(Nie)przekładalność (?) perspektyw w świecie muzyki klasycznej. Autoetnografia socjologa-obserwatora i japonisty-tłumacza

Beata Kowalczyk

doi:10.18778/1733-8069.10.3.11

Autor

Beata Kowalczyk Wydział Filozofii i Socjologii IS UW, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.3.11

Słowa kluczowe:

autoetnografia analityczna, muzycy japońscy, świat sztuki (art world), świat muzyki klasycznej, wywiad indywidualny w języku obcym, socjolog-tłumacz, komunikacja

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie praktycznego zastosowania metody analitycznej autoetnografii (Leon Anderson 2006) do socjologicznego opisu świata sztuki (Howard Becker 1982), jakim jest społeczna rzeczywistość muzyków klasycznych. Problematyka badania dotyczyła sieci kulturowo uwarunkowanych interakcji nawiązywanych między muzykami japońskimi i polskimi, współpracującymi przy realizacji muzycznych projektów. W ich trakcie autorka pełniła rolę tłumacza i mediatora między tymi dwoma środowiskami muzycznymi, stając się jednocześnie częścią tego świata sztuki (in-complete member researcher). Owa przynależność uzasadniała aplikację wspomnianej metody w celu głębszego zrozumienia procesu społecznego konstruowania rzeczywistości świata muzyki klasycznej oraz wzmocnienia trafności i rzetelności socjologicznej analizy tego środowiska.

Tekst ten porusza nie tylko kwestię pożytków z prowadzenia badania społecznego w metodologicznym paradygmacie autoetnografii analitycznej, która skądinąd staje się również formą ewaluacji naukowego wnioskowania. Innym ważnym problemem, którego omówienie umożliwia wykorzystanie danych uzyskanych w trakcie autoetnograficznej analizy, są zagadnienia związane z prowadzeniem badań w języku obcym – tutaj japońskim. Omawiana metoda tworzy naukowe ramy, przestrzeń, w której wymienione kwestie mogą być opisywane oraz ujmowane w formie czynnika warunkującego w istotny sposób przebieg badania. Ta determinanta będzie opisywana poprzez wpływ wywierany na trafność analizy z jednej strony oraz na sam przedmiot badania, czyli powodzenie i/lub porażkę we współpracy japońsko-polskiej, z drugiej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Beata Kowalczyk - Wydział Filozofii i Socjologii IS UW, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

Beata Kowalczyk, doktorantka w Instytucie Socjologii UW, absolwentka japonistyki i socjologii na Uniwersytecie Warszawskim oraz Interdyscyplinarnego Kulturoznawstwa na Uniwersytecie Tokijskim. Stypendystka rządu francuskiego, a także dwukrotna stypendystka rządu japońskiego. Autorka artykułów naukowych na temat literatury, filmu, teatru i społeczeństwa japońskiego, tłumaczka japońskiej literatury. Publikowała m.in. w „Dialogu”, „Acta Asiatica Varsoviensia”, „Asian and African Studies”, „Przeglądzie Orientalistycznym”. Obecnie zajmuje się karierami artystów japońskich.

Bibliografia

Anderson Leon (2006) Analytic Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, no. 4, s. 373–395.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241605280449

Babbie Earl (2003) Badania społeczne w praktyce. Przełożyli Witold Betkiewicz i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Becker Howard (1982) Art Worlds. Berkeley: University of California Press.
Google Scholar

Bernstein Arthur, Sekine Naoki, Weissman Dick (2007) The Global Music Industry. Three perspectives. Nowy Jork: Routledge.
Google Scholar

Bizeul Daniel (1999) Faire avec les deconvenues. Une enquete en milieu nomade. „Societe Contemporaine”, no. 33/34, s. 111–137.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3406/socco.1999.1753

Davies Charlotte (1997) Reflexive Ethnography: A Guide to Researching Selves and Others. London: Routledge.
Google Scholar

Denda Fumio (2004) Nihonjin wa kurashikku ongaku wo dō ha’aku suru ka [Jak Japończycy odbierają muzykę klasyczną?]. Tōkyō: Geijutsugeidaisha.
Google Scholar

Garfinkel Harold (1967) Studies in Ethnomethodology. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
Google Scholar

Glaser Barney G., Strauss Anselm L. (1965) Temporal Aspects of Dying as a Non-Scheduled Status Passage. „American Journal of Sociology”, vol. 71, no. 1, s. 48–59.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/223992

Granovetter Mark (1973) The Strength of Weak Ties. „American Journal of Sociology”, vol. 78, no. 6, s. 1360–1380.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/225469

Hałas Elżbieta (1994) Obywatelska socjologia szkoły chicagowskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Google Scholar

Hendry Joy (1999) An Anthropologist in Japan. Glimpses of Life in the Field. London: Routledge.
Google Scholar

Hughes Everett C. (1937) Institutional Office and the Person. „American Journal of Sociology”, vol. 43, s. 404–413.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/217711

Hughes Everett C. (1958) Men and Their Work. Glencoe: Free Press.
Google Scholar

Konecki Krzysztof (2005) Wizualne wyobrażenia. Główne strategie badawcze w socjologii wizualnej a metodologia teorii ugruntowanej. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 1, nr 1, s. 42–63 [dostęp 4 września 2013 r.] Dostępny w Internecie http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume1/PSJ_1_1_Konecki.pdf
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.1.1.04

Korporowicz Leszek (1997) Słownik ważniejszych pojęć [w]: tenże, Ewaluacja w edukacji. Warszawa: Oficyna Naukowa, s. 278–281.
Google Scholar

Le Bon Gustave (1994) Psychologia tłumu. Przełożył Bolesław Kaprocki. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Matsumoto Yoshiko, Okamoto Shigeko (2003) The Construction of the Japanese Language and Culture in Teaching Japanese as a Foreign Language. „Japanese Language and Literature”, vol. 37, no. 1, s. 27–48.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/3594874

Pawson Ray (1996) Theorizing the Interview. „The British Journal of Sociology”, vol. 47, no. 2, s. 295–314.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/591728

Riemann Gerhard, Schütze Fritz (2012) „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych [w:] Kaja Kaźmierska, red., Metoda biograficzna w socjologii. Kraków: Nomos, s. 389–414.
Google Scholar

Rosenblum Karen E. (1987) The In-Depth Interview: Between Science and Sociability. „Sociological Forum”, vol. 2, no. 2, s. 388–400.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF01124171

Senechal de la Roche Roberta (1996) Collective Violence as Social Control. „Sociological Forum”, vol. 11, no. 1, s. 97–128.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF02408303

Smelser Neil (1994) Sociology. Cambridge: Blackwell Publications.
Google Scholar

Strauss Anselm (1991) Continual Permutations of Action. New Brunswick, New Jersey: Transaction Publishers.
Google Scholar

Sugimoto Yoshio (2003) An Introduction to Japanese Society. New York: Cambridge University Press.
Google Scholar

Sugimoto Yoshio, ed. (2009) Cambridge Companion to Modern Japanese Culture. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CCOL9780521880473

Urbańska Sylwia (2012) Autoetnografia [w:] Krzysztof. Konecki, Piotr Chomczyński, red., Słownik socjologii jakościowej. Warszawa: Difin, s. 34–39.
Google Scholar

Wagner Izabela (w druku) Producing of Excellence. The Making of the Virtuoso. Routledge.
Google Scholar

Wierzbicka Anna (1996) Japanese Cultural Scripts: Cultural Psychology and “Cultural Grammar”. „Ethos”, vol. 24, no. 3, s. 527–555.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/eth.1996.24.3.02a00060