Uwagi do dziejów osadnictwa na obszarze dawnego powiatu orłowskiego w średniowieczu

Łukasz Ćwikła

doi:10.18778/1644-857X.21.01.09

Autor

Łukasz Ćwikła Uniwersytet Łódzki / University of Lodz https://orcid.org/0000-0002-3564-7838

DOI:

https://doi.org/10.18778/1644-857X.21.01.09

Słowa kluczowe:

powiat orłowski, średniowieczne osadnictwo, Polska, średniowiecze

Abstrakt

W artykule sformułowano kilka uwag i spostrzeżeń o charakterze teoretyczno-metodologicznym na temat dziejów osadnictwa na obszarze dawnego powiatu orłowskiego, a także zasygnalizowano pojawienie się nowych punktów osadniczych na wspomnianym terytorium. W tekście wykazano krytycyzm względem formułowania wniosków na temat chronologii poszczególnych osiedli, wyciąganych na podstawie błędnie określonego kształtu wsi, zwłaszcza zaś przesuwania metryki osad do okresu wczesnego średniowiecza. Ponadto udało się wskazać na nową datę pierwszego zapisu źródłowego odnośnie do kilku miejscowości znajdujących się na terenie powiatu.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Łukasz Ćwikła - Uniwersytet Łódzki / University of Lodz

Dr Łukasz Ćwikła – adiunkt w Katedrze Historii Średniowiecznej w Instytucie Historii Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego.

Zainteresowania naukowe: osadnictwo i struktura własności ziemskiej w Łęczyckiem, społeczeństwo szlacheckie w późnym średniowieczu.

Bibliografia

Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, Acta Capituli Metropolitani. Decretalia, sygn. B 14.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Księgi grodzkie łęczyckie [KGŁ], ks. 6, 56.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Księgi ziemskie łęczyckie [KZŁ], ks. 2, 11, 12.
Google Scholar

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie [AGAD], Księgi ziemskie orłowskie [KZO], ks. 2A, 2B, 3.
Google Scholar

Czterdzieści cztery nie drukowane dokumenty arcybiskupa Jarosława z lat 1343–1372, wyd. S. Librowski, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1986, t. LII, nr 2, s. 175–256.
Google Scholar

Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. III, wyd. I. Zakrzewski, Poznań 1877.
Google Scholar

Księgi sądowe łęczyckie od 1385 do 1419, cz. 1–2, [w:] Teki A. Pawińskiego, t. III–IV, Warszawa 1897.
Google Scholar

Łaski J., Liber beneficiorum archidiecezyi gnieźnieńskiej, wyd. J. Łukowski, J. Korytkowski, t. II, Gniezno1881.
Google Scholar

Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, wyd. A. Pawiński, t. I (Wielkopolska), [w:] Źródła dziejowe, t. XII, Warszawa 1883.
Google Scholar

Atlas historyczny Polski. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Dunin-Wąsowiczowa, S. K. Kuczyński, K. Pacuski, E. Rutkowska, S. Trawkowski, M. Wilska, red. H. Rutkowski, cz. 2 (Komentarz, indeksy), Warszawa 1998.
Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Duchowieństwo parafialne w późnośredniowiecznej Polsce Centralnej. Archidiakonaty łęczycki i uniejowski, Łódź 2014.
Google Scholar

Kowalska-Pietrzak A., Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XV wieku, Łódź 2004.
Google Scholar

Medyńska-Gulij B., Lorek D., Pruskie mapy topograficzne dla Wielkopolski do 1803 roku, „Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią” 2008, seria A, t. LIX, s. 29–42.
Google Scholar

Nowak T., Dzieje Pęcławic w ziemi łęczyckiej do początku XIX w., [w:] Via Archaeologica Lodziensis, t. IV, red. R. Grygiel, Łódź 2011, s. 343–348.
Google Scholar

Nowak T., Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003.
Google Scholar

Nowak T., Ze studiów nad rozwojem osadnictwa w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, „Przegląd Nauk Historycznych” 2003, R. II, nr 1(3), s. 27–45.
Google Scholar

Pietras T., Oporowscy herbu Sulima. Kariera rodziny możnowładczej w późnośredniowiecznej Polsce, Łódź 2014.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-065-7

Rosin R., Miasta regionu łódzkiego. Próba periodyzacji dziejów, „Region Łódzki. Studia i Materiały” 1971, t. I, s. 117–129.
Google Scholar

Szymczak J., Pierwsze cztery wieki archikolegiaty łęczyckiej, [w:] 850 lat w służbie Bogu i ludziom. Archikolegiata Łęczycka w Tumie. Materiały sesji naukowej w Łęczycy dnia 21 maja 2011 roku, red. M. Żemigała, Łęczyca–Tum 2011, s. 9–21.
Google Scholar

Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XIII–XV wieku. Spisy, oprac. J. Bieniak, A. Szymczakowa, red. A. Gąsiorowski, Wrocław 1985.
Google Scholar

Warężak J., Rozwój uposażenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego w średniowieczu z uwzględnieniem stosunków gospodarczych w XIV i XV w., Lwów 1929.
Google Scholar

Wilk-Woś Z., Władysław z Oporowa (ok. 1395–1453), podkanclerzy królewski, biskup włocławski i arcybiskup gnieźnieński, „Studia Claromontana” 2003, t. XXI, s. 175–450.
Google Scholar

Wiśniewski J., Paszek (Pasek, Paweł) z Gosławic, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXV, Wrocław 1980, s. 267–268.
Google Scholar

Wojtkowiak S., W sprawie występowania owalnic w ziemi łęczyckiej w średniowieczu, „Rocznik Łódzki” 1966, t. XI(XIV), s. 221–237.
Google Scholar

Zajączkowski S., Początki kolegiaty łęczyckiej. Przyczynek do dziejów osadnictwa ziemi łęczyckiej, „Roczniki Historyczne” 1958, R. XXIV, s. 145–176.
Google Scholar

Zajączkowski S., Studia nad osadnictwem dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej w XII–XIV w. Uwagi i spostrzeżenia, „Studia z Dziejów Osadnictwa” 1966, t. IV, s. 5–85.
Google Scholar

Zajączkowski S., Uwagi nad osadnictwem dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej (do przełomu XI i XII w.), „Rocznik Łódzki” 1964, t. IX(XII), s. 165–199.
Google Scholar

Zajączkowski S., W sprawie przedmiotu i problematyki badań nad dziejami osadnictwa, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1956, R. IV, nr 2, s. 205–392.
Google Scholar

Zajączkowski S., Z zagadnień teoretycznych historii osadnictwa, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1960, R. VIII, z. 3, s. 361–372.
Google Scholar

Zajączkowski S., Zajączkowski S. M., Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, cz. 1, Łódź 1966.
Google Scholar

Zajączkowski S. M., Powiat orłowski do lat siedemdziesiątych XVI wieku. Studia z dziejów osadnictwa, struktury własnościowej i stosunków kościelnych, Łódź 1996.
Google Scholar

Zajączkowski S. M., Sieć parafialna na obszarze przedrozbiorowego powiatu orłowskiego do początków XVI wieku, Kutno 2001.
Google Scholar

Zajączkowski S. M., Uwagi o przeszłości Orłowa do lat siedemdziesiątych XVI w., „Rocznik Łódzki” 1996, t. XLIII, s. 53–72.
Google Scholar

Zajączkowski S. M., Zarys dziejów klucza piątkowskiego i tenuty zduńskiej arcybiskupa gnieźnieńskiego (do lat siedemdziesiątych XVI wieku), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1987, z. 29.
Google Scholar