Rodzina i majątek Stefana (zm. 1629) i Marcjanny z Daniłowiczów (zm. 1646) Koniecpolskich. Studium z dziejów przecławskiej linii rodu Koniecpolskich herbu Pobóg

Zbigniew Anusik

doi:10.18778/1644-857X.22.01.03

Authors

Zbigniew Anusik University of Lodz https://orcid.org/0000-0002-5483-4970

DOI:

https://doi.org/10.18778/1644-857X.22.01.03

Keywords:

Koniecpolski family, Pobóg coat of arms, Przecław, Stefan Koniecpolski, Marcjanna Daniłowiczówna, Polish nobility, history of the Polish-Lithuanian Commonwealth, genealogy

Abstract

The article is dedicated to the history of the Przecław branch of the Koniecpolski family, Pobóg coat of arms in the 16th and 17th centuries. Its progenitor was the Rozprza castellan, Mikołaj Przedbór (d. 1586). One of his sons was Andrzej, the castellan of Połaniec. Thanks to his marriage to Anna, the daughter of Stefan Ligęza, he came into the possession of the town Przecław. His son was Colonel Ste fan Koniecpolski (d. 1629), another heir in Przecław. The article presents the latter’s activities on the political scene and his achievements in military service, as well as his unsuccessful attempts to marry Teoﬁla Tarłówna. Some information about his marriage to Marcjanna Daniłowiczówna is corrected in this article, while it also presents the closest relatives of both spouses. The ownership status of Stefan and Marcjanna Koniecpolski is also discussed here. Much attention in this article is also paid to the three sons of Stefan and Marcjanna, namely Andrzej, Aleksander and Stanisław, who in 1647 divided among themselves the large, but heavily in debted estates of their parents. Two older brothers died at young age without issue. The youngest son Stanisław, who concentrated the rights to the entire family estate in his hands, turned out to be an irresponsible and reckless man. He lost most of his possessions, including his family’s property Przecław, and was sentenced to infamy for bigamy. It was only in 1670 that he managed to end the court dispute with the family of one of his former wives and regain his good name. Stanisław Koniecpolski died after 1670. His only son (from third marriage), played no signiﬁcant role in the history of Polish-Lithuanian Commonwealth. Even the dates of his birth and death remain unknown. He died childless as the last male representative of the Przecław branch of the Koniecpolski family.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Zbigniew Anusik, University of Lodz

Prof. dr hab. Zbigniew Anusik – kierownik Katedry Historii Nowożytnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, członek Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk.

Zainteresowania naukowe: historia Polski i powszechna XVI–XVIII w., historia Szwecji XVI–XVIII w., stosunki polsko-szwedzkie w XVII–XVIII w., historia dyplomacji europejskiej w XVIII w., dzieje Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1789–1799), elity dawnej Rzeczypospolitej, struktura własności ziemskiej w Rzeczypospolitej XVII w., genealogia polskich rodzin szlacheckich w XVI–XVIII w.

References

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Metryka Koronna [MK] 38, 77, 111, 113, 120, 129, 132, 134, 151, 152
Google Scholar

Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Castrensia Cracoviensia Inscriptiones [CCI], nr 159, 267
Google Scholar

Archiwum Narodowe w Krakowie [ANK], Zbiór Zygmunta Glogera, nr 180
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Lublinie, Lubelskie grodzkie, relacje, nr 36
Google Scholar

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie, Sąd Grodzki Przemyski (1462–1784), fond 13, opis 1, sygn. 81
Google Scholar

Akta sejmikowe województwa krakowskiego, t. I (1572–1620), wyd. S. Kutrzeba, Kraków 1932.
Google Scholar

Guldon Z., Stępkowski L., Trawicka Z., Rejestr poborowy powiatu pilzneńskiego z 1629 roku, „Kieleckie Studia Historyczne” 1977, t. II, s. 211–283.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. II, Lipsk 1839.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. III, Lipsk 1839.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. IV, Lipsk 1839.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. V, Lipsk 1840.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. VI, Lipsk 1841.
Google Scholar

Niesiecki K., Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. X, Lipsk 1845.
Google Scholar

Ossoliński Z., Pamiętnik, oprac. J. Długosz, Warszawa 1983.
Google Scholar

Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich w XVII wieku, wyd. S. Przyłęcki, Lwów 1842.
Google Scholar

Paprocki B., Herby rycerstwa polskiego, wyd. K.J. Turowski, Kraków 1858.
Google Scholar

Starowolski S., Monumenta Sarmatarum, Cracoviae 1655.
Google Scholar

Źródła dziejowe, t. XIV (Polska XVI wieku pod względem geograﬁczno-statystycznym), Małopolska, t. III, wyd. A. Pawiński, Warszawa 1886.
Google Scholar

Źródła i materiały do dziejów szlachty województwa sandomierskiego w XVI–XVIII wieku, t. III (Akty podziałów dóbr ziemskich szlachty sandomierskiej z XVII wie ku), oprac. J. Pielas, Kielce 2014.
Google Scholar

Anusik Z., Glosa do dziejów rodu książąt Ostrogskich, „Przegląd Nauk Historycznych” 2008, R. VII, nr 1, s. 127–210.
Google Scholar

Anusik Z., Struktura własności ziemskiej w powiecie pilzneńskim w 1629 roku, „Przegląd Nauk Historycznych” 2011, R. X, nr 2, s. 69–108.
Google Scholar

Anusik Z., Z dziejów rodu książąt Ostrogskich, [w:] Z. Anusik, Studia i szkice staropolskie, Łódź 2011, s. 408–494.
Google Scholar

Bania Z., „Sibi, suisque et Patriae ornamento”. Fundacje artystyczne Koniecpolskich w XV–XVII wieku, Łódź 2021.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8220-578-7

Baranowycz O., Zaljudniennja wołyns’koho wojewodstwa w perszyj połowyni XVII st., Kyjiw 1930.
Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. II, Warszawa 1900.
Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. IV, Warszawa 1901.
Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. V, Warszawa 1902.
Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. XI, Warszawa 1907.
Google Scholar

Boniecki A., Herbarz polski, t. XIV, Warszawa 1911.
Google Scholar

Bukowski J., Dzieje reformacji w Polsce od wejścia jej do Polski aż do jej upadku, t. I, Kraków 1883.
Google Scholar

Byliński J., Przerębski (Przerembski) Wincenty, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XXIX, Wrocław 1986, s. 7–8.
Google Scholar

Czapliński W., Daniłowicz Stanisław, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. IV, Kraków 1938, s. 417.
Google Scholar

Czapliński W., Koniecpolski Stanisław, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 523–527.
Google Scholar

Czołowski A., Jan III i zamek w Olesku, „Ziemia Czerwieńska: Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego we Lwowie” 1935, R. I, z. 2, s. 5–30.
Google Scholar

Dunin-Wąsowiczowa A., Mapa własności ziemskiej, [w:] Atlas historyczny Polski. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku, cz. 2 (Komentarz, indeksy), red. W. Pałucki, Warszawa 1993, s. 99–111.
Google Scholar

Dworzaczek W., Genealogia, t. II (Tablice), Warszawa 1959.
Google Scholar

Gąsiorowski S., Sobieska z Daniłowiczów Teoﬁla Zoﬁa, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XXXIX, Warszawa–Kraków 1999–2000, s. 479–481.
Google Scholar

Kaniewska I., Koniecpolski Mikołaj, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 522.
Google Scholar

Kersten A., Koniecpolski Adam, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław– Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 510–511.
Google Scholar

Kersten A., Koniecpolski Andrzej z Przecławia, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 516.
Google Scholar

Kersten A., Koniecpolski Krzysztof, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 521–522.
Google Scholar

Kersten A., Koniecpolski Zygmunt Stefan, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 528–529.
Google Scholar

Kiryk F., Sienieński Jan z Sienna i Gołogór, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XXXVII, Warszawa–Kraków 1996–1997, s. 181.
Google Scholar

Kotarski H., Koniecpolski Aleksander, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 511–512.
Google Scholar

Kotarski H., Krasicki Stanisław, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970, s. 158–159.
Google Scholar

Kuchowicz Z., Obyczaje staropolskie XVII–XVIII wieku, Łódź 1975.
Google Scholar

Kurtyka J., Latyfundium tęczyńskie. Dobra i właściciele (XIV–XVII wiek), Kraków 1999.
Google Scholar

Lepszy K., Daniłowicz Jan, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. IV, Kraków 1938, s. 414–415.
Google Scholar

Libiszowska Z., Koniecpolski Jan, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 519–520.
Google Scholar

Libiszowska Z., Koniecpolski Stanisław Przedbór, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 522–523.
Google Scholar

Lubczyński M., Stanisław zwany Ligęza (Ligęzic, Gorzycki) z Gorzyc i Przecławia, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. XLII, Warszawa–Kraków 2003–2004, s. 32–34.
Google Scholar

Pielas J., Podziały majątkowe szlachty koronnej w XVII wieku, Kielce 2013.
Google Scholar

Pielas J., Sprawy rodzinne i majątkowe Teoﬁli z Tarłów Ostrogskiej (zm. 1635), [w:] VIII Janowieckie Spotkania Historyczne: Tarłowie. Z dziejów kulturalnych, gospodarczych i politycznych rodu, t. II, red. H. Gmiterek, A. Szymanek, Janowiec 2009, s. 75–118.
Google Scholar

Piwarski K., Daniłowicz Mikołaj, [w:] Polski słownik biograﬁczny, t. IV, Kraków 1938, s. 416–417.
Google Scholar

Posłowie ziemscy koronni 1493–1600, oprac. W. Uruszczak, I. Kaniewska, M. Fe renc, J. Byliński, red. I. Kaniewska, Warszawa 2013.
Google Scholar

Trawicka Z., Jakub Sobieski 1591–1646. Studium z dziejów warstwy magnackiej w Polsce doby Wazów, Kraków 2007.
Google Scholar

Urzędnicy centralni i nadworni Polski XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski, S. Ciara, Ł. Kądziela, T. Nowakowski, E. Opaliński, G. Rutkowska, T. Zielińska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1992.
Google Scholar

Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. E. Opaliński, H. Żerek-Kleszcz, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1993.
Google Scholar

Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. H. Gmiterek, R. Szczygieł, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1992.
Google Scholar

Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1990.
Google Scholar

Urzędnicy województwa lubelskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. W. Kłaczewski, W. Urban, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1991.
Google Scholar

Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1993.
Google Scholar