Śladami Edwarda Curtisa. Opowieść o znikającej rasie

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.03

Słowa kluczowe:

fotografie ludności rdzennej, First Nations, Indianie Ameryki Północnej, znikająca rasa, socjologia wizualna

Abstrakt

Kanadyjska dramatopisarka Marie Clements została w 2007 roku poproszona o przygotowanie sztuki teatralnej dotyczącej kulturowej historii Kanady. Clements postanowiła przygotować spektakl o Edwardzie S. Curtisie i jego epickim dziele The North American Indian (1900−1930). Podstawą realizacji tego projektu stały się znane na całym świecie prace Curtisa, który na przełomie XIX i XX wieku zajmował się dokumentowaniem życia znikającej rasy Indian Ameryki Północnej. Do współpracy w opracowaniu graficznej strony sztuki oraz próby odtworzenia drogi, jaką przebył Curtis, uwieczniając sceny z życia rdzennej ludności, Clements zaprosiła kanadyjską fotografkę Ritę Leistner. Artystki odbyły fascynującą podróż śladami Curtisa, rejestrując współczesną obecność First Nations w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Artykuł, opierając się na projekcie Clements i Leistner, ukazuje grę pomiędzy „odtwarzaniem” prawdziwej rzeczywistości na fotografiach a jej „kreowaniem” przez ich autora. W tekście przedstawione zostały trzy podstawowe wątki: misja i twórczość Edwarda S. Curtisa; sztuka Marie Clements pt. The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story oraz zdjęcia Rity Leistner, które były wykorzystane w sztuce, a następnie zostały opublikowane w książce o tym samym tytule. Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie projektu kanadyjskich autorek w kontekście socjologii i antropologii wizualnej i ukazanie potencjału fotografii jako środka budowania społecznego dyskursu, tworzenia narracji określonej społeczności. U jego podstaw leży założenie, że ten projekt artystyczny, opierając się na (zarówno biernym, jak i aktywnym) uczestnictwie autorów w codziennym życiu prezentowanej w nim społeczności, staje się źródłem wartościowego materiału badawczego, który może być następnie poddawany interpretacji o charakterze naukowym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Kalina Kukiełko-Rogozińska - University of Szczecin

Kalina Kukiełko-Rogozińska, PhD – adjunct at the Institute of Sociology, University of Szczecin; author of the book titled Między nauką a sztuką. Teoria i praktyka artystyczna w ujęciu Marshalla McLuhana, which was prized in 2016 with the Pierre Savard Award; scientific editor of the first Polish translation of The Gutenberg Galaxy by Marshall McLuhan (2017), which is the book recognized by the Polish Sociologi­cal Association as the best translation of the year (2018); Vis­iting Scholar at Concordia University of Edmonton, Canada (2019).

 

Bibliografia

Clements, Marie. 2014. Marie Clements. No Pagination in Return to the Land of the Head Hunters, edited by B. Evans and A. Glass. Seattle: University of Washington Press.
Google Scholar

Clements, Marie and Rita Leistner. 2010. The Edward Curtis Project: A Modern Picture Story. Vancouver: Talonbooks.
Google Scholar

Dziewit, Jakub and Pisarek Adam. 2016. Ciemnia antropologiczna.” Pp. 11-28in Patrzenie i widzenie w kontekstach kulturowych, edited by J. Dziewit, M. Kołodziej, and A. Pisarek. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach.
Google Scholar

Gilbert, Reid. 2010 “Introduction: Marie Clements.” Theatre Research in Canada 31(2):v-xxvii.
Google Scholar

Huago, Ann. 2016. “Decolonizing Motherhood. Images of Mothering in First Nations Theatre.” Theatre History Studies 35:269-284, 377-378.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/ths.2016.0014

Jeziorski, Ireneusz. 2011. Wprowadzenie do antropologii i socjologii wizualnej. Bielsko-Biala: ATH.
Google Scholar

Leistner, Rita and Battleface. 2016. “Rita Leistner award-winning photojournalist.” Retrieved April 2020 https://wordsan-dimages.battleface.com/rita-leistner/
Google Scholar

Michałowska, Marianna. 2012. FOTO-TEKSTY związki fotografii z narracją. Poznan: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar

Moulton, Candy. 2015. “Preserving The Legacy of Edward S. Curtis.” Wild West, December 2015, p. 16.
Google Scholar

Nanibush, Wanda. 2011. “The Frozen Bodies of Edward S. Curtis.” Literary Review of Canada April, pp. 3-8.
Google Scholar

Roosevelt, Theodore. 1976. “Foreword.” No Pagination in The North American Indian. The Indians of the United States and Alaska, edited by Edward S. Curtis, New York: Johnson Reprint Corporation.
Google Scholar

Sztompka, Piotr. 2005. Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Vellino, Brenda. 2017. “Restaging Indigenous—Settler Relations: Intercultural Theatre as Redress Rehearsal in Marie Clements’s and Rita Leistner’s ‘The Edward Curtis Project.’” Theatre Research in Canada 38(1):92-111.
Google Scholar

Welsch, Wolfgang. 2005. Estetyka poza estetyką. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Opublikowane

2020-05-31

Jak cytować

Kukiełko-Rogozińska, K. (2020). Śladami Edwarda Curtisa. Opowieść o znikającej rasie. Przegląd Socjologii Jakościowej, 16(2), 36–45. https://doi.org/10.18778/1733-8069.16.2.03