Polska literatura obozowa. Kilka pytań o syntezę, której nie ma

Autor

  • Dariusz Kulesza Uniwersytet w Białymstoku, Instytut Filologii Polskiej, Zakład Literatury Międzywojennej i Współczesnej; Pl. Uniwersytecki 1, 15-420 Białystok

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.42.02

Słowa kluczowe:

polish literature on concentration camps, historical and literary synthesis, Tadeusz Borowski, the Holocaust

Abstrakt

The author of the paper wonders why nobody so far has attempted a historical-literary synthesis of Polish literature concerning the concentration camp experience in general, and the labour camp experience in particular, as the latter has an obvious potential for a proto-synthesis. The question is followed by subjective answers that build upon the significance of Tadeusz Borowski’s prose, the uniqueness of the Holocaust, and differences between the records of the camp experience in Poland and abroad. In its central part, the paper points to a certain possibility at our disposal to – irrespective of almost insurmountable obstacles – at least start the aforementioned synthesis. This can be done by the application of the external criteria: historical-geographical (what camps, when and where) and historical-literary, which would include such perspectives and categories as periodization, literary genres and comparative studies.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Amiel Irit, Egzamin z Zagłady, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1994.
Google Scholar

Amiel Irit, Nie zdążyłam, Oficyna Bibliofilów, Łódź 1998.
Google Scholar

Amiel Irit, Wdychać głęboko, Świat Literacki, Izabelin 2002.
Google Scholar

Appelbaum Anne, Gułag, przeł. Jakub Urbański [rozdz. 1 – Małgorzata Claire Wybieralska], Świat Książki, Warszawa 2005.
Google Scholar

Białoszewski Miron, Pamiętnik z powstania warszawskiego, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1970.
Google Scholar

Borowski Tadeusz, Pisma w czterech tomach, pod red. Tadeusza Drewnowskiego, Justyny Szczęsnej, Sławomira Buryły, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003–2005.
Google Scholar

Borowski Tadeusz, Utwory zebrane, red. nacz. Jerzy Andrzejewski, t. 3: Krytyka literacka i artystyczna, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1954.
Google Scholar

Broszkiewicz Jerzy, Oczekiwanie, Wiedza, Warszawa 1948.
Google Scholar

Burkot Stanisław, Proza powojenna 1945–1987, wyd. 2 popr. i uzup., Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1991.
Google Scholar

Buryła Sławomir, Proza Tadeusza Borowskiego wobec Holocaustu, „Ruch Literacki” 2004, z. 3, s. 293–307.
Google Scholar

Czaplejewicz Eugeniusz, Polska literatura łagrowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.
Google Scholar

Czas ciekawy, czas niespokojny. Z Leszkiem Kołakowskim rozmawia Zbigniew Mentzel, cz. 1, Znak, Kraków 2007.
Google Scholar

Czuchnowski Marian, Tyfus, teraz słowiki, Modern Writing, Londyn 1951.
Google Scholar

Dakowicz Przemysław, Łączka, Arcana, Kraków 2013.
Google Scholar

Drewnowski Tadeusz, Literatura polska 1944–1989. Próba scalenia: obiegi – wzorce – style, wyd. 2 popr. i uzup., Universitas, Kraków 2004.
Google Scholar

Drewnowski Tadeusz, Próba scalenia. Obiegi – wzorce – style, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
Google Scholar

Drewnowski Tadeusz, Ucieczka z kamiennego świata. O Tadeuszu Borowskim, wyd. 3, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1992.
Google Scholar

Drotkiewicz Agnieszka, Paris, London, Dachau, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 2004.
Google Scholar

Grynberg Henryk, Rysuję w pamięci, a5, Poznań 1995.
Google Scholar

Herling-Grudziński Gustaw, Inny świat. Zapiski sowieckie, Czytelnik, Warszawa 1989.
Google Scholar

Huelle Paweł, Szczęśliwe dni, w: Huelle Paweł, Pierwsza miłość i inne opowiadania, Puls, Londyn 1996, s. 104–151.
Google Scholar

Janion Maria, Wojna i forma, w: Janion Maria, Płacz generała. Eseje o wojnie, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 1998, s. 23–126. Pierwodr. artykułu: 1976.
Google Scholar

Jastrzębska Jolanta, Imre Kertész – węgierski wariant dyskursu o Holocauście, „Teksty Drugie” 2004, nr 5, s. 152–167.
Google Scholar

Kizny Tomasz, Gułag, współpr. Dominique Roynette, wstęp Norman Davies, Siergiej Kowalow, Nicolas Werth, IPN – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Fundacja Picture Doc, Warszawa 2015.
Google Scholar

Kossak Zofia, Z otchłani, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1958.
Google Scholar

Kossak Zofia, Z otchłani. Wspomnienia z lagru, Wydawnictwo Księgarni Wł. Nagłowskiego, Częstochowa–Poznań 1946.
Google Scholar

Kraśniewska Wiktoria, Po wyzwoleniu... (1944–1956), Instytut Literacki, Paryż 1985.
Google Scholar

Krupa Bartłomiej, Wspomnienia obozowe jako specyficzna odmiana pisarstwa historycznego, Universitas, Kraków 2006.
Google Scholar

Kulesza Dariusz, Dwie prawdy. Tadeusz Borowski i Zofia Kossak wobec obrazu wojny w polskiej prozie lat 1944–1948, Trans Humana, Białystok 2006.
Google Scholar

Kulesza Dariusz, W poszukiwaniu istoty rzeczy. Studia i portrety, Alter Studio, Białystok 2015.
Google Scholar

Łukowska Anna, Borowski i Szałamow – dwie dole, „Kultura Niezależna” 1989, nr 52, s. 42–64.
Google Scholar

Masłowska Dorota, Między nami dobrze jest, w: Masłowska Dorota, Dwa dramaty zebrane, Lampa i Iskra Boża, Warszawa 2010, s. 65–122.
Google Scholar

McCarthy Cormac, Sunset Limited. Powieść w formie dramatu, przeł. Robert Sudół, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2013. Pierwodr. amerykańskiego oryginału: 2006.
Google Scholar

Morawiec Arkadiusz, „Niech ludzie sądzą”. O dramacie „Stara gwardia” Mieczysława Lurczyńskiego, w: Paryż – Londyn – Monachium – Nowy Jork. Powrześniowa emigracja niepodległościowa na mapie kultury nie tylko polskiej, pod red. Violetty Wejs-Milewskiej i Ewy Rogalewskiej, Trans Humana, Białystok 2009, s. 655–679.
Google Scholar

Morcinek Gustaw, Listy spod morwy (Sachsenhausen-Dachau), wyd. 2, Literatura Polska, Katowice 1946.
Google Scholar

Morcinek Gustaw, Listy z mojego Rzymu, Biuro Prasowe Biskupa Polowego W.P., Rzym 1946.
Google Scholar

Morka Andrzej, Doświadczenie Boga w Gułagu, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia Diecezji Sandomierskiej, Sandomierz 2007.
Google Scholar

Norwid Cyprian, Pierścień wielkiej damy. Tragedia w 3-ch aktach, ze wstępem Mieczysława Lurczyńskiego, Polski Związek Wychodźctwa Przymusowego, Hanower 1945.
Google Scholar

Obertyńska Beata, W domu niewoli, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1991.
Google Scholar

Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
Google Scholar

Pankowski Marian, Z Auszwicu do Belsen. Przygody, Czytelnik, Warszawa 2000.
Google Scholar

Pisarze polsko-żydowscy XX wieku. Przybliżenia, pod red. Mieczysława Dąbrowskiego i Aliny Molisak, Elipsa, Warszawa 2006.
Google Scholar

Pożegnanie z Tuśką, notowali Krystyna Bratkowska i Michał Cichy, „Gazeta Wyborcza” 1995, nr 24, s. 14–16.
Google Scholar

Romanowiczowa Zofia, Łagodne oko błękitu, Libella, Paris 1968.
Google Scholar

Romanowiczowa Zofia, Przejście przez Morze Czerwone, Libella, Paris 1960.
Google Scholar

Romanowiczowa Zofia, Trybulacje Proboszcza P., Algo, Archiwum Emigracji, Toruń 2001.
Google Scholar

Rudnicki Adolf, Szekspir, Książka, Warszawa 1948.
Google Scholar

Sandauer Artur, O sytuacji pisarza polskiego pochodzenia żydowskiego w XX wieku (rzecz, którą nie ja powinienem był napisać...), Czytelnik, Warszawa 1982.
Google Scholar

Sariusz-Skąpska Izabella, Polscy świadkowie GUŁagu. Literatura łagrowa 1939–1989, wyd. 3, Universitas, Kraków 2012.
Google Scholar

Skarga Barbara, Po wyzwoleniu... (1944–1956), wyd. 2 krajowe, W drodze, Poznań 1990.
Google Scholar

Sołżenicyn Aleksander, Archipelag GUŁag 1918–1956. Próba analizy literackiej, cz. 1–2, przeł. Michał Kaniowski, Instytut Literacki, Paryż 1974.
Google Scholar

Swat-Pawlicka Magdalena, Z inkubatora systemu. Casus muzułmana w systemie koncentracyjnym, „Teksty Drugie” 2004, nr 5, s. 64–77.
Google Scholar

Szczęsna Justyna, Tadeusz Borowski – poeta, Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, Poznań 2002.
Google Scholar

Szmaglewska Seweryna, Dymy nad Birkenau, Czytelnik, Warszawa 1945.
Google Scholar

„Teksty Drugie” 2004, nr 5.
Google Scholar

Tulli Magdalena, Skaza, W.A.B., Warszawa 2006.
Google Scholar

Wencel Wojciech, De profundis, Arcana, Kraków 2010.
Google Scholar

Werner Andrzej, Zwyczajna apokalipsa. Tadeusz Borowski i jego wizja świata obozów, Czytelnik, Warszawa 1971.
Google Scholar

Wojdowski Bogdan, Chleb rzucony umarłym, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1971.
Google Scholar

Wojdowski Bogdan, Judaizm jako los, „Puls” 1993, nr 3, s. 67–78.
Google Scholar

Żulczyk Jakub, Radio Armageddon, wyd. 2, zm., Świat Książki, Warszawa 2015.
Google Scholar

Żulczyk Jakub, Ślepnąc od świateł, Świat Książki, Warszawa 2014.
Google Scholar

Żywulska Krystyna, Przeżyłam Oświęcim, Wiedza, Warszawa 1946.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2018-06-16

Jak cytować

Kulesza, D. (2018). Polska literatura obozowa. Kilka pytań o syntezę, której nie ma. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 42(4), 23–41. https://doi.org/10.18778/1505-9057.42.02