Zastosowanie autoetnografii analitycznej w badaniu społecznych aspektów doświadczania choroby

Dominika Byczkowska-Owczarek

doi:10.18778/1733-8069.10.3.09

Autor

Dominika Byczkowska-Owczarek Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania, Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Łódź

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.3.09

Słowa kluczowe:

autoetnografia, cielesność, choroba, ból, socjologia choroby, socjologia ciała

Abstrakt

W artykule zaprezentowane zostały zagadnienia związane ze zjawiskiem społecznych uwarunkowań doświadczania choroby, niesprawności i bólu. Tekst skierowany jest do socjologów, antropologów, pedagogów, a także przedstawicieli nauk medycznych zajmujących się wymienionymi wyżej zagadnieniami. W artykule prezentuję metodę autoetnografii, wskazuję różnice pomiędzy autoetnografią analityczną i sugestywną. Skupiam się jednak głównie na praktyce badawczej oraz wskazówkach i wątpliwościach dotyczących tego rodzaju badań. W tekście prezentuję dwa badania autoetnograficzne, których autorzy doświadczali poważnej, zagrażającej życiu choroby. Na ich podstawie wskazuję najważniejsze cechy, jakie powinno posiadać badanie autoetnograficzne. Są wśród nich: teoretyczna i metodologiczna dyscyplina, wgląd we własne doświadczenia, przeżycia oraz szczerość i otwartość. Odnoszę się także do rozróżnienia autoetnografii jako techniki i metody badawczej. W ostatniej części tekstu prezentuję niektóre wątki wykorzystane w moich własnych badaniach autoetnograficznych oraz wskazuję zalety i zagrożenia, a także praktyczne wskazówki związane ze stosowaniem autoetnografii jako metody i techniki badawczej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Dominika Byczkowska-Owczarek - Katedra Socjologii Organizacji i Zarządzania, Instytut Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Rewolucji 1905 r. 41, 90-214 Łódź

Dominika Byczkowska-Owczarek, dr adiunkt w Katedrze Socjologii Organizacji Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Autorka książki Ciało w tańcu. Analiza socjologiczna, współredaktorka numerów tematycznych „Przeglądu Socjologii Jakościowej”, jak Ciało w przestrzeni społecznej (wraz z dr Anną Kacperczyk). Do głównych obszarów jej zainteresowań należą: metodologia teorii ugruntowanej, socjologia jakościowa, społeczne konstruowanie cielesności, socjalizacja wtórna w grupach zawodowych i hobbystycznych. Autorka wielu publikacji dotyczących społecznego konstruowania cielesności, socjologii tańca, zagadnień metodologicznych badania cielesności w naukach społecznych publikowanych m.in. w „Studiach Socjologicznych“, „Qualitative Sociology Review“, „Przeglądzie Socjologii Jakościowej“, a także polsko- i anglojęzycznych książkach.

Bibliografia

Anderson Leon (2006) Analytic Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, no. 4, s. 373–395.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241605280449

Audi Robert, ed., (1999) The Cambridge Dictionary of Philosophy, 2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Blumer Herbert (2007) Interakcjonizm symboliczny. Przełożyła Grażyna Woroniecka. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Byczkowska Dominika (2009) What Do We Study Studying Body? Researcher’s Attempts to Embodiment Research. „Qualitative Sociology Review”, vol. 5, no. 3, s. 100–112 [dostęp 6 czerwca 2014 r.]. Dostępny w Internecie http://www.qualitativesociologyreview.org/ENG/archive_eng.php
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8077.5.3.07

Charlton Edmond, ed., (2005) Core Curriculum for Professional Education in Pain. Seattle: IASP Press.
Google Scholar

Charmaz Kathy (2006) Constructing Grounded Theory. A Practical Guide Through Qualitative Analysis. London, New Delhi: Sage.
Google Scholar

Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła Barbara Komorowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Charon Rita (2006) Narrative Medicine: Honoring the Stories of Illness. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Del-Vecchio Good Mary-Jo i in., eds., (1994) Pain as Human Experience. An Anthropological Perspective. Berkeley, Los Angeles: University of California Press.
Google Scholar

Ellis Carolyn S., Bochner Arthur P. (2006) Analyzing Analytic Autoethnography: An Autopsy. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, no. 4, s. 429–449.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0891241606286979

Frank Arthur (1991) The Wounded Storyteller: Body, Illness, and Ethics. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Hałas Elżbieta (2006) Interakcjonizm symboliczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Hammersley Martyn, Atkinson Paul (2000) Metody badań terenowych. Przełożył Sławomir Dymczyk. Poznań: Zysk i S-ka.
Google Scholar

Hoffmann-Riem Christa (1994) Losing a Symbolically Significant Part of the Body [w:] Hoffmann-Riem Wolfgang, Pieper Marianne, Riemann Gerhard, Hrsg., Elementare Phänomene der Lebenssituation. Weinheim: Deutscher Studien Verlag, s. 352–363.
Google Scholar

Kleinmann Arthur (1988) The Illness Narratives: Suffering, Healing and the Human Condition. New York: Basic Books.
Google Scholar

Konecki Krzysztof (2000) Studia z metodologii badań jakościowych: teoria ugruntowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kotarba Joseph (1983) Chronic Pain: Its Social Dimensions. Beverly Hills: Sage.
Google Scholar

Lussier-Ley Chantale (2010) Dialoguing With the Body: A Self Study in Relational Pedagogy Through Embodiment and the Therapeutic Relationship. „The Qualitative Report”, vol. 15, no. 1, s. 197–214.
Google Scholar

Merleau-Ponty Maurice (2001) Fenomenologia percepcji. Przełożyli Małgorzata Kowalska i Jacek Migasiński. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Google Scholar

Ohnuki-Tierney Emiko (1981) Illness and Healing Among Sakhalin Ainu. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Plummer Ken (2012) My Multiple Sick Bodies: Symbolic Interactionism, Autoethnography and Embodiment [w:] Turner Bryan S., ed., Routledge Handbook of Body Studies. New York: Routhledge, s. 75–93.
Google Scholar

Priel Beatrice, Rabinowitz Betty, Pels Richard (1991) A Semiotic Perspective on Chronic Pain: Implications for the Interaction Between Patient and Physician. „British Journal of Medical Psychology”, vol. 64, s. 65–71.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.2044-8341.1991.tb01643.x

Rambo-Ronai Carolyn (1992) Managing Aging in Young Adulthood. The Aging Table Dancer. „Journal of Aging Studies”, vol. 6, no. 4, s. 307–317.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0890-4065(92)90014-W

Strauss Anselm, Corbin Juliet (1990) Basics of Qualitative Research. Grounded Theory Procedures and Techniques. Newbury Park, London, New Delhi: Sage Publications.
Google Scholar

Turner Bryan, Wainwright Steven (2003) Corps de Ballet: The Case of Injured Ballet Dancer. „Sociology of Health and Illness”, vol. 25, no. 4, s. 269–288.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9566.00347

Waskul Dennis, van der Riet Pamela (2002) An Abject Embodiment of Cancer Patient: Dignity, Selfhoodand the Grotesque Body. „Symbolic Interaction”, vol. 25, no. 4, s. 487–513.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/si.2002.25.4.487

Weissman David, Gordon Deborah, Bidar-Sielaff Shiva (2002) Cultural Aspects of Pain Management. End-of-Life Physician Education Resource Center [w:] Fast Facts and Concepts. Milwaukee: Medical Collage of Wisconsin, [dostęp DD miesiąc RRRR r.]. Dostępny w Internecie http://www.mywhatever.com/cifwriter/library/eperc/fastfact/ff78.html
Google Scholar

Williams Gareth H. (1984) The Genesis of Chronic Illness: Narrative Reconstruction. „Sociology of Health and Illness” vol. 6, s. 175–200.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9566.ep10778250

Ziółkowski Marek (1981) Znaczenie, interakcja, rozumienie. Warszawa: PWN.
Google Scholar