Kształtowanie się służby więziennej na Wołyniu oraz w Galicji Wschodniej w latach 1918–1923

Oleh Razyhrayev

doi:10.18778/1644-857X.21.01.10

Autor

Oleh Razyhrayev Wołyński Narodowy Uniwersytet im. Łesi Ukrainki w Łucku (Ukraina) / Lesya Ukrainka Volyn National University https://orcid.org/0000-0003-0480-6936

DOI:

https://doi.org/10.18778/1644-857X.21.01.10

Słowa kluczowe:

Wołyń, Galicja Wschodnia, więziennictwo, dozorca, służba więzienna

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się służby więziennej na Wołyniu oraz w Galicji Wschodniej w latach 1918–1923. Tworzenie stanu osobowego odbywało się w trudnych warunkach politycznych oraz materialnych. Początkowo do pracy w więzieniach władze polskie przyjmowały byłe kadry penitencjarne, które służyły tam jeszcze za czasów imperiów: austro-węgierskiego, niemieckiego oraz rosyjskiego. Kierownictwo zakładów karnych zwracało szczególną uwagę na lojalność pracowników więziennych względem państwa polskiego oraz ich poglądy polityczne. Ważną rolę odgrywało także doświadczenie wojskowe pracowników. Pod względem narodowościowym w latach 1918–1923 na stan osobowy składali się Polacy, Ukraińcy, Rosjanie, Żydzi itd. Później, wskutek decyzji różnych komisji kadrowych przedstawiciele niepolskiej narodowości byli stopniowo zwalniani ze służby w więziennictwie, a korpus pracowników więziennych na Wołyniu oraz Galicji Wschodniej nabierał cech monolitycznej polsko-rzymskokatolickiej kadry więziennej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Oleh Razyhrayev - Wołyński Narodowy Uniwersytet im. Łesi Ukrainki w Łucku (Ukraina) / Lesya Ukrainka Volyn National University

Dr Oleh Razyhrayev – historyk, docent w Zakładzie Historii Powszechnej Wołyńskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki w Łucku. Współpracownik Instytutu Historii PAN. Autor ponad 100 publikacji naukowych, w tym książek: Po obydva boky frontu. Hromadski orhanizaciyi na Volyni v roky Velykoyi vijny: 1914–1918 rr. (Łuck 2018), Policja Państwowa w województwie wołyńskim w okresie międzywojennym (Warszawa 2019).

Zainteresowania naukowe: historia Ukrainy i Polski pierwszej połowy XX w., w szczególności policja oraz system penitencjarny na Wołyniu i Galicji Wschodniej w latach 1918–1939, społeczna historia Wołynia okresu Wielkiej Wojny, konflikt polsko-ukraiński w II wojnie światowej.

Bibliografia

Archiwum Państwowe Obwodu Iwanofrankowskiego (Deržavnij arhìv Ìvano-Frankìvs’koï oblastì) [DAIFO], f. 2, op. 1, spr. 168,
Google Scholar

Archiwum Państwowe Obwodu Iwanofrankowskiego (Deržavnij arhìv Ìvano-Frankìvs’koï oblastì) [DAIFO], f. 67, op. 1, spr. 21.
Google Scholar

Archiwum Państwowe Obwodu Lwowskiego (Deržavnij arhìv L’vìvs’koï oblastì) [DALO], f. 11, op. 25, spr. 8, 42.
Google Scholar

Archiwum Państwowe Obwodu Tarnopolskiego (Deržavnij arhìv Ternopìl’s’koï oblastì), f. 285, op. 1, spr. 28.
Google Scholar

Archiwum Państwowe Obwodu Wołyńskiego (Deržavnij arhìv Volins’koï oblastì) [DAVO], f. 47, op. 1, spr. 1645; op. 2, spr. 1; op. 4, spr. 1–2, 5, 10, 12, 13, 75, 333,
Google Scholar

Archiwum Państwowe Obwodu Wołyńskiego (Deržavnij arhìv Volins’koï oblastì) [DAVO], f. 281, op. 3, spr. 2.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Kielcach, zesp. 21/186, sygn. 2, 12, 13.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Lublinie [APL], zesp. 403, sygn. 244.
Google Scholar

Archiwum Państwowe w Zamościu [APZ], zesp. 99, sygn. 1–2.
Google Scholar

Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie, Dział Zbiorów Specjalnych, rkps 4064, 4104, 4292, 4311, 4066, 4144.
Google Scholar

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (Central’nij deržavnij ìstoričnij arhìv Ukraïni u m. L’vovì) [CDIAL України], f. 151, op. 1, spr. 521, 865, 1020, 1255; op. 1а, spr. 349, 374, 376, 590, 592, 1352, 1185, 1224, 1599; op. 16, spr. 275–280; op. 8, spr. 2, 13, 128, 217, 222, 450–451,
Google Scholar

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (Central’nij deržavnij ìstoričnij arhìv Ukraïni u m. L’vovì) [CDIAL України], f. 205, op. 1, spr. 1586, 1625,
Google Scholar

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie (Central’nij deržavnij ìstoričnij arhìv Ukraïni u m. L’vovì) [CDIAL України], f. 611, op. 1, spr. 21–24.
Google Scholar

Centralne Państwowe Archiwum Organizacji Społecznych Ukrainy w Kijowie (Central’nij deržavnij arhìv gromads’kih ob`êdnan’ Ukraïni), f. 5, op. 1, spr. 302.
Google Scholar

Litewskie Centralne Archiwum Państwowe (Lietuvos centrinis valstybės archyvas), f. 142, ar. 1. ar.v. 28.
Google Scholar

Dziennik Praw Państwa Polskiego 1919.
Google Scholar

Dziennik Ustaw RP 1920–1921, 1928.
Google Scholar

„Republika” 1923.
Google Scholar

„Słowo Polskie” 1921.
Google Scholar

Car S., Dziesięciolecie więziennictwa polskiego, Warszawa 1929.
Google Scholar

Galic’ka-Dìduh T., Riz’kij mirnij dogovìr 1921 r. ì Shìdna Galičina, „Galičina” 2002, № 8, s. 87–94.
Google Scholar

Materski W., Na widecie: II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943, Warszawa 2005.
Google Scholar

Materski W., Polska a ZSRR 1923–1924, Wrocław 1981.
Google Scholar

Pawlak K., Więziennictwo polskie w latach 1918–1939, Kalisz 1995.
Google Scholar

Razyhrayev O., Formuvannâ pol’s’koï penìtencìarnoï sistemi na Volinì ta Shìdnìj Galičinì v 1918–1923 rr. Vibranì aspekti, [w:] Rozpad imperiów. Kształtowanie powojennego ładu w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1918–1923, red. M. Gibiec, G. Hryciuk, R. Klementowski, Wrocław–Warszawa 2020, s. 218–234.
Google Scholar

Razyhrayev О., Genezis penìtencìarnoï sistemi mìžvoênnoï Pol’ŝì (1918–1922 rr.), „Ukraïns’kij ìstoričnij zbìrnik” 2015, vip. 18, s. 164–174.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1949-8594.1918.tb02110.x

Razyhrayev О., Luc’ka tûrma u 1919–1922 rr.: uklûčennâ v penìtencìarnu sistemu Drugoï Rečì Pospolitoï, „Naukovij vìsnik SNU ìm. Lesì Ukraïnki. Serìâ: Ìstoričnì nauki” 2018, № 6(379), s. 46–52.
Google Scholar

Razyhrayev O., Życie religijne w łuckim więzieniu w latach 1919–1939, [w:] Państwo–religia. Instytucje państwowe i obywatele wobec religii w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku, red. J. Durka, t. I, Kalisz 2014, s. 65–78.
Google Scholar