplinarnej i międzyparadygmatycznej wędrówki pojęć. Jako przykład wędrówki zostały przywołane koncepcje niepełnosprawności intelektualnej. Przeobrażenia te zostały przedstawione jako szansa na znoszenie wskazanych niewspółmierności charakteryzujących dualny rozwój i dwoisty charakter pedagogiki specjalnej.
Bibliografia
Archer M. S. (2013) Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, tłum. A. Dziuban, Kraków, Zakład Wydalniczy „NOMOS”.
Google Scholar
Bronk A. (2003) Czy pedagogika jest nauką autonomiczną? w: W trosce o integralne wychowanie, M. Nowak, T. Ożóg, A. Rynio (red.), Lublin, Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Chrzanowska I. (2015) Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Doroszewska J. (1989) Pedagogika specjalna, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Dykcik W. (1998) Pedagogika specjalna i ogólna – wzajemne relacje teoretyczno-poznawcze i edukacyjne w: Tożsamość polskiej pedagogiki specjalnej u progu XXI wieku, J. Pańczyk (red.), Warszawa, Wydawnictwo WSPS, s. 115–132.
Google Scholar
Dykcik W. (2005) Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki jako nauki w: Pedagogika specjalna, W. Dykcik (red.), Poznań, Wydawnictwo UAM, s. 13–66.
Google Scholar
Gajdzica Z. (2010) Przemiany pedagogiki specjalnej a jej miejsce w akademickim kształceniu pedagogów różnych specjalności w: Studia z teorii i historii wychowania oraz nauk pokrewnych, U. Szuścik (red.), Katowice, Wydawnictwo UŚ, s. 267–276.
Google Scholar
Gajdzica Z. (2011) Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych, Kraków–Katowice, Wydawnictwo UŚ – Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Gajdzica Z. (2017) Wybrane pułapki niewspółmierności w badaniach świata osób z niepełnosprawnością w: Pułapki epistemologiczne i metodologiczne w badaniach nad edukacją. Jak sobie z nimi radzić?, M. Dudzikowa, S. Juszczyk (red.), s. 212–223.
Google Scholar
Gajdzica Z., Bełza M., Prysak D. (2016) Wprowadzenie, „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych”, t. 23, s. 9–10.
Google Scholar
Hejnicka-Bezwińska T. (1995) Edukacja, kształcenie, pedagogika (Fenomen pewnego stereotypu), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Hejnicka-Bezwińska T. (2008) Pedagogika ogólna, Warszawa, WAiP.
Google Scholar
Hejnicka-Bezwińska T. (2013) Tożsamość pedagogiki w warunkach „wielkiej zmiany kulturowej”, „Rocznik Pedagogiczny”, t. 36, s. 35–55.
Google Scholar
Konarzewski K. (2000) Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna, Warszawa, WSiP.
Google Scholar
Koselleck R. (2012) Semantyka historyczna, tłum. W. Kunicki, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar
Kowalik S. (1989) Upośledzenie umysłowe, Warszawa–Poznań, PWN.
Google Scholar
Krause A. (2010) Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Lewowicki (2000) Miejsce pedagogiki specjalnej w naukach pedagogicznych na przełomie drugiego i trzeciego tysiąclecia w: Pedagogika specjalna lat dwutysięcznych, J. Pańczyk (red.), Łódź, Wydawnictwo Dajas, s. 9–16.
Google Scholar
Lewowicki T. (2012) Tożsamość pedagogiki – tradycja, współczesność, nowa tożsamość?, „Cieszyński Almanach Pedagogiczny”, nr 1, s. 11–24.
Google Scholar
Majewski T. (1999) Biopsychospołeczna koncepcja niepełnosprawności, „Szkoła Specjalna”, nr 3, s. 131–134.
Google Scholar
Piasecki M., Besowski S., Czech R. (1998) Społeczny model niepełnosprawności, „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej”, nr 1, s. 47–52.
Google Scholar
Pilch T. (1995) Zasady badań pedagogicznych, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar
Rieser R. (2013) The Struggle for Inclusion: The Growth of a Movement in: Disability Politics & The Struggle for Change, L. Barton (ed.), London and New York, RoutledgeTaylor & Francis Group: 132–148.
Google Scholar
Rubacha K. (2008) Metodologia badań nad edukacją, Warszawa, WAiP.
Google Scholar
Sękowska Z. (1998) Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa, Wydawnictwo WSPS.
Google Scholar
Słownik języka polskiego, t. 1. (1992) Warszawa, PWN.
Google Scholar
Speck O. (2015) Osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Podręcznik dla celów wychowawczych i edukacyjnych, tłum. G. Grzywna-Tuk, Gdańsk, Harmonia Universalis.
Google Scholar
Witkowski L. (2001) Dwoistość w pedagogice Bogdana Suchodolskiego (z aneksem o Sergiuszu Hesenie), Kraków, Wydawnictwo WIT-GRAF.
Google Scholar
Zaczyński W. P. (1988) Metodologiczna tożsamość dydaktyki, Warszawa, WSiP.
Google Scholar
Zaorska M. (2017) Przyszłość pedagogiki specjalnej – perspektywa transhumanistyczna, bioetyczna i postdarwinowska, w: Szkoła w warunkach zmiany społecznej i kulturowej. Edukacja przyszłości, B. Gofron, P. Migała (red.), Warszawa, Wydawnictwo SGGW, s. 141–149.
Google Scholar
Życiński J. (2013) Struktura rewolucji naukowej. Studium rozwoju współczesnej nauki, tłum. M. Furman, wstęp M. Heller, Kraków, Copernicus Center Press.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
