Różewicz and Bonhoeffer. On the Margin of the Poem Learning to Walk by Tadeusz Różewicz
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.38.09Słowa kluczowe:
Tadeusz Różewicz, Dietrich Bonhoeffer, learning to walkAbstrakt
The departure point of the analysis presented in this article is a poem written by Tadeusz Różewicz learning to walk (nauka chodzenia). The protagonist of the poem is Dietrich Bonhoeffer, who created the theory of “religionless Christianity”. According to Bonhoeffer, a modern Christian has to immerse himself/herself in the “godless” world so that – in tandem with the Saviour – he/she can be experience the final abandonment.
The author of this article tries to prove that the theology of Bonhoeffer had a great impact on Różewicz, making him reconsider his viewpoint on faith. Due to Dietrich Bonhoeffer, the poet also found a solution for a basic contradiction that was explicated in the famous poem entitled Bez (Without): “life without god is possible / life without god is impossible”.
Pobrania
Bibliografia
Braun Kazimierz, Różewicz Tadeusz, Języki teatru, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wroclaw 1989.
Google Scholar
Drewnowski Tadeusz, Walka o oddech. Bio-poetyka. O pisarstwie Tadeusza Różewicza, Wydawnictwo Literackie, Cracow 2002.
Google Scholar
Fiut Aleksander, Po śmierci Boga (O twórczości Tadeusza Różewicza), “Teksty Drugie” 1993, issue 3, pp. 22–34.
Google Scholar
Gutowski Wojciech, Aluzje biblijne i symbolika religijna w poezji T. Różewicza, in: idem, Wśród szyfrów transcendencji. Szkice o sacrum chrześcijańskim w literaturze polskiej XX wieku, Wydawnictwo UMK, Toruń 1994, pp. 117–176.
Google Scholar
Heck Dorota, Różewicz mistyczny (Z notatek), “Teksty Drugie” 1994, issue 2, pp. 142–148.
Google Scholar
Kłak Tadeusz, Spojrzenia. Szkice o poezji Tadeusza Różewicza, Biblioteka Śląska, Katowice 1999.
Google Scholar
Majchrowski Zbigniew, Różewicz, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wroclaw 2002.
Google Scholar
Nawrocka Ewa, Mówienie ze środka klęski, “Tytuł” 1992, issue 1, pp. 121–127.
Google Scholar
Przybylski Ryszard, Droga do Emaus, “Odra” 1970, issue 5, pp. 125–127.
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, odpowiedź na ankietę Chrystus w oczach niechrześcijan, “Znak” 1998, issue 10, pp. 41.
Google Scholar
Różewicz Tadeusz, Utwory zebrane, vol. I–XII, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wroclaw 2003–2006.
Google Scholar
Skrendo Andrzej, Tadeusz Różewicz i granice literatury. Poetyka i etyka transgresji, Universitas, Cracow 2002.
Google Scholar
Bethge Eberhard, Dietrich Bonhoeffer. Świadek Ewangelii w trudnych czasach, transl. ks. B. Milerski, Augustana, Bielsko-Biała 2003.
Google Scholar
Bielik-Robson Agata, Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Universitas, Cracow 2000.
Google Scholar
Bonhoeffer Dietrich, Modlitwy i wiersze więzienne, transl. K. Wójtowicz CR, Wydawnictwo Alleluja, Cracow 2005.
Google Scholar
Bonhoeffer Dietrich, O odpowiedzialności, transl. J. Filek, Redakcja Miesięcznika “Znak”, Cracow 2001.
Google Scholar
Bonhoeffer Dietrich, Widerstand und Ergebung. Briefe und Aufzeichnungen aus der Haft, herausgegeben von Eberhard BethgeChristian Kaiser Verlag, München 1952.
Google Scholar
Bonhoeffer Dietrich, Wybór pism, wybór, introductory notes by Anna Morawska (ed.), Znak, Cracow 1969.
Google Scholar
Davies Norman, Moorhouse Roger, Mikrokosmos. Portret miasta środkowoeuropejskiego. Vratislavia–Breslau–Wrocław, transl. A. Pawelec, Znak, Cracow 2002.
Google Scholar
Goebbels Joseph, Die Tagebücher: Sämtliche Fragmente, E. Fröhlich (ed.), München 1987.
Google Scholar
Milerski Bogusław, Religia a Słowo. Krytyka religii w ujęciu Dietricha Bonhoeffera i Paula Tillicha, Wydawnictwo Ewangelickie św. Mateusza, Łódź 1994.
Google Scholar
Morawska Anna, Chrześcijanin w Trzeciej Rzeszy, Biblioteka “Więzi”, Warsaw 1970.
Google Scholar
Napiórkowski Andrzej OSPPE, Wstęp, in: D. Bonhoeffer, Życie wspólne, transl. K. Wójtowicz, Wydawnictwo Alleluja, Cracow 2001.
Google Scholar
Podgórzec Zbigniew, Mój Chrystus. Rozmowy z Jerzym Nowosielskim, Wydawnictwo Luk, Białystok 1993.
Google Scholar
Steinert Marlis, Hitler, transl. K. Skawina, Ossolineum, Wroclaw 2001.
Google Scholar
Wiosenna sesja Synodu Diecezji Wrocławskiej, “Zwiastun Ewangelicki” 2005, issue 7, pp. 19–20.
Google Scholar