Institutional Censorship in Relation to Catholic Press during the Decline of People’s Republic of Poland (1989–1990)
DOI:
https://doi.org/10.18778/1505-9057.37.15Słowa kluczowe:
censorship in the People’s Republic of Poland, catholic press, the Round TableAbstrakt
The goal of the article is to present the scope of interventions by the Regional Offices for the Control of Publications and Performances in the Catholic press during the decline of the People’s Republic of Poland (PRL) and the first months of the Republic of Poland, i.e. between January 1989 and April 1990. Initial censorship was a period which preceded the Round Table talks while final censorship ended with the abolition of censorship, i.e. the passing of the act (11 April 1990) on the liquidation of the institutions for the control of publications and performances. The source material for the article were the files of the Main Office of Control of Press, Publications and Shows stored in the Archives of New Records.
Pobrania
Bibliografia
The Central Archives of Modern Records (hereinafter: AAN), Main Office of Control of Press, Publications and Shows (hereinafter: GUKPPiW), Informacje o bieżących ingerencjach w 1989 (2–31.05), ref. no. 2167.
Google Scholar
AAN, GUKPPiW, Informacje o bieżących ingerencjach za rok 1989, Ref. No 2169–2174.
Google Scholar
AAN, GUKPPiW, Informacje o bieżących ingerencjach za rok 1990, Ref. No 2190, pp. 2–16.
Google Scholar
AAN, GUKPPiW, Plany roczne i sprawozdania z ich wykonania (Sprawozdania kwartalne, półroczne i roczne z działalności WUKPPiW) za rok 1958, Ref. No 814.
Google Scholar
Adamowski Janusz, Kozieł Andrzej, Cenzura w PRL, in: Granice wolności słowa, G. Miernik (ed.), KTN, Kielce–Warsaw 1999, p. 57–71.
Google Scholar
Bates John, Cenzura w epoce stalinowskiej, “Teksty Drugie” 2000, issue 1/2, pp. 95–120.
Google Scholar
Blumsztajn Seweryn, Po cholerę toto żyje, “Gazeta Wyborcza” 1990, issue 175, 10 I.
Google Scholar
Bojarski Jerzy Jacek, Gzella Alojzy, Katalog prasy i wydawnictw katolickich, Kerygma, Lublin 1994.
Google Scholar
Cenzura w PRL. Relacje historyków, Z. Romek (ed.), “Neriton”: Instytut Historii PAN, Warsaw 2000.
Google Scholar
Chrapek Jan, Najważniejsze zadania duszpasterskie Kościoła katolickiego w Polsce wobec środków społecznego przekazu, in: Dylematy transformacji prasy polskiej (1989–1993), A. Słomkowska (ed.), Elipsa, Warsaw 1995.
Google Scholar
Drygalski Jerzy, Kwaśniewski Jacek, (Nie) realny socjalizm, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsaw 1992, pp. 273–305.
Google Scholar
Dz. U. 1946, No 34 item 210.
Google Scholar
Dz. U. 1981, No 20 item 99.
Google Scholar
Goban-Klas Tomasz, Literacki Gułag. Gławlit, czyli najwyższe stadium cenzury, in: Piśmiennictwo-systemy kontroli-obiegi alternatywne, J. Kostecki, A. Brodzka (eds.), Biblioteka Narodowa, Warsaw 1992, vol. I, pp. 46–59.
Google Scholar
Gogol Bogusław, “Fabryka fałszywych tekstów”. Z działalności Wojewódzkiego, Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Gdańsku w latach 1945–1958, Neriton, Warsaw 2012.
Google Scholar
Hera Janina, Cenzura komunistyczna – dokumenty, “Arcana” 2002, issue 43, pp. 52–58.
Google Scholar
Hera Janina, Narodziny cenzury, “Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2007, issue 5–6, pp. 111–118.
Google Scholar
Kamińska Kamila, Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk wobec “Tygodnika Powszechnego” na przełomie lat 50. i 60. ub. wieku, “Studia Medioznawcze“ 2013, issue 4, pp. 95–112.
Google Scholar
Kamińska Kamila, Początki cenzury, in: Rok 1948. Między polską droga a projektem uniwersalnym, M. Jabłonowski, W. Jakubowski, T. Krawczak (eds.), Aspra-JR, Warsaw 2013, pp. 225–235.
Google Scholar
Kersten Krystyna, Pisma rozproszone, oprac. T. Szarota, D. Libionka, Instytut Historii PAN, Toruń 2005, pp. 400–406.
Google Scholar
Lepa Adam, Katalog prasy katolickiej w Polsce, Archidiecezjalne Wyd. Łódzkie, Lodz 1994.
Google Scholar
Lepa Adam, Prasa katolicka w Polsce – szanse i zagrożenia, in: Pięciolecie transformacji mediów, A. Słomkowska (ed.), Elipsa, Warsaw 1985.
Google Scholar
Łętowski Maciej, Gdy lżyliśmy ustrój i godziliśmy w sojusze. Cenzura prasowa w PRL na przykładzie katolickiego tygodnika społecznego “Ład”, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010.
Google Scholar
M. P. 1981 r. No 25 item 217.
Google Scholar
Mazowiecki Tadeusz, Sąd nad grubą kreską, “Gazeta Wyborcza” 2009, issue 214, 12 IX.
Google Scholar
Mielczarek Tomasz, Między monopolem a pluralizmem. Zarys dziejów środków komunikowania masowego w Polsce w latach 1989–1997, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce 1998.
Google Scholar
Mielczarek Tomasz, Prasa Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1989–2004, in: „Media wyznaniowe w Polsce 1989–2004, E. Kossewska, J. Adamowski (eds.), Aspra-Jr, Warsaw 2004, pp. 89–96.
Google Scholar
Paczkowski Andrzej, Cenzura 1946–1949: statystyka działalności, “Zeszyty Historyczne” 1996, issue 116, pp. 22–57.
Google Scholar
Pawlicki Aleksander Kompletna szarość. Cenzura w latach 1965–1972. Instytucja i ludzie, Trio, Warsaw 2001.
Google Scholar
Pepliński Wiktor, Cenzura jako instrument propagandy PRL, in: Propaganda PRL. Wybrane problemy, P. Semków (ed)., Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu, Gdańsk 2004, pp. 14–21.
Google Scholar
Pietrzkiewicz Iwona, Rogoż Michał, Prewencyjne ingerencje cenzorskie w “Tygodniku Powszechnym” na przełomie lat 40. i 50., “Rocznik Historii Prasy Polskiej“ 2011, issue 1–2, pp. 134–170.
Google Scholar
Rogoż Michał, “Tygodnik Powszechny” w 1949 roku w świetle wtórnych ocen cenzorów Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, “Rocznik Bibliologiczno-Prasoznawczy” 2011, issue 3, pp. 107–119.
Google Scholar
Romek Zbigniew, Cenzura a nauka historyczna w Polsce 1944–1970, Neriton: Instytut Historii PAN, Warsaw 2010.
Google Scholar
Romek Zbigniew, Nadzieje na demokratyczną cenzurę w latach 1944–1945, in: Niepiękny wiek XX, B. Brzostek, J. Eisler, D. Jarosz (eds.), Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warsaw 2010, pp. 329–342.
Google Scholar
Sobczak Jacek, Organy kontroli publikacji i widowisk w przededniu ich zniesienia, in: Media a rok 1989. Obraz przemian i nowe zjawiska na rynku, Ł. Szurmiński (ed.), Aspra-JR, Warsaw 2010, pp. 244–249.
Google Scholar
Sonczyk Wiesław, Ingerencje cenzorskie w “Gazecie Wyborczej” od 8 V do 4 VI 1989 r. (próba analizy i oceny), in: Media a rok 1989. Obraz przemian i nowe zjawiska na rynku, Ł. Szurmiński (ed.), Aspra-JR, Warsaw 2010, pp. 7–18.
Google Scholar
Sprawozdanie z Podzespołu ds. Środków Masowego Przekazu (22 marca 1989 r.), in: Materiały pomocnicze do najnowszej historii dziennikarstwa, A. Słomkowska (ed.), Elipsa, Warsaw 1992, vol. XX, pp. 12–25.
Google Scholar
Strzelecka Małgorzata, Cztery cenzorskie kreski – o ingerencjach Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk na łamach “Tygodnika Powszechnego” w latach 1945–1989, in: Obraz, dźwięk i smak w edukacji historycznej, S. Roszak, M. Strzelecka (eds.), Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Torun 2010, pp. 103–119.
Google Scholar
Swacha Piotr, Cenzura komunistyczna instrumentem walki politycznej ze Stanisławem Mikołajczykiem, in: Nie traćcie wiary w lepszą przyszłość: myśl i działalność polityczna Stanisława Mikołajczyka, G. Janusz (ed.), Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warsaw 2007, pp. 235–262.
Google Scholar
Szpor Franciszek, Cenzura prasowa jako blokada w “dialogu kultur” w latach 1981–1990. Treści i motywacje konfiskat cenzorskich dotyczących ZSRR na łamach katolickiego tygodnika “Gość Niedzielny”, in: Polska w Rosji – Rosja w Polsce. Dialog kultur, R. Paradowski, S. Ossowski (eds.), INPiD UAM, Poznan 2003, pp. 161–184.
Google Scholar
Torańska Teresa, Oni, Aneks, London 1985.
Google Scholar
Woźniak-Łabieniec Marzena, Strategie literackie wobec zapisu cenzury. Czesław Miłosz w krajowej prasie i poezji w latach pięćdziesiątych, “Napis” 2009, issue XV, pp. 311–326.
Google Scholar
Woźniak-Łabieniec Marzena, Cenzura w okresie odwilży jako temat tabu, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2013, issue 1, pp. 89–97.
Google Scholar
Woźniak-Łabieniec Marzena, Rytuał w zwierciadle cenzury: Urząd Kontroli jako strażnik kultowego obrazu władzy w początkach Polski Ludowej, “Napis” 2010, issue XVI, pp. 369–384.
Google Scholar
Блюм А.В., Советская цензура в эпоху тоталъного террора 1929–1953, С.-петербург Санкт-Петербург 2000.
Google Scholar
Горяева Т.М., Блицкриг в Польшу, in: Исключить всякие упоминания: очерки истории советской цензуры, Москва 1995.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
