Zanikająca idea universitas?

Autor

  • Cezary Strąkowski Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Ekonometrii Przestrzennej

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.67.04

Słowa kluczowe:

universitas, edukacja, masowość kształcenia, niski poziom szkolnictwa wyższego

Abstrakt

Na podstawie wywiadów biograficznych przeprowadzonych z pracownikami naukowo-dydaktycznymi Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego, a także w oparciu o literaturę, autor stawia w artykule tezę, że masowość kształcenia na poziomie uniwersyteckim prowadzi do obniżenia poziomu tego wykształcenia. Przyczyn ewolucji uniwersytetów oraz miejsca nauki w społeczeństwach jest wiele. Część z nich poddano analizie w niniejszym artykule. Idea universitas została potraktowana jako typ idealny. W opozycji do niej przedstawiana jest koncepcja „uniwersytetu przedsiębiorczego”, która zdaje się dominować obecnie w Polsce. Biorąc pod uwagę zmiany społeczne w ostatnich kilkudziesięciu latach, wspomniana wyżej teza nie jest tak oczywista do udowodnienia i dlatego pojawia się wątek polemiczny wobec tego założenia.

Bibliografia

Biały K. (2011), Przemiany współczesnego uniwersytetu. Od idei von Humboldta do modelu uczelni przedsiębiorczej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Boczkowski A. (2014), Uniwersytet a kształcenie masowe. Od idei uniwersytetu do ideologii kształcenia na poziomie wyższym, „Przegląd Socjologiczny”, nr 3, s. 9–37.
Google Scholar

Czyżewski M. (2018), Wystąpienie na seminarium z okazji stulecia wydania książki Williama I. Thomasa i Floriana Znanieckiego Chłop Polski w Europie i Ameryce, https://www.youtube.com/watch?v=3GZIlkBW8A0 [dostęp 21.09.2018].
Google Scholar

Furedi F. (2008), Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści?, PIW, Warszawa.
Google Scholar

Geremek B. (2001), Idea uniwersytetu, „Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego”, nr 26, s. 53–55.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (2017), Polska w liczbach, www.stat.gov.pl [dostęp 21.09.2018].
Google Scholar

Jaspers K. (1978), Praca badawcza, kształcenie, nauczanie, „Znak”, t. 6, nr 288, s. 742.
Google Scholar

Kobylarek A. (2002), Uniwersytet – zarys ewolucji idei podstawowej, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, t. 19, nr 1, s. 90–100.
Google Scholar

Kożuchowski J. (2003), Uniwersytet jako miejsce kultury, „Studia Elbląskie”, nr V, s. 293–313.
Google Scholar

Maruszewski T. (2005), Pamięć autobiograficzna, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Newman J. H. (1990), Idea uniwersytetu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Ortega y Gasset J. (2002), Misja uniwersytetu (fragmenty), „Pressje”, nr 1, s. 182–187.
Google Scholar

Piskała K., Zysiak A. (2013), Świątynia nauki, fundament demokracji czy fabryka specjalistów? Józef Chałasiński i powojenne spory o ideę uniwersytetu, „Praktyka Teoretyczna”, t. 9, nr 3, s. 217–297.
Google Scholar

Rocznik Statystyczny (1975), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Rybak-Korneluk A. (2017), Charakterystyki jakościowe i czasowe wspomnień autobiograficznych u osób z zaburzeniami depresyjnymi oraz zespołem uzależnienia od alkoholu, niepublikowana praca doktorska, Gdańsk.
Google Scholar

Sauerland K. (2006), Idea uniwersytetu – aktualność tradycji Humboldta?, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, t. 28, nr 2, s. 89–96.
Google Scholar

Stańczyk P. (2016), Wykształcenie ludności II Rzeczypospolitej w świetle badań GUS, „Społeczeństwo i Ekonomia”, t. 5, nr 1, s. 7–26.
Google Scholar

Szczepański J. (1976), Szkice o szkolnictwie wyższym, Wiedza Powszechna, Warszawa.
Google Scholar

Szreder M. (2018), Wykształcenie a problemy rynku pracy, „Wiadomości Statystyczne”, t. 686, nr 7, s. 25–36.
Google Scholar

Thomas W., Znaniecki F. (1976), Chłop polski w Europie i Ameryce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar

Zysiak A. (2016), Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście, Nomos, Kraków.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2018-12-30

Jak cytować

Strąkowski, C. (2018). Zanikająca idea universitas?. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (67), 63–79. https://doi.org/10.18778/0208-600X.67.04