Ocena własnego ciała oraz stanu zdrowia u osób transseksualnych

Autor

  • Jonasz Wethacz Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Wychowawczej i Psychologii Rodziny image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.55.07

Słowa kluczowe:

identyfikacja płciowa, transseksualizm, korekta płci, cielesność, zdrowie, health

Abstrakt

Transseksualizm definiowany jest jako zakłócenie identyfikacji płciowej, które polega na rozbieżności między psychicznym poczuciem przynależności do danej płci a biologiczną budową ciała, płcią metrykalną, socjalną oraz prawną. Ponieważ nie istnieje metoda, która pozwoliłaby na dopasowanie identyfikacji płciowej do ciała człowieka, oddziaływanie leczniczo-terapeutyczne koncentruje się na odwrotnym zabiegu: dostosowuje cielesność do wykazywanej tożsamości płciowej. Wskazuje się, że osoby transseksualne są więźniami własnych ciał – transseksualni mężczyźni cierpią w ciele kobiecym, transseksualne kobiety – w ciele męskim, co niejednokrotnie wiąże się z odrzuceniem swojego ciała, niechęcią do niego, awersją do zewnętrznych narządów płciowych. Proces korekty płci przebiega wielopłaszczyznowo, obejmując wieloaspektową diagnostykę, prawną zmianę danych osobowych, kurację hormonalną oraz zabiegi operacyjne. Osoby transseksualne są narażone na wiele skutków ubocznych kuracji hormonalnych oraz komplikacji pooperacyjnych. Wskazuje się również, że medyczny proces korekty płci skraca czas przeżycia od kilkunastu do kilkudziesięciu lat. W niniejszym artykule zostanie przedstawiona tematyka cielesności oraz stanu zdrowia osób transseksualnych. Autor dokona analizy odpowiedzi dotyczących oceny własnego ciała oraz stanu zdrowia udzielonych przez 16 osób transseksualnych, które wzięły udział w badaniu. Analizy są początkiem szerzej zakrojonych badań nad różnorodnymi aspektami zaburzeń tożsamości płciowej.

Bibliografia

Antoszewski B., Żądzińska E. (2008), The Metric Features of Teeth in Female-to-Male Transsexuals, ,,Archives of Sexual Behavior”, Vol. 38, s. 351–358.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s10508-008-9315-3

Chiland C., Clouet A.-M., Golse B., Guinot M., Wolf J. P. (2013), A new type of family: Transman as fathers thanks to donor sperm insemination. A 12-year follow-up exploratory study of their children, ,,Neuropsychiatrie de l’enfance et de l’adolescence”, Vol. 61, s. 365–370.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.neurenf.2013.07.001

Cohen-Kettenis P. T., Gooren L. J. G. (1999), Transsexualism: a review of etiology, diagnosis and treatment, ,,Journal of Psychosomatic Research”, Vol. 46, No. 4, s. 315–333.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0022-3999(98)00085-3

Czarnecka A. (2003), Czy mózg ma płeć? Różnice w budowie ludzkiego mózgu, ,,Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych”, T. 52, nr 1, s. 21–27.
Google Scholar

Dulko S. (2008), Modele partnerstwa i relacji małżeńskich transseksualistów typu kobieta-mężczyzna i mężczyzna-kobieta, ,,Przegląd Seksuologiczny”, nr 16, s. 5–11.
Google Scholar

Dziemian A., Łucka I. (2008), Transseksualizm czy zinternalizowana homofobia – studium przypadku, ,,Psychiatria Polska”, T. 42, nr 1, s. 105–114.
Google Scholar

Green R., Young R. (2001), Hand Preference, Sexual Preference and Transsexualism, ,,Archives of Sexual Behavior”, Vol. 30, No. 6, s. 565–574.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1023/A:1011908532367

Imieliński K., Dulko S. (1988), Przekleństwo Androgyne. Transseksualizm: mity i rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Imieliński K., Dulko S. (2001), Przekleństwo Androgyne, Wydawnictwo ARC-EN-CIEL, Kraków.
Google Scholar

Pużyński S., Wciórka J. (2000), Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania ICD-10, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne ,,Vesalius”, Kraków.
Google Scholar

Kula K., Słowikowska-Hilczer J. (2003), Kliniczne znaczenie badań nad różnicowaniem i dymorfizmem płciowym mózgu, ,,Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej” nr 3(1), s. 7–16.
Google Scholar

Kula K., Słowikowska-Hilczer J. (2012), Zaburzenia determinacji i różnicowania płci, [w:] A. Szczeklik (red.), Choroby wewnętrzne. Stan wiedzy na rok 2012, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków.
Google Scholar

Malinowski A., Maciołek Blewniewska G. (2007), Dlaczego histerektomia pochwowa?, ,,Ginekologia Polska”, T. 78, nr 6, s. 434–442.
Google Scholar

Mandal E. (2003), Kobiecość i męskość, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
Google Scholar

Matusiak-Kita M., Zdrojewicz Z. (2009), Orgazm po zabiegach ginekologiczno-urologicznych, ,,Przegląd Seksuologiczny”, nr 19, s. 5–9.
Google Scholar

Nowosielski K. (2010), Identyfikacja i rola płciowa, [w:] Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec (red.), Podstawy seksuologii, PZWL, Warszawa.
Google Scholar

Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Rawa-Kochanowska A. (2011), Poczucie tożsamości płciowej w teorii i badaniach, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Seligman M. E. P., Walker E. F., Rosenhan D. L. (2003), Psychopatologia, Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar

Strzelecka A., Kozera P. (2007), Płeć pomylono, ,,Charaktery”, nr 3, s. 66 – 69.
Google Scholar

Urban M. (2009), Transseksualizm czy urojenia zmiany płci? Uniknąć błędnej diagnozy, ,,Psychiatria Polska”, T. 43, nr 6, s. 719–728.
Google Scholar

http://transhealth.vch.ca.
Google Scholar

http://www.staff.amu.edu.pl.
Google Scholar

http://www.gires.org.uk.
Google Scholar

http://www.healthnet.com.
Google Scholar

http://www.facialfeminizationsurgery.info.
Google Scholar

www.granicenauki.pl.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2015-12-30

Jak cytować

Wethacz, J. (2015). Ocena własnego ciała oraz stanu zdrowia u osób transseksualnych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (55), 111–125. https://doi.org/10.18778/0208-600X.55.07