Jak monitorować lokalne cele adaptacji do zmian klimatu w miastach? Spostrzeżenia z ilościowej analizy treści wybranych budżetów partycypacyjnych w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii

Autor

  • Renata Putkowska-Smoter Warsaw University of Life Sciences, Faculty of Sociology and Education image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.02

Słowa kluczowe:

budżet partycypacyjny, miejska adaptacja do zmian klimatu, analiza tekstu, metody deliberatywne, analiza danych jakościowych

Abstrakt

Dostępne analizy dotyczące mechanizmu budżetu partycypacyjnego w Polsce wskazują na popularność projektów obejmujących kwestie środowiskowe, takie jak zieleń, jakość powietrza i zrównoważony transport, które powinny również wspierać cele miejskiej adaptacji do zmian klimatu (ang. Urban Climate Change Adaptation, UCCA). Ten trend znalazł odzwierciedlenie również w dokumentach miejskich – rosnąca liczba projektów nawiązujących do adaptacji do zmian klimatu w ramach standardowych lub tzw. zielonych budżetów obywatelskich to często pojawiający się wskaźnik wykonalności miejskich planów adaptacji. Nadal jednak, zarówno w badaniach naukowych jak i ewaluacji miejskich dokumentów, monitorowanie budżetów partycypacyjnych w zakresie adaptacji stanowi metodologiczne wyzwanie. Niniejszy artykuł bada możliwości wykorzystania w tym celu ilościowej analizy danych tekstowych. Po pierwsze, proponuje metodę identyfikacji tematyki adaptacji do zmian klimatu z wykorzystaniem kodowania słownikowego na przykładzie bazy budżetów partycypacyjnych w wybranych miastach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM). Następnie, bada możliwości identyfikacji trendów w zakresie występowania tych treści w opisach projektów zgłoszonych do budżetów obywatelskich różnego typu (w poszczególnych latach, standardowe vs. zielone budżety obywatelskie, projekty wdrożone vs. niewdrożone). Przeprowadzona analiza wskazuje, że dostępne zestawienia treści projektów budżetów partycypacyjnych są bogatym źródłem informacji na temat lokalnych preferencji w obszarze miejskiej adaptacji do zmian klimatu. Jednak, uzyskanie precyzyjnych i porównywalnych danych wymaga zarówno dostosowań metodologicznych, jak i starannej kontroli wyników. Aby wzmacniać rozpoznawalność celów adaptacji, lokalne władze mogą rozważyć dodatkowe kroki, takie jak udostępnienie wskazówek/inspiracji działań wspierających adaptację i promowanie zgłaszania tego typu projektów w ramach budżetów partycypacyjnych, a także rozwijanie metod deliberatywnych partycypacji społecznej.

Bibliografia

Bernaciak A., Kopczyński F. (2019), Participatory budgeting – an indicator of social activity of residents and a tool of environmental protection in Poland: spatial diversity in the east/west configuration, “Economics and Environment”, vol. 69, no. 2.
Google Scholar

Bińczyk E. (2018), Epoka człowieka: retoryka i marazm antropocenu, Warszawa.
Google Scholar

Bryda G. (2014), CAQDAS a Badania jakościowe w Praktyce, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 10. https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.02
Google Scholar

Cabannes Y. (2021), Contributions of participatory budgeting to climate change adaptation and mitigation: current local practices across the world and lessons from the field, “Environment and Urbanisation”, vol. 33, no. 2. https://doi.org/10.1177/09562478211021710
Google Scholar

Cohen T. (2012), Can participatory emissions budgeting help local authorities to tackle climate change?, “Environmental Development”, vol. 2. https://doi.org/10.1016/j.envdev.2012.03.016
Google Scholar

Dombrowski Q. (2020), Preparing Non-English Texts for Computational Analysis, “Modern Languages Open”, vol. 1. http://doi.org/10.3828/mlo.v0i0.294
Google Scholar

Geisler C., Swarts J. (2019), Coding Streams of Language: Techniques for the Systematic Coding of Text, Talk, and Other Verbal Data, The WAC Clearinghouse; University Press of Colorado.
Google Scholar

Hulme M. (2009), Why we disagree about climate change: understanding controversy, inaction and opportunity, Cambridge, UK.
Google Scholar

Jamontt M.J., Kociszewski K., Platje J. (2021), Wrocławski Budżet Obywatelski jako narzędzie do wzmacniania kapitału naturalnego i odporności miasta na zmiany klimatu w latach 2016–2018, “Studia Miejskie”, vol. 37. https://doi.org/10.25167/sm.1523
Google Scholar

Kajdanek K. (2015), Budżet obywatelski czy „budżet obywatelski”? Komentarz w sprawie Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego, “Problemy Rozwoju Miast”, vol. 2.
Google Scholar

Kuckartz U. (2014), Qualitative Text Analysis: A Guide to Methods, Practice & Using Software. Sage.
Google Scholar

Kwartler T. (2017), Text Mining in Practice with R, Wiley.
Google Scholar

Macanovic A. (2022), Text mining for social science – The state and the future of computational text analysis in sociology, “Social Science Research”, vol. 108. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2022.102784
Google Scholar

Martela B. (2024), Ocena zielonych pul w budżetach obywatelskich w perspektywie wyzwań klimatycznych, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia”, vol. 2. https://doi.org/10.17951/k.2023.30.2.179-200
Google Scholar

Martela B., Janik L., Mróz K., (2023), Barometr budżetu obywatelskiego. Edycja 2022, Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Google Scholar

Masik G., Gajewski R. (2021), Working towards urban capacity and resilience strategy implementation: Adaptation plans and strategies in Polish cities, “Cities”, vol. 119. https://doi.org/10.1016/j.cities.2021.103381
Google Scholar

Mączka K., Jeran A., Matczak P., Milewicz M., Allegretti G. (2021), Models of Participatory Budgeting. Analysis of Participatory Budgeting Procedures in Poland, “Polish Sociological Review”, vol. 4. https://doi.org/10.26412/psr216.03
Google Scholar

Michalska-Żyła A., Brzeziński K. (2018), Budżet partycypacyjny jako mechanizm współrządzenia miastem, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia”, vol. 24, no. 2. https://doi.org/10.17951/k.2017.24.2.205
Google Scholar

Nelson L.K. (2020), Computational Grounded Theory: A Methodological Framework, “Sociological Methods & Research”, vol. 49, no. 1. https://doi.org/0.1177/0049124117729703
Google Scholar

Norgaard K.M. (2011), Living in denial: climate change, emotions, and everyday life, Cambridge, Mass.
Google Scholar

OECD Network on Fiscal Relations across Levels of Government (2022), Dispelling Myths about Participatory Budgeting across Levels of Government.
Google Scholar

Olejniczak J., Bednarska-Olejniczak D. (2021), Participatory Budgets of Polish Major Cities During Covid-19, “European Research Studies Journal”, vol. XXIV, Special Issue 3. https://doi.org/10.35808/ersj/2553
Google Scholar

Pancewicz A., Bednarz D., Drożdż D., Marszoł M., Suchy N. (2023), The Use of Nature-Based Solutions in the Adaptation of Large Polish Cities to Climate Change and Energy Transformation: A Comparative Analysis, “Energies”, vol. 16, no. 13. https://doi.org/10.3390/en16135189
Google Scholar

Popławski M., Gawłowski R. (2023), Participatory Budget as a Method of E-democracy Development or Merely a Voting Tool?, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, vol. 71, no. 1. https://doi.org/10.15804/ppk.2023.01.20
Google Scholar

Pytlik B. (2017), Budżet partycypacyjny w Polsce. Ewolucja i dylematy, “Studia z Polityki Publicznej”, no. 1(13). https://doi.org/10.33119/KSzPP.2017.1.6
Google Scholar

Rzeńca A. (2018), Zielone budżety partycypacyjne, [in:] Międzysektorowa współpraca na rzecz zieleni w mieście, Fundacja Sendzimira.
Google Scholar

Sinervo L.-M., Bartocci L., Lehtonen P., Ebdon C. (2024), Toward sustainable governance with participatory budgeting, “Journal of Public Budgeting, Accounting & Financial Management”, vol. 36, no. 1. https://doi.org/10.1108/JPBAFM-11-2023-0205
Google Scholar

Sodoge J., Kuhlicke C., De Brito M.M. (2023), Automatized spatio-temporal detection of drought impacts from newspaper articles using natural language processing and machine learning, “Weather and Climate Extremes”, vol. 41. https://doi.org/10.1016/j.wace.2023.100574
Google Scholar

Szczepańska A., Zagroba M., Pietrzyk K. (2022), Participatory Budgeting as a Method for Improving Public Spaces in Major Polish Cities, “Social Indicators Research”, vol. 162, no. 1. https://doi.org/10.1007/s11205-021-02831-3
Google Scholar

Ślebocka M., Revitalization microprojects: how the civic budget supports regeneration activities in cities: the Łódź city case study, “Ekonomia i Prawo”, vol. 21, no. 4. https://doi.org/10.12775/EiP.2022.041
Google Scholar

Wolszon M., Zając M., Tyrańska-Fobke A. (2023), Inequalities in health – the needs of the residents of Polish cities expressed in Participatory Budget projects, “Journal of Health Inequalities”, vol. 9, no. 2. https://doi.org/10.5114/jhi.2023.131224
Google Scholar

Opublikowane

10-11-2024 — zaktualizowane 03-01-2025

Wersje

Jak cytować

Putkowska-Smoter, R. (2025). Jak monitorować lokalne cele adaptacji do zmian klimatu w miastach? Spostrzeżenia z ilościowej analizy treści wybranych budżetów partycypacyjnych w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (91), 25–45. https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.02 (Original work published 10 listopad 2024)

Funding data