Accentuating the role of the upbringing society in Korczak’s pedagogy
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.73.08Keywords:
Korczak’s pedagogy, upbringing society, the society of adults, the society of children, directive soul, student council, kindness pollAbstract
The aim of the article is to show the sociological elements in the education process that are present in Korczak’s pedagogy, both in its scientific form as well as in his fiction aimed directly at children. Therefore, society with its educational institutions (family, school, boarding school) is recognized in this pedagogy as an important sphere of symbolic references and educational influences. The key role of society (as the most important educational institution) in shaping pupils is present in commonly known works on the sociology of upbringing (including Florian Znaniecki or Józef Chałasiński), while sociological threads in Korczak’s pedagogy have not been a popular topic of separate analysis so far, apart from one monograph devoted to the subject. Therefore, this topic requires in-depth analyses and afterthought. Janusz Korczak emphasizes the role of society in a child’s life, preparing them primarily for participation in social relations, through diverse forms of group life at school, whose most important achievement is the institution of student self-government. It is thus a bridge between student-oriented education and the traditional pedagogical message, involving the transmission of the requirements of specific social roles.
References
Bińczycka J. (1999), Korczakowskie spojrzenie na rodzinę, [in:] J. Bińczycka (ed.), Korczakowskie dialogi, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, pp. 116–125.
Google Scholar
Bińczycka J. (2006), Janusz Korczak – realista czy utopista?, [in:] I.J. Pyrzyk (ed.), Pedagogika Janusza Korczaka – realizm czy utopia?, Oficyna Wydawnicza LEGA, Włocławek, pp. 29–34.
Google Scholar
Bińczycka J. (2009), Spotkania z Korczakiem, Wydawnictwo Olsztyńskiej Szkoły Wyższej im. Józefa Rusieckiego, Olsztyn.
Google Scholar
Borowicz R. (2002), Socjalizacja, [in:] W. Kwaśniewicz (ed.), Encyklopedia socjologii, vol. 4 (S-Ż), Oficyna Naukowa, Warszawa, pp. 42–46.
Google Scholar
Chałasiński J. (1969), Społeczeństwo i wychowanie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar
Choczyński M. (2013), Elementy społecznego charakteru wychowania w pedagogice waldorfskiej, “Seminare. Poszukiwania naukowe”, vol. 33, pp. 165–178.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.21852/sem.2013.33.12
Chodkowska M., Bednarz-Grzybek R. (2014), Twórczość i praktyka pedagogiczna Janusza Korczaka w kontekście teorii socjologicznej Floriana Znanieckiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar
Dauzenroth E. (2012), Janusz Korczak. Życie dla dzieci, transl. T. Semczuk, Wydawnictwo WAM, Kraków.
Google Scholar
Dębnicki K. (1985), Korczak z bliska, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar
Falkowska M. (1979), Dziecko w poglądach pedagogiczno-społecznych Janusza Korczaka, [in:] P. Poręba (ed.), Wartości pedagogiki Janusza Korczaka, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, pp. 51–63.
Google Scholar
Floryńska H. (1997), Pedagogika jako filozofia stosowana, [in:] H. Kirchner (ed.), Janusz Korczak. Pisarz – wychowawca – myśliciel, Instytut Badań Literackich, Warszawa, pp. 249–278.
Google Scholar
Gajda J. (2001), Koncepcje Floriana Znanieckiego – zbieżne z założeniami pedagogiki kultury (głos w dyskusji), [in:] H. Rotkiewicz (ed.), Florian Znaniecki. Myśl społeczna a wychowanie. Inspiracje dla współczesności, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, pp. 91–96.
Google Scholar
Gurycka A. (2002), Korczakowskie inspiracje…, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Jakubowski M. (1996), Janusz Korczak i jego dokonania, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Częstochowa.
Google Scholar
Jankowska D. (1996), Koncepcja wychowania Floriana Znanieckiego i jej znaczenie dla współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.
Google Scholar
Jasiński Z. (1999), Zaufanie w pedagogice Janusza Korczaka, [in:] J. Bińczycka (ed.), Korczakowskie dialogi, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, pp. 102–115.
Google Scholar
Jaworski M. (1977), Janusz Korczak, Wydawnictwo Interpress, Warszawa.
Google Scholar
Jundziłł E. (2004), Opieka nad dzieckiem w rodzinie w świetle poglądów Janusza Korczaka, [in:] J. Żebrowski (ed.), Społeczeństwo. Opieka. Wychowanie: prace dedykowane Irenie Jundziłł w osiemdziesięciolecie urodzin, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, pp. 187–198.
Google Scholar
Kamiński A. (1962), Korzenie historyczne samorządu dziecięcego Janusza Korczaka, [in:] I. Newerly, A. Kamiński, W. Żelazko, Samorząd uczniowski w systemie wychowawczym Korczaka, Nasza Księgarnia, Warszawa, pp. 33–50.
Google Scholar
Korczak J. (1901), Dzieci ulicy, nakład A. Pajewskiego, Warszawa.
Google Scholar
Korczak J. (1905), Dzieci to…, [in:] J. Korczak, Koszałki Opałki (Satyry społeczne), Księgarnia Powszechna, Warszawa, pp. 43–48.
Google Scholar
Korczak J. (1924), Momenty wychowawcze, Nasza Księgarnia, Warszawa–Łódź.
Google Scholar
Korczak J. (1928), Wstęp, [in:] M. Rogowska-Falska, Zakład wychowawczy “Nasz Dom”. Szkic informacyjny, Towarzystwo “Nasz Dom”, Warszawa, pp. 3–5.
Google Scholar
Korczak J. (1948a), Dom sierot, [in:] J. Korczak, Jak kochać dziecko. Internat, kolonie letnie, dom sierot, Spółdzielnia Wydawnicza “Książka”, Warszawa–Kraków, pp. 133–209.
Google Scholar
Korczak J. (1948b), Internat, [in:] J. Korczak, Jak kochać dziecko. Internat, kolonie letnie, dom sierot, Spółdzielnia Wydawnicza “Książka”, Warszawa–Kraków, pp. 9–86.
Google Scholar
Korczak J. (1948c), Kolonie letnie, [in:] J. Korczak, Jak kochać dziecko. Internat, kolonie letnie, dom sierot, Spółdzielnia Wydawnicza “Książka”, Warszawa–Kraków, pp. 87–131.
Google Scholar
Korczak J. (1958a), Pedagogika żartobliwa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
Google Scholar
Korczak J. (1958b), Prawo dziecka do szacunku, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
Google Scholar
Korczak J. (1980), Dziecko salonu, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Korczak J. (1994a), Dzieci, [in:] J. Korczak, Dzieła, vol. 3, Na mównicy. Publicystyka społeczna (1898–1912), part 1, Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa, pp. 13–15.
Google Scholar
Korczak J. (1994b), Miłość, szacunek, zaufanie, [in:] J. Korczak, Dzieła, vol. 3, Na mównicy. Publicystyka społeczna (1898–1912), part 1, Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa, pp. 15–17.
Google Scholar
Korczak J. (1994c), Szczęście dzieci, [in:] J. Korczak, Dzieła, vol. 3, Na mównicy. Publicystyka społeczna (1898–1912), part 2, Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa, pp. 147–150.
Google Scholar
Korczak J. (1996), Pamiętnik, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław.
Google Scholar
Korczak J. (1997), Kajtuś czarodziej, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław.
Google Scholar
Korczak J. (1998), Dzieci i wychowanie, [in:] J. Korczak, Dzieła, vol. 4, Szkoła życia. Obrazki szpitalne. Artykuły pedagogiczne i medyczne (1900–1912), Oficyna Wydawnicza Latona, Warszawa, pp. 147–180.
Google Scholar
Korczak J. (2001), Król Maciuś na bezludnej wyspie, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków.
Google Scholar
Korczak J. (2004), Jak kochać dziecko, Wydawnictwo Jacek Santorski & Co, Warszawa.
Google Scholar
Korczak J. (2005), Król Maciuś Pierwszy, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków.
Google Scholar
Korczak J. (2012a), Bankructwo małego Dżeka, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar
Korczak J. (2012b), Prawidła życia. Pedagogika dla młodzieży i dorosłych, Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu, Agencja Edytorska EZOP, Warszawa.
Google Scholar
Leszniewski T., Wasielewski K. (2013), Socjologia wychowania w Polsce – pytania o wymiar tożsamościowy subdyscypliny, “Studia Socjologiczne”, no. 2 (209), pp. 9–29.
Google Scholar
Lewin A. (1986), Tryptyk pedagogiczny. Korczak – Makarenko – Freinet, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa.
Google Scholar
Lewin A. (1999), Korczak znany i nieznany, Agencja Edytorska EZOP, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Związku Nauczycielstwa Polskiego, Warszawa.
Google Scholar
Lubojemska B. (2012), Janusz Korczak – jeden z najwybitniejszych przedstawicieli wychowania w placówkach socjalizacyjnych, “Kwartalnik Edukacyjny”, no. 4, pp. 80–92.
Google Scholar
Marzec D.K. (2003), Humanistyczne aspekty pedagogiki Janusza Korczaka, [in:] I.J. Pyrzyk (ed.), Korczak – człowiek, badacz, pedagog i wychowawca, Oficyna Wydawnicza LEGA, Włocławek, pp. 63–68.
Google Scholar
Matyjas B. (2003), Koncepcja wychowawcza Janusza Korczaka, [in:] T. Pilch (ed.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, vol. 2, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, pp. 799–805.
Google Scholar
Michalak M. (2010), Korczakowskie prawo do społecznej partycypacji dzieci: gazeta, samorząd, sąd koleżeński, dziecięce zapytania i prośby skierowane do urzędów i instytucji, “Szkice Humanistyczne”, vol. 10, no. 2/3, pp. 231–235.
Google Scholar
Mielicka H. (2000a), Proces internalizacji, [in:] H. Mielicka (ed.), Socjologia wychowania. Wybór tekstów, Wydawnictwo Stachurski, Kielce, pp. 22–27.
Google Scholar
Mielicka H. (2000b), Socjalizacja a indywidualność jednostki, [in:] H. Mielicka (ed.), Socjologia wychowania. Wybór tekstów, Wydawnictwo Stachurski, Kielce, pp. 44–48.
Google Scholar
Mortkowicz-Olczakowa H. (1949), Janusz Korczak, Wydawnictwo J. Mortkowicz, Kraków.
Google Scholar
Olczak-Ronikier J. (2011), Korczak. Próba biografii, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar
Olszewski L. (1993), Janusz Korczak wybitny polski pedagog – nowator i społecznik, [in:] T. Wróblewska (ed.), Aktualność idei Janusza Korczaka, Wydawnictwo Horyzont, Piotrków Trybunalski, pp. 50–58.
Google Scholar
Pyrzyk I.J. (2003), Analiza krytyczna niektórych elementów działalności opiekuńczo-wychowawczej Janusza Korczaka, [in:] I.J. Pyrzyk (ed.), Korczak – człowiek, badacz, pedagog i wychowawca, Oficyna Wydawnicza LEGA, Włocławek, pp. 55–62.
Google Scholar
Regulska G. (1979), Korczakowski plebiscyt życzliwości a współczesne techniki socjometryczne, [in:] J. Bińczycka, K. Gorzelok (eds.), O pedagogikę jako naukę o człowieku. W setną rocznicę urodzin Janusza Korczaka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, pp. 109–114.
Google Scholar
Rogowska-Falska M. (1928), Zakład wychowawczy “Nasz Dom”. Szkic informacyjny, Towarzystwo “Nasz Dom”, Warszawa.
Google Scholar
Rusakowska D. (1989), Janusz Korczak a szkoła. Poglądy – oceny – doświadczenia, Instytut Badań Pedagogicznych, Zakład Systemów Wychowawczych, Warszawa.
Google Scholar
Sitko I. (1993), Podstawowe wartości systemu wychowawczego Janusza Korczaka, [in:] T. Wróblewska (ed.), Aktualność idei Janusza Korczaka, Wydawnictwo Horyzont, Piotrków Trybunalski, pp. 59–66.
Google Scholar
Smolińska-Theiss B., Theiss W. (2002), Widzieć w dziecku człowieka. Posłowie, [in:] J. Korczak, Jak kochać dziecko? Prawo dziecka do szacunku, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, pp. 186–200.
Google Scholar
Szlązakowa A. (1978), Janusz Korczak, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Google Scholar
Tarnowski J. (1990), Janusz Korczak dzisiaj, Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, Warszawa.
Google Scholar
Tillmann K.-J. (2006), Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, transl. G. Bluszcz, B. Miracki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Urbańska M. (1979), Sposoby rozwijania samokontroli i samooceny w systemie wychowawczym “Starego Doktora”, [in:] A. Tchorzewski (ed.), Życie i twórczość Janusza Korczaka jako temat filozoficzno-pedagogicznej refleksji, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz, pp. 80–90.
Google Scholar
Wołoszyn S. (1978a), Janusz Korczak: rodowód i dziedzictwo pedagogiczne, Instytut Badań Pedagogicznych, Zakład Systemów Wychowawczych, Pracownia Korczakowska, Warszawa.
Google Scholar
Wołoszyn S. (1978b), Korczak, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Google Scholar
Wróblewska T. (2003), Aktualność idei Janusza Korczaka, [in:] I.J. Pyrzyk (ed.), Korczak – człowiek, badacz, pedagog i wychowawca, Oficyna Wydawnicza LEGA, Włocławek, pp. 43–53.
Google Scholar
Znaniecki F. (2001a), Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Znaniecki F. (2001b), Socjologia wychowania, vol. 1, Wychowujące społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
