Aktywność – twórczość – emocje. Przestrzenie transformacji i synergii
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.13.17Słowa kluczowe:
aktywność, transformacja, proces twórczy, analiza transwersalna, synergiaAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest namysł nad procesami transformacji zachodzących w złożonej przestrzeni aktywności na styku – doświadczeń, poznania, twórczości i emocji. Punktem wyjścia rozważań jest koncepcja analizy transwersalnej aktywności (Babier 2015, 2016). Opracowanie ukazuje strukturę działań twórczych w celu wykorzystania jej do analizy specyficznego rodzaju zachowań transformatywnych. Proces twórczy można rozpatrywać jako „transformację transformacji” oraz synergii. Proces tworzenia w perspektywie transwersalnej stanowi heurystyczny wymiar poszukiwań.
Bibliografia
Barbier J.-M. (2015) Nowe wyzwania dla badań w naukach o wychowaniu: perspektywa działania/aktywności, tłum. Grażyna Karbowska, „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, nr 1.
Google Scholar
Barbier J.-M. (2016a) Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć, tłum. i oprac. E. Marynowicz-Hetka, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Barbier J.-M. (2016b) Kultury działania i podzielane sposoby organizacji konstrukcji sensu, tłum. Grażyna Karbowska „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne”, 2 (3), s. 14–46, https://doi.org/10.18778/2450-4491.03.02
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2450-4491.03.02
Bandura A. (2001) Teoria społecznego uczenia się, tłum. J. Kowalczewska, J. Radzicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Boudon R. (2008) Efekt odwrócenia, tłum. A. Karpowicz Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Dudzikowa M. (2012) Sytuacja problematyczna interdyscyplinarności w naukach społecznych i humanistycznych z kryzysem w tle w: Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką, A. Chmielewski, M. Dudzikowa, A. Grobler (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 15–38.
Google Scholar
Durand M. (2017) L’activité en transformation w: Encyclopédie ďanalyse des activités, J.-M. Barbier, M. Durand (red.), Paris, Presses Universitaires de France, s. 33–55.
Google Scholar
Gadamer H.G. (2007) Prawda i metoda, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Gałdowa A. (2000) Powszechność i wyjątek, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Gasiul H. (2001) W poszukiwaniu podstaw rozwoju „ja” emocjonalnego, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar
Guilford J. P. (1978) Natura inteligencji człowieka, tłum. B. Czarniawska, W. Kozłowski, J. Radzicki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Giza A. (1991) Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzy, Wrocław–Warszawa–Kraków, Zakład Narodowy Ossolińskich Wydawnictwo PAN.
Google Scholar
Górniewicz J., Rubacha K. (1993) Samorealizacja a uzdolnienia twórcze młodzieży. Przegląd koncepcji i studium empiryczne, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Jarymowicz M. (2009) Psychologiczne podstawy podmiotowości. Szkice teoretyczne, studia empiryczne, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Jarymowicz M. (red.) (2001) Pomiędzy afektem a intelektem: poszukiwania empiryczne, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Google Scholar
Kopaliński W. (1999) Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa, Muza SA.
Google Scholar
Kozielecki J. (1987) Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Kozielecki J. (1992) Myślenie i rozwiązywanie problemów w: Psychologia ogólna, T. Tomaszewski (red.), Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 91–188.
Google Scholar
Limont W. (1996) Analiza wybranych mechanizmów wyobraźni twórczej, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Marynowicz-Hetka E. (2008) Interdyscyplinarność czy transwersalność – możliwe konfiguracje podejść do analizy pola praktyki, „Rocznik Pedagogiczny”, t. 31, s. 55–65.
Google Scholar
Marynowicz-Hetka E. (2018) Myśląc o życiu duchowym/mentalnym w kontekście aktywności: transformacje bezszelestne versus modyfikacje, „Studia z Teorii Wychowania”, nr 1 (22), s. 9–24.
Google Scholar
Maslow A. H. (1982) Postawa twórcza, „Literatura na Świecie”, nr 3/4, s. 47–53.
Google Scholar
Nęcka E. (1994) TRoP. Twórcze rozwiązywanie problemów, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Nęcka E. (1995) Inteligencja i procesy poznawcze, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Nęcka, E. (2012) Psychologia twórczości, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Nowak M. (2012) Pedagogiczny profil nauk o wychowaniu. Studium z odniesieniami do pedagogiki pielęgniarstwa, Lublin, Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Oatley K. O., Jenkins J. M. (2003) Zrozumieć emocje, tłum. M. Guzowska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Obuchowski K. (1985) Adaptacja twórcza, Warszawa, Książka i Wiedza.
Google Scholar
Obuchowski K. (1998) Człowiek intencjonalny, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Pietrasiński Z. (1987) Człowiek formowany jako podmiot rozwoju, „Psychologia Wychowawcza”, nr 3, s. 249–271.
Google Scholar
Popek S. (2001) Człowiek jako jednostka twórcza, Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Przetacznik-Gierowska M. (1973) Podstawy rozwoju psychicznego dzieci i młodzieży, Warszawa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Google Scholar
Przetacznik-Gierowska M. (1996) Zasady i prawidłowości psychicznego rozwoju człowieka w: Psychologia rozwoju człowieka, t. 1: Zagadnienia ogólne, M. Przetacznik-Gierowska, M. Tyszkowa (red.), Warszawa, PWN.
Google Scholar
Schulz R. (1990) Twórczość – społeczne aspekty zjawiska, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Słownik języka polskiego (1988), t. 1, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Sternberg R. J., Lubart T. (1999) The concepts of creativity: prospects and paradigms w: Handbook of Creativity, R. J. Sternberg (red.), Cambridge, Cambridge University Press.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511807916.003
Straś-Romanowska M. (2002) Rozwój człowieka a rozwój osobowy, „Studia Psychologica”, nr 3, s. 91–104.
Google Scholar
Stróżewski W. (1983) Dialektyka twórczości, Kraków, Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Strzałecki A. (1969) Wybrane zagadnienia psychologii twórczości, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Szmidt K. J. (2004) Systemowe teorie twórczości i ich pedagogiczne implikacje w: Twórczość w teorii i praktyce, S. Popek (red.), Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Szmidt K. J. (2009) Metody pedagogicznych badań nad twórczością: teoria i empiria, Łódź, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej.
Google Scholar
Tokarz A. (2005) Dynamika procesu twórczego, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Tomaszewski T. (1977) Człowiek jako podmiot i człowiek jako przedmiot w: Studia z psychologii emocji, motywacji i osobowości, J. Reykowski, O. W. Owczynnikowa, K. Obuchowski (red.), Wrocław, Wydawnictwo Ossolineum.
Google Scholar
Tomaszewski T. (1998) Czynność w: Encyklopedia psychologii, W. Szewczuk (red.), Warszawa, Wydawnictwo Fundacja „Innowacja”, s. 56–59.
Google Scholar
Trempała J. (2000) Modele rozwoju psychicznego. Czas i zmiana, Bydgoszcz, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Google Scholar
Trempała J. (2011) Mechanizmy zmiany rozwojowej w: Psychologia rozwoju człowieka: podręcznik akademicki, J. Trempała (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Trzebińska E. (1998) Dwa wizerunki własnej osoby: studia nad sposobami rozumienia siebie, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii.
Google Scholar
Trzebiński J. (2002) (red.) Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Tyszkowa M. (1988) Rozwój psychiczny jednostki jako proces strukturyzacji i restrukturyzacji doświadczenia w: Rozwój psychiczny człowiek w ciągu życia. Zagadnienia teoretyczne i metodologiczne, M. Tyszkowa (red.), Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, s. 44–79.
Google Scholar
Wojnar I. (1976) Teoria wychowania estetycznego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Wojnar I. (1982) Estetyczna samowiedza człowieka, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Wróblewska M. (2015) Kompetencje twórcze a organizacja i interpretacja doświadczenia indywidualnego w: M. Wróblewska, Kompetencje twórcze w dorosłości, Białystok, Wydawnictwo Trans Humana, Białystok, s. 218–280.
Google Scholar
Wróblewska M. (2018) Expanding the Boundaries of Self: Self-Realization, Trangression, and Creative Competence, „Rocznik Teologii Katolickiej”, vol. 2, s. 163–174, https://doi.org/10.15290/rtk.2018.17.2.12
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15290/rtk.2018.17.2.12
Wróblewska M. (2019) Człowiek – Sprawca transgresyjny. Podejście badawcze w aspekcie twórczym i biograficznym w: Homo transgressivus w poszukiwaniu sensu istnienia. Od transgresji do transcendencji?, A. Ciążela, S. Jaronowska (red.), Warszawa, s. 155–177.
Google Scholar
Wróblewska M. (2020) Granice i transgresje (w) edukacji?, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, nr 3 (39), s. 203–215.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
