Niepełnosprawność, młodość a aktywność zawodowa w świetle badań dotyczących młodych osób niepełnosprawnych w województwie podkarpackim

Monika Struck-Peregończyk

doi:10.18778/0208-600X.60.07

Authors

Monika Struck-Peregończyk Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Wydział Administracji i Nauk Społecznych, Katedra Nauk o Administracji, Zakład Polityki Publicznej

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.60.07

Keywords:

young disabled people, labour market, labour market participation, Podkarpacie region

Abstract

Young disabled people are in a special situation in the labour market as in their case two factors limiting the chances of getting employment coincide: young age and disability. Employment seems to be of a particular importance for this group as (in addition to providing financial independence) it helps to build self-esteem and attain adulthood, i.e. leave family home and start a family. The article discusses issues related to the labour market participation of young disabled people (aged 18–29 years): characteristics of their employment and the reasons for inactivity and unemployment. The analyzed issues also include motivations of young disabled people to take up work and their attitude towards their young age and disability as factors differentiating chances in the labour market. The presentation of these issues was based on the data from the last National Census and the results of the research conducted by the author, which focused on the situation of young disabled people in the labour market in Podkarpacie region. The article ends with recommendations on how to promote the activity of young people with disabilities.

References

Bartkowski J., Giermanowska E., Kumaniecka-Wiśniewska A., Zakrzewska-Manterys E. (2007), Wnioski i rekomendacje, [w:] E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 163–174.
Google Scholar

Burchard T. (2004), Aiming high: the educational and occupational aspirations of young disabled people, “Support for Learning”, Vol. 19, No. 4, s. 181–186.
Google Scholar

Burchard T. (2005), The education and employment of disabled young people. Frustrated ambition, Policy Press, Bristol.
Google Scholar

Byra S., Parchomiuk M. (2011), Satysfakcja z pracy u osób niepełnosprawnych o różnym poziomie identyfikacji z zawodem, „Polityka Społeczna”, nr 4, s. 20–26.
Google Scholar

CBOS (2008), Pracujący biedni. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar

Emerson E., Honey A., Llewellyn G. (2008), The Well-Being and Aspirations of Australian Adolescents and Young Adults with a Long-term Health Condition, Disability or Impairment, Australian Research Alliance for Children and Youth, Canberra.
Google Scholar

Eurofund (2010), Active inclusion of young people with disabilities or health problems. Background paper, Dublin.
Google Scholar

Giermanowska E. (2007), Znaczenie pracy w życiu młodzieży niepełnosprawnej, [w:] E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 81–109.
Google Scholar

Giermanowska E., Racław M. (2014), Niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych ‒ nowy potencjał zawodowy czy narastający problem społeczny, „Folia Sociologica”, nr 50, s. 7–26.
Google Scholar

Giermanowska E., Kumaniecka-Wiśniewska A., Racław M., Zakrzewska-Manterys E. (2014), Niedokończona emancypacja – niepełnosprawni absolwenci szkół wyższych na rynku pracy, [w:] B. Gąciarz, S. Rudnicki (red.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323519416

GUS (2012), Raport z wyników. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar

GUS (2013), Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna, cz. I: Ludność, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Google Scholar

Jajor A., Zadrożna A. (2010), Zadowolenie osób niepełnosprawnych z pracy. Raport TNS OBOP dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, TNS OBOP, Warszawa.
Google Scholar

McLaughlin J., Monteith M., Sneddon H. (2001), A long and winding road to employment?: Disabled young people in Northern Ireland making the transition to adulthood, “Irish Journal of Applied Social Studies”, Vol. 2, Issue 3, s. 36–55.
Google Scholar

Piotrowski K. (2010a), Wkraczanie w dorosłość. Tożsamość i poczucie dorosłości młodych osób z ograniczeniami sprawności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Piotrowski K. (2010b), Ocena perspektyw na przyszłość przez młode osoby z ograniczeniami sprawności, „Polityka Społeczna”, nr specjalny: Diagnoza potrzeb i podstawy interwencji społecznych na rzecz osób z ograniczeniami sprawności, s. 31–33.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, Dz. U. 2010, nr 82, poz. 537.
Google Scholar

Shah S. (2008), Young Disabled People. Aspirations, Choices and Constraints, Ashgate Publisher, Aldershot.
Google Scholar

Szczegółowy opis osi priorytetowych Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014– 2020 (2015), Warszawa, http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/1960/SZOOP_PO_WER_14_20.pdf [dostęp: 5.10.2016].
Google Scholar

Szczupał B. (2008), Marginalizacja młodzieży niepełnosprawnej w procesie edukacji i zatrudnienia, [w:] P. Bury, D. Czajkowska-Ziobrowska, Edukacja bez granic – mimo barier. Przestrzeń tworzenia, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Biznesu, Poznań.
Google Scholar

Wigier M. et al. (2013), Pracodawcy Podkarpacia. Raport cząstkowy nr 3, Agrotec Polska, Rzeszów–Warszawa.
Google Scholar

ZUS (2016), Ważniejsze informacje z zakresu ubezpieczeń społecznych 2015, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa.
Google Scholar