Wietnam i Syjam: od przyjaźni do konfrontacji (1802–1835)
DOI:
https://doi.org/10.18778/1644-857X.23.02.07Słowa kluczowe:
Wietnam, Syjam, dynastia Nguyen, Minh Mang, Rama IIIAbstrakt
W artykule przedstawiono zmiany, jakie nastąpiły w stosunkach między Wietnamem a Syjamem na początku XIX w., w okresie panowania dwóch pierwszych królów z dynastii Nguyen: Gia Longa i Minh Manga. Ze względu na uwarunkowania historyczne oraz trapiące oba kraje problemy wewnętrzne, przez pierwsze dwie dekady XIX w. Wietnam i Syjam utrzymywały przyjazne stosunki, wspierając się nawet w obliczu zagrożeń zewnętrznych. Każda ze stron miała jednak swoje własne cele i podejmowała kroki zmierzające do wzmocnienia własnej pozycji w regionie. Nieprzyjaźń w stosunkach między dworem Nguyenów a dynastią Chakri zaczęła więc stopniowo narastać, osiągając kulminację za panowania króla Minh Manga (Wietnam) i króla Ramy III (Syjam).
Pobrania
Bibliografia
Đại Nam nhất thống chí [Chronicle of Greater Vietnam], vol. V, Huế [Hue] 2006.
Google Scholar
Đại Nam thực lục [Chronicle of Greater Vietnam], vol. I–IV, Hà Nội [Hanoi] 2002.
Google Scholar
Nguyễn [Nguyen] D. X., Lý lịch sự vụ [Memoir], trans. Tran Dai Vinh, Hà Nội [Hanoi] 2019.
Google Scholar
Cơ mật viện [Privy Council], Nội các triều Nguyễn [Nguyen Dynasty Cabinet]. Khâm định tiểu bình Nam Kỳ nghịch phỉ phương lược chính biên [Kham dinh tieu binh Nam Ky nghich phi phuong luoc chinh bien], Viện Sử học dịch [Translation by the Institute of History], Hà Nội [Hanoi] 2012.
Google Scholar
Đặng [Dang] V. C., Quan hệ Thái Lan–Việt Nam cuối thế kỷ XVIII – giữa thế kỷ XIX [Thailand–Vietnam relations at the end of the 18th century – the middle of the 19th century], Huế [Hue] 2010.
Google Scholar
Đặng [Dang] V. C., Những bước thăng trầm trong quan hệ Việt – Xiêm nửa đầu thế kỷ XIX [Ups and downs in Vietnam–Siamese relations in the first half of the nineteenth century], “Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á” [Journal of Southeast Asian Studies] 2005, no. 5, pp. 19–24.
Google Scholar
Dương [Duong] D. B., Quan hệ Việt Nam–Campuchia–Xiêm giai đoạn 1834–1848 [Relations between Vietnam–Cambodia–Siam in the period 1834–1848], “Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á” [Journal of Southeast Asian Studies] 2008, no. 3, pp. 20–30.
Google Scholar
Hall D. G.E., History of South East Asia, London 1955.
Google Scholar
Kiều [Kieu] O. M., Bản triều bạn nghịch liệt truyện [The naughty version of the story of a friend’s dynasty], Sài Gòn [Saigon] 1963.
Google Scholar
Lê [Le] Q. D., Hoàng Việt Nhất Thống Dư Địa Chí [Hoang Viet nhat thong du dia chi], trans. Phan Dang, Huế [Hue] 2005.
Google Scholar
Nguyễn [Nguyen] D. C., Trao đổi lại về năm sinh và đóng góp của Mạc Thiên Tứ đối với vùng đất Hà Tiên và Nam Bộ [Talking about the year of birth and Mac Thien Tu’s contribution to the land of Ha Tien and the South], “Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử” [History Research Journal] 2019, no. 7, pp. 71–79.
Google Scholar
Nguyễn [Nguyen] D. C., Vùng đất Tây Ninh trong chiến lược giữ vững an ninh biên giới của chính quyền chúa và vua nhà Nguyễn (Thế kỷ XVII – nửa đầu thế kỷ XIX) [Tay Ninh land in the strategy of maintaining border security of the lords and kings of the Nguyen Dynasty (17th century – first half of 19th century)], “Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử” [History Research Journal] 2020, no. 3(527), pp. 32–43.
Google Scholar
Snit S., Kennon B., A Culture in Search of Survival the Phuan of Thailand and Laos, New Haven (USA) 1988.
Google Scholar
Sok K., Le Cambodge entre le Siam et le Vietnam (de 1775 à 1860), Paris 1991.
Google Scholar
Trinh [Trịnh], H. D., Gia Định Thành Thông Chí [Gia Dinh thanh thong chi], trans. Pham Hoang Quan, Hồ Chí Minh [Ho Chi Minh] 2019.
Google Scholar
Trần [Tran] T. M., Quan hệ Việt Nam–Xiêm La đầu thế kỷ XIX [Vietnam–Siamese Relations in the Early Nineteenth Century], “Tạp chí Lịch sử Quân sự” [Military History Journal] 2022, no. 1–2, pp. 74–80.
Google Scholar
Vella W. F., Siam under Rama III (1824–1851), New York 1957.
Google Scholar
Vũ [Vu] D. L., Rama III, Minh Mang, and Power Paradigm In Early Nineteenth Century Mekong Valley, “Rian Thai: International Journal of Thai Studies” 2012, vol. V, pp. 293–326.
Google Scholar
Vương [Vuong] H. S., Tự vị tiếng Việt miền Nam [Southern Vietnamese dictionary], Hồ Chí Minh [Ho Chi Minh] 1999.
Google Scholar
Nguyễn [Nguyen] T. T., Chiến thắng Vàm Nao- Cổ Hỗ trong kháng chiến chống quân Xiêm cuối năm 1833 đầu năm 1834 dưới triều Nguyễn [Vam Nao-Co Ho victory in the resistance war against Siam in late 1833 and early 1834 under the Nguyen Dynas-ty], http://www.sugia.vn/portfolio/detail/1981/chien-thang-vam-nao-co-ho-trong-khang-chien-chong-xiem-cuoi-nam-1833-dau-nam-1834-duoi-trieu-nguyen.html (accessed: 7 X 2023).
Google Scholar
Vũ [Vu] D. L., Khi người Thái nhìn về phía đông: Cuộc chiến Xiêm-Việt năm 1833 [When Thais Look East: Siam–Vietnam War in 1833], https://cand.com.vn/Chuyen-de/Khi-nguoi-Thai-nhin-ve-phia-dong-Cuoc-chien-it-nguoi-biet-nam-1833-i536207/ (accessed: 25 I 2024).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.