Emocje a skandal polityczny. O sposobach wykorzystania emocji w dyskursie politycznym

Kamila Miłkowska-Samul

doi:10.18778/1733-8069.9.2.08

Autor

Kamila Miłkowska-Samul Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Wydział Kulturoznawstwa i Filologii, Katedra Italianistyki, ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.9.2.08

Słowa kluczowe:

dyskurs polityczny, skandal, emocje, władza, kapitał symboliczny, reputacja, retoryka, krytyczna analiza dyskursu

Abstrakt

Celem artykułu jest pokazanie, jakie emocje, w jaki sposób i w jakim celu są wyrażane w ramach dyskursu politycznego, w szczególnym kontekście skandalu politycznego. W świetle wciąż następujących zmian w sposobie uprawiania polityki – związanych w znacznym stopniu z wpływem mediów masowych, Internetu – wyrażanie emocji i kierowanie nimi stanowią jedno z podstawowych narzędzi życia politycznego. Personalizacja polityki, jej mediatyzacja i sensacjonalizacja sprawiają, iż rola emocji w walce o poparcie i władzę jest równie istotna, jak kompetencji i merytorycznej wiedzy. Skandal natomiast jest momentem, w którym dochodzi do szczególnej koncentracji emocji, dzięki czemu ogniskuje on pewne mechanizmy walki o władzę przy użyciu takich uczuć, jak: emocjonalizacja przekazu jako narzędzie perswazji politycznej, emocje w odbiorze, jak i w kształtowaniu wizerunku. Rozważania te oparte są na przykładzie życia politycznego współczesnych Włoch i skandalu związanego z premierem Silvio Berlusconim, który stanowi doskonałą egzemplifikację tematyki emocji w życiu publicznym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Kamila Miłkowska-Samul - Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Wydział Kulturoznawstwa i Filologii, Katedra Italianistyki, ul. Chodakowska 19/31, 03-815 Warszawa

Kamila Miłkowska-Samul, dr nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, mgr socjologii, pracuje w Katedrze Italianistyki SWPS. Jest autorką książki La persuasione nella comunicazione politica in Italia e in Polonia (2011). Jej główne obszary zainteresowania to socjolingwistyka, pragmatyka językowa oraz retoryka. Interesuje się zwłaszcza tematyką języka polityki i perswazji, ale również agresją językową oraz problematyką gender w języku.

Bibliografia

Austin John Langshaw (1962) How to do things with words. Oxford: The Clarendon Press.
Google Scholar

Barańczak Stanisław (1983) Czytelnik ubezwłasnowolniony: perswazja w masowej kulturze literackiej PRL. Paryż: Libella.
Google Scholar

Bourdieu Pierre, Passeron Jean-Claude (2006) Reprodukcja: elementy teorii systemu nauczania. Wyd. 2. Przełożyła Elżbieta Neyman. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Cislaru Geaorgeta (2012) Emotions as a Rhetorical Tool in Political Discourse [w:] Maria Załęska, ed., Rhetoric and Politics: Central/Eastern European Perspectives. Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, s. 107–126.
Google Scholar

Coser Lewis A. (2009) Funkcje konfliktu społecznego. Przełożył Stanisław Burdziej. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Google Scholar

Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej (1997) Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków: Aureus.
Google Scholar

van Dijk Teun A. (1985) Semantic discourse analysis [w:] Teun A. van Dijk, ed., Handbook of Discourse Analysis, vol. 2. London: Academic Press, s. 103–136.
Google Scholar

van Dijk Teun A. (1998) Opinions and ideologies in the press [w:] Allan Bell, Peter Garrett, eds., Approaches to Media Discourse. Oxford: Blackwell, s. 21–63.
Google Scholar

van Dijk Teun A. ed. (2001) Dyskurs jako struktura i proces. Przełożył Grzegorz Grochowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dobek-Ostrowska Bogusława, Fras Janina, Ociepka Beata (1999) Teoria i praktyka propagandy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Goffman Erving (2006) Rytuał interakcyjny. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Goffman Erving (2008) Człowiek w teatrze życia codziennego. Przełożyli Helena Datner-Śpiewak i Paweł Śpiewak. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
Google Scholar

Fairclough Norman (1989) Language and power. London: Longman.
Google Scholar

Fras Janina (2005) Komunikacja polityczna. Wybrane zagadnienia gatunków i języka wypowiedzi. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Goban-Klas Tomasz (2004) Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Goban-Klas Tomasz (2005) Cywilizacja medialna: geneza, ewolucja, eksplozja. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Górska Joanna (2009) Wstyd w ponowoczesności [w:] Piotr, Binder, Hanna Palska, Wojciech Pawlik, red., Emocje a kultura i życie codzienne. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN, s. 253–272.
Google Scholar

Grice Herbert Paul (1980) Logika i konwersacja [w:] Barbara Stanosz, red., Język w świetle nauki. Przełożyła Teresa Hołówka i in. Warszawa: Czytelnik, s. 91–114.
Google Scholar

Hochschild Arlie R. (2009) Zarządzanie emocjami: komercjalizacja ludzkich uczuć. Przełożył Jacek Konieczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Horolets Anna (2006) Europa w polskich dyskursach. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Kemper Theodore D. (2005) Modele społeczne w wyjaśnianiu emocji [w:] Michael Lewis, Jeannette M. Haviland-Jones, red., Psychologia emocji. Przełożyła Magdalena Kacmajor i in. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Kolczyński Mariusz, Mazur Marek, Michalczyk Stanisław, red., (2009) Mediatyzacja kampanii politycznych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Konecki Krzysztof Tomasz (2005) Jakościowe rozumienie innych a socjologia jakościowa. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 1, nr 1, s. 1–3 [dostęp 20 lutego 2013]. Dostępny w Internecie http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume1/PSJ_1_1_Editorial.pdf
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.1.1.01

McLuhan Marshall (2004) Zrozumieć media: przedłużenia człowieka. Przełożyła Natalia Szczucka. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
Google Scholar

McQuail Denis (2007) Teoria komunikowania masowego. Przełożyły Marta Bucholc i Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Mrozowski Maciej (2001) Media masowe: władza, rozrywka i biznes. Warszawa: „Aspra-Jr”.
Google Scholar

Nijakowski Lech (2008) Mowa nienawiści w świetle teorii dyskursu [w:] Anna Horoltes, red., Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 113–133.
Google Scholar

Potter Jonathan, Wetherell Margaret (1987) Discourse and Social Psychology: Beyond Attitudes and Behaviour. London: Sage.
Google Scholar

Pratkanis Anthony, Aronson Elliot (2003) Wiek propagandy. Używanie i nadużywanie perswazji na co dzień. Przełożyli Józef Radzicki, Marcin Szuster. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Santulli Francesca (2005) Le parole del potere, il potere delle parole. Retorica e discorso politico. Mediolan: Franco Angeli.
Google Scholar

Scharpf Fritz W. (1999) Governing in Europe: effective and democratic? Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198295457.001.0001

Searle John R. (1969) Speech acts. An essay in the philosophy of language. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139173438

Shott Susan (1979) Emotion and Social Life: A Symbolic Interactionist Analysis. „The American Journal of Sociology”, vol. 84, no. 6, s. 1317–1334.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/226936

Silverman David (2007) Interpretacja danych jakościowych. Przełożyły Małgorzata Głowacka-Grajper i Joanna Ostrowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Stets Jan E., Turner Jonathan (2007) Handbook of the sociology of emotions. New York: Springer.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-387-30715-2

Szacki Jerzy (2002) Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Thompson John B. (2010) Skandal polityczny: władza i jawność w epoce medialnej. Przełożył Miłosz Habura. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Tomlin Russel S. i in. (2001) Semantyka dyskursu [w:] Teun A. van Dijk, red., Dyskurs jako struktura i proces. Przełożył Grzegorz Grochowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 45–101.
Google Scholar

Turner Jonathan H. (2009) Socjologia emocji. Przełożyła Marta Bucholc. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Turner Jonathan H. (2010) Struktura teorii socjologicznej. Przełożyła Grażyna Woroniecka i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Walczak Bogdan (1994) Co to jest język polityki [w:] Janusz Anusiewicz, Bogdan Siciński, red., Język a kultura. T. 11: Język polityki a współczesna kultura polityczna. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, s. 15–20.
Google Scholar

Weber Max (1989) Polityka jako zawód i powołanie. Przełożyli Piotr Egel i Michał Wander. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza.
Google Scholar

Ziomek Jerzy (1990) Retoryka opisowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar