Niepełnosprawność, młodość a aktywność zawodowa w świetle badań dotyczących młodych osób niepełnosprawnych w województwie podkarpackim
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.60.07Słowa kluczowe:
młode osoby niepełnosprawne, rynek pracy, aktywność zawodowa, PodkarpacieAbstrakt
Młode osoby niepełnosprawne znajdują się w szczególnej sytuacji na rynku pracy – w ich przypadku zbiegają się bowiem dwa czynniki ograniczające szanse na zdobycie zatrudnienia: młody wiek i ograniczenia sprawności. Podjęcie pracy w przypadku tej grupy osób wydaje się szczególnie istotne, gdyż oprócz zapewnienia niezależności finansowej pomaga ona w budowaniu poczucia własnej wartości oraz jest elementem nabycia statusu osoby dorosłej i podjęcia takich działań, jak np. opuszczenie domu rodzinnego i założenie własnej rodziny. W artykule poruszone zostały kwestie związane z aktywnością zawodową młodych osób niepełnosprawnych (w wieku 18–29 lat) – charakterystyka podejmowanego przez nie zatrudnienia oraz przyczyny bierności zawodowej i bezrobocia. Omówione zostały także takie zagadnienia, jak motywacje młodych osób niepełnosprawnych do podjęcia pracy zawodowej oraz stosunek do swojego młodego wieku i niepełnosprawności jako czynników różnicujących szanse na rynku pracy. Kwestie te przedstawione zostały na podstawie danych z ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego oraz wyników badań przeprowadzonych przez autorkę, dotyczących sytuacji młodych osób niepełnosprawnych na rynku pracy w województwie podkarpackim. Artykuł kończą rekomendacje co do sposobów wspierania aktywności zawodowej młodych osób niepełnosprawnych.
Bibliografia
Bartkowski J., Giermanowska E., Kumaniecka-Wiśniewska A., Zakrzewska-Manterys E. (2007), Wnioski i rekomendacje, [w:] E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 163–174.
Google Scholar
Burchard T. (2004), Aiming high: the educational and occupational aspirations of young disabled people, “Support for Learning”, Vol. 19, No. 4, s. 181–186.
Google Scholar
Burchard T. (2005), The education and employment of disabled young people. Frustrated ambition, Policy Press, Bristol.
Google Scholar
Byra S., Parchomiuk M. (2011), Satysfakcja z pracy u osób niepełnosprawnych o różnym poziomie identyfikacji z zawodem, „Polityka Społeczna”, nr 4, s. 20–26.
Google Scholar
CBOS (2008), Pracujący biedni. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar
Emerson E., Honey A., Llewellyn G. (2008), The Well-Being and Aspirations of Australian Adolescents and Young Adults with a Long-term Health Condition, Disability or Impairment, Australian Research Alliance for Children and Youth, Canberra.
Google Scholar
Eurofund (2010), Active inclusion of young people with disabilities or health problems. Background paper, Dublin.
Google Scholar
Giermanowska E. (2007), Znaczenie pracy w życiu młodzieży niepełnosprawnej, [w:] E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 81–109.
Google Scholar
Giermanowska E., Racław M. (2014), Niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych ‒ nowy potencjał zawodowy czy narastający problem społeczny, „Folia Sociologica”, nr 50, s. 7–26.
Google Scholar
Giermanowska E., Kumaniecka-Wiśniewska A., Racław M., Zakrzewska-Manterys E. (2014), Niedokończona emancypacja – niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych na rynku pracy, [w:] B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323519416
GUS (2012), Raport z wyników. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar
GUS (2013), Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna, cz. I: Ludność, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar
Jajor A., Zadrożna A. (2010), Zadowolenie osób niepełnosprawnych z pracy. Raport TNS OBOP dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, TNS OBOP, Warszawa.
Google Scholar
McLaughlin J., Monteith M., Sneddon H. (2001), A long and winding road to employment?: Disabled young people in Northern Ireland making the transition to adulthood, “Irish Journal of Applied Social Studies”, Vol. 2, Issue 3, s. 36–55.
Google Scholar
Piotrowski K. (2010a), Wkraczanie w dorosłość. Tożsamość i poczucie dorosłości młodych osób z ograniczeniami sprawności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Piotrowski K. (2010b), Ocena perspektyw na przyszłość przez młode osoby z ograniczeniami sprawności, „Polityka Społeczna”, nr specjalny: Diagnoza potrzeb i podstawy interwencji społecznych na rzecz osób z ograniczeniami sprawności, s. 31–33.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, Dz. U. 2010, nr 82, poz. 537.
Google Scholar
Shah S. (2008), Young Disabled People. Aspirations, Choices and Constraints, Ashgate Publisher, Aldershot.
Google Scholar
Szczegółowy opis osi priorytetowych Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014– 2020 (2015), Warszawa, http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/1960/SZOOP_PO_WER_14_20.pdf [dostęp: 5.10.2016].
Google Scholar
Szczupał B. (2008), Marginalizacja młodzieży niepełnosprawnej w procesie edukacji i zatrudnienia, [w:] P. Bury, D. Czajkowska-Ziobrowska, Edukacja bez granic – mimo barier. Przestrzeń tworzenia, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu, Poznań.
Google Scholar
Wigier M. et al. (2013), Pracodawcy Podkarpacia. Raport cząstkowy nr 3, Agrotec Polska, Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar
ZUS (2016), Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych 2015, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.