O znaczeniach nadawanych rodzicielstwu przez mężczyzn w kontekście doświadczenia poronienia dziecka

Autor

  • Bożena Miernik Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.19.07

Słowa kluczowe:

rodzicielstwo, znaczenia, mężczyzna, poronienie, badania biograficzne

Abstrakt

Tematem artykułu są znaczenia nadawane przez mężczyzn rodzicielstwu w kontekście doświadczenia przez nich poronienia dziecka. Analizie zostały poddane wywiady narracyjne z mężczyznami, którzy w przeszłości doświadczyli poronienia jednego lub kilkorga dzieci. W podjętych badaniach celem było poznanie i zrozumienie rekonstruowanych przez ojców przeżyć, postaw i opinii związanych z tym doświadczeniem. Dane empiryczne zostały poddane procedurze kodowania i kategoryzowania, co umożliwiło wyodrębnienie ośmiu typów znaczeń nadawanych przez mężczyzn własnej roli rodzica i rodzicielstwu w ogóle. Wyniki analiz wskazują, że w kontekście doświadczonej straty mężczyźni określają swoje rodzicielstwo jako rozpoczynające się już przed narodzinami dziecka, jako relację z konkretną osobą, która jednak bywa „nie w pełni urealniona”, biorąc pod uwagę brak wyobrażeń i wcześniejszych doświadczeń ojcowskich. Bycie rodzicem w ich narracjach ujawnia się jako znacząca wartość i rola powiązana z osiągnięciem poczucia spełnienia.

Biogram autora

Bożena Miernik - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bożena Miernik – pedagog, doktor nauk społecznych w zakresie pedagogiki, asystent w Katedrze Pedagogiki Specjalnej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Zainteresowania badawcze: psychopedagogika prenatalna i prokreacji, poronienie samoistne dziecka jako doświadczenie rodzinne, metoda biograficzna w badaniach pedagogicznych.

Bibliografia

Bakiera L. (2021) Rodzicielska postać autokreacji dorosłych w: Oblicza życia. Księga Jubileuszowa Profesor Doroty Kornas-Bieli, E. Domagała-Zyśk, A. Borowicz, R. Kołodziejczyk, K. Martynowska (red.), Lublin, Wydawnictwo Episteme, s. 428–441.
Google Scholar

Beutel M., Deckardt R., Rad M., Weiner H. (1995) Grief and Depression after Miscarriage: their Separation, Antecedents and Course, „Psychosomatic Medicine”, nr 57, s. 517–526, https://doi.org/10.1097/00006842-199511000-00003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1097/00006842-199511000-00003

Beutel M., Willner H., Deckardt R., Von Rad M., Weiner H. (1996) Similarities and Differences in Couples’ Grief Reactions Following a Miscarriage: Results from a Longitudinal Study, „Journal of Psychosomatic Research”, nr 40(3), s. 245–253, https://doi.org/10.1016/0022-3999(95)00520-X
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0022-3999(95)00520-X

Bidzan M. (2006) Psychologiczne aspekty niepłodności, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Bielawska-Batorowicz E. (2014) Trudności w realizacji planów prokreacyjnych i ich skutki dla rodziny w: Psychologia rodziny, I. Janicka, H. Liberska (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 412–436.
Google Scholar

Błaszczuk K. (2016) Żałoba jako sytuacja kryzysowa w: Żałoba i strata. Ujęcie interdyscyplinarne, J. Kurtyka-Chałas, J. Truszkowska (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe UKSW, s. 121–136.
Google Scholar

Bokszański Z. (2005) Tożsamości zbiorowe, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Brachowicz M. (2009) Niepłodność jako niemożność doświadczania własnego rodzicielstwa w: Psychospołeczne konteksty doświadczania straty, S. Steuden, K. Janowski (red.), Lublin, Wydawnictwo KUL, s. 25–39.
Google Scholar

Brzezińska A. I. (2017) Tożsamość u progu dorosłości. Wizerunek uczniów szkół ponadgimnazjalnych, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM w Poznaniu.
Google Scholar

Dubas E. (2011) Jak opracowywać materiał narracyjno-biograficzny? (Propozycja) w: Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 241–246.
Google Scholar

Harwas-Napierała B. (2012) Dorosłość jako spełnienie. Drogi i zagrożenia rozwoju człowieka w okresie dorosłości, Kraków, Wydawnictwo Libron.
Google Scholar

Horstman H. K., Holman A., McBride C. (2019) Men’s Use of Metaphors to Make Sense of their Spouse’s Miscarriage: Expanding the Communicated Sense-Making Model, „Health Communication”, nr 35(5), s. 1–10, https://doi.org/10.1080/10410236.2019.1570430
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/10410236.2019.1570430

Kleszcz-Szczyrba R. (2014) „Witraże w ciemności”, czyli o przedwczesnej śmierci dziecka. Książka niosąca światło, Katowice, Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar

Kleszcz-Szczyrba R. (2016) Radzenie sobie ze stratami prenatalnymi i perinatalnymi jako wyzwanie naszych czasów w: Utrata i żałoba. Teoria i praktyka, R. Kleszcz-Szczyrba, A. Gałuszka (red.), Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 145–154.
Google Scholar

Konecki K. T. (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kornas-Biela D. (2009) Pedagogika prenatalna – nowy obszar nauk o wychowaniu, Lublin, Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Kornas-Biela D. (2014) Ojciec w prenatalnym okresie życia dziecka w: Ojcostwo dzisiaj, D. Kornas-Biela (red.), Lublin, Fundacja Cyryla i Metodego – Inicjatywa Tato.Net, s. 155–170.
Google Scholar

Kubinowski D. (2010) Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja, Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Kwak A. (2005) Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.
Google Scholar

Lichtman M. (2009) Qualitative Research in Education: A User’s Guide, Los Angeles – London – New Delhi – Singapore – Washington, DC, Sage Publications Inc.
Google Scholar

Maker C., Ogden J. (2003) The Miscarriage Experience: More than Just a Trigger to Psychological Morbidity?, „Psychology and Health”, nr 18(3), s. 403–415, https://doi.org/10.1080/0887044031000069343
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/0887044031000069343

Mazurek E. (2014) Edukacyjny wymiar cierpienia w biografii w: Biografie edukacyjne. Wybrane konteksty, E. Dubas, J. Stelmaszczyk (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 183–190, https://doi.org/10.18778/7969-353-5.13
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-353-5.13

McCreight B. S. (2004) A Grief Ignored: Narratives of Pregnancy Loss from a Male Perspective, „Sociology of Health and Illness”, nr 26(3), s. 326–350, https://doi.org/10.1111/j.1467-9566.2004.00393.x
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9566.2004.00393.x

Miller E. J., Temple-Smith M. J., Bilardi J. E. (2019) ‘There was Just No-one There to Acknowledge that it Happened to Me as Well’: A Qualitative Study of Male Partner’s Experience of Miscarriage, „PLoS ONE”, nr 14(5), s. 1–20, https://doi.org/10.1371/journal.pone.0217395
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0217395

Murphy F. A. (1998) The Experience of Early Miscarriage from a Male Perspective, „Journal of Clinical Nursing”, nr 7, s. 325–332, https://doi.org/10.1046/j.1365-2702.1998.00153.x
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1046/j.1365-2702.1998.00153.x

Nowak A. (1998) Metoda biograficzna w badaniach pedagogicznych w: Orientacje w metodologii badań pedagogicznych, S. Palka (red.), Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 99–111.
Google Scholar

Pilarska A. (2012) Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Google Scholar

Rinehart M. S., Kiselica M. S. (2010) Helping Men with the Trauma of Miscarriage, „Psychotherapy: Theory/Research/Practice/Training”, nr 47(3), s. 288–295, https://doi.org/10.1037/a0021160
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/a0021160

Sanders C. (2001) Jak przeżyć stratę dziecka, tłum. E. Knoll, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Schütze F. (1997) Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, tłum. M. Czyżewski, „Studia Socjologiczne”, nr 1 (144), s. 11–56.
Google Scholar

Shahraki Z., Afshari M., Ghajarzadeh M., Tanha F. D. (2019) How Different are Men with Infertility-Related Problems from Fertile Men in Prevalence of Depression, Anxiety and Quality of Life, „Maedica – a Journal of Clinical Medicine”, nr 14 (1), s. 26–29, https://doi.org/10.26574/maedica.2019.14.1.26
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26574/maedica.2019.14.1.26

Szkodziak P., Paszkowski T., Paszkowski M., Radomański T. (2012) Poronienie w: Medycyna matczyno-płodowa. Położnictwo, t. 2, G. Bręborowicz, T. Paszkowski (red.), Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 1–9.
Google Scholar

Tennenbaum E. A. (2008) A Qualitative Investigation of the Psychological Effects of Recurrent Miscarriage on Male Partners, New York, Fordham University, ProQuest Dissertations Publishing, https://doi.org/10.1037/e697122007-001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/e697122007-001

Vreeswijk C., Maas A., Rijk C., van Bakel H. (2013) Fathers’ Experiences During Pregnancy: Paternal Prenatal Attachment and Representations of the Fetus, „Psychology of Men and Masculinity”, nr 5, s. 1–9.
Google Scholar

Wąsiński A. (2018) Autokreacja małżonków bezdzietnych do wielowymiarowego rodzicielstwa adopcyjnego. Perspektywa pedagogiczno-antropologiczna, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://doi.org/10.18778/8142-049-5
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-049-5

Wischmann T., Thorn P. (2013) (Male) Infertility: What does it Mean to Men? New Evidence from Quantitative and Qualitative Studies, „Reproductive BioMedicine Online”, nr 27, s. 236–243, https://doi.org/10.1016/j.rbmo.2013.06.002
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.rbmo.2013.06.002

Pobrania

Opublikowane

2024-10-10

Jak cytować

Miernik, B. (2024). O znaczeniach nadawanych rodzicielstwu przez mężczyzn w kontekście doświadczenia poronienia dziecka. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 19(2), 92–106. https://doi.org/10.18778/2450-4491.19.07