Rasowa elita narodu. O projekcie wspólnoty rodów SS Heinricha Himmlera

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1644-857X.21.01.08

Słowa kluczowe:

Heinrich Himmler, Trzecia Rzesza, Schutzstaffel, SS, rozkaz o zaręczynach i małżeństwie, rasowa elita, segregacja ludności, II wojna światowa

Abstrakt

Znana dziś pod skrótem SS organizacja sztafet ochronnych Adolfa Hitlera (Schutzstaffel) zawdzięcza swój prężny rozwój Heinrichowi Himmlerowi, który w latach istnienia Trzeciej Rzeszy uczynił z niej elitarną formację, stanowiącą tak narzędzie władzy wykonawczej, jak i zaplecze polityczno-wojskowe narodowosocjalistycznego reżimu. Nie ulega wątpliwości, że SS była dla Himmlera projektem o niezwykle istotnym znaczeniu, ponieważ to na jej gruncie, już od momentu objęcia funkcji Reichsführera, realizował koncepcję rasowej wspólnoty rodów.

Głosząc teorię o tym, że „ludzie mogą być hodowani z równym powodzeniem jak hoduje się zwierzęta”, Himmler marzył o wybudowaniu czystego rasowo społeczeństwa, mającego najbardziej cenione genetycznie przez narodowosocjalistyczną władzę cechy. By zrealizować ten projekt, jako Reichsführer wprowadził sekwencję różnego rodzaju wytycznych, dzięki którym w szeregi SS mieli być przyjmowani wyłącznie kandydaci spełniający ustanowione przez niego rasowe kryteria. Z czasem te restrykcyjne wymogi zaczęto stosować również wobec kandydatek na przyszłe żony SS-manów, co na przestrzeni kolejnych lat miało zagwarantować zarówno wybudowanie elitarnej pod względem rasowym wspólnoty rodów, jak i ciągłość genetyczną najbardziej pożądanych cech. Himmler rościł sobie prawo nie tylko do wydawania pozwoleń na zawarcie małżeństwa przez podległych mu SS-manów, lecz także zaczął ingerować w ich życie rodzinne, oczekując od par wchodzących w skład wspólnoty rodów konkretnej dzietności czy też dostosowania się do określonych ról społecznych.

Artykuł koncentruje się na opisaniu założeń teoretycznych i praktycznych działań Heinricha Himmlera mających na celu wybudowanie rasowej elity niemieckiego narodu na gruncie podległej mu SS. W tekście podjęto także próbę odpowiedzi na pytanie o to, czy rzeczywiście przestrzegano ustanowionych przez Himmlera wytycznych i na ile te praktyczne założenia okazały się skuteczne (w jakim stopniu wpłynęły na liczbę zawieranych przez SS-manów małżeństw oraz na liczbę rodzących się w tych związkach dzieci)?

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Alicja Bartnicka - Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu / Nicolaus Copernicus University in Toruń

Dr Alicja Bartnicka – asystent naukowy w Katedrze Historii Nowożytnej i Edytorstwa Źródeł na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Zainteresowania naukowe: historia Niemiec, zwłaszcza dzieje Trzeciej Rzeszy, systemów totalitarnych, ze szczególnym uwzględnieniem narodowego socjalizmu oraz włoskiego faszyzmu, historia II wojny światowej i niemieckiej okupacji w Polsce, stosunki polsko-niemieckie i polsko-żydowskie w XX w., a także historia kina i sposób prezentacji wątków historycznych w filmie.

Bibliografia

Bundesarchiv Berlin-Lichterfelde [BAB], Persönlicher Stab Reichsführer SS, NS 19.
Google Scholar

Bundesarchiv Berlin-Lichterfelde [BAB], Rasse- und Siedlungshauptamt-SS, NS 2.
Google Scholar

Bundesarchiv Koblenz [BAK], Nachlass Himmler, N 1126.
Google Scholar

Eden A., Pamiętniki 1923–1938, t. I (W obliczu dyktatorów), przekł. J. Meysztowicz, Warszawa 1970.
Google Scholar

Himmler H., Die Schutzstaffel als antibolschewistische Kampforganisation, München 1937.
Google Scholar

Himmler H., Heinrich Himmler Geheimreden 1933 bis 1945 und andere Ansprachen, Hrsg. B. F. Smith, A. F. Peterson, München 1974.
Google Scholar

Himmler H., SS-Oberabschnitt West – Die Ordensgesetze der SS, [b.r. i m.w.].
Google Scholar

Kersten F., Totenkopf und Treue. Heinrich Himmler ohne Uniform, Hamburg 1952.
Google Scholar

Klietmann K. G., Auszeichnungen des Deutschen Reiches 1936–1945. Eine Dokumentation ziviler und militärischer Verdienst- und Ehrenzeichen, Stuttgart 2004.
Google Scholar

Reichsführer!… Briefe an und von Himmler, Hrsg. H. Heiber, Stuttgart 1968.
Google Scholar

Ackermann J., Heinrich Himmler als Ideologe, Göttingen 1970.
Google Scholar

Birn R. B., Die Höheren SS- Und Polizeiführer. Himmlers Vertreter im Reich und In den besetzten Gebieten, Düsseldorf 1986.
Google Scholar

Böhler J., Gerwarth R., Młynarczyk J., Waffen-SS, przekł. G. Siwek, Kraków 2019.
Google Scholar

Citino R. M., Zagłada Wehrmachtu. Kampanie 1942 roku, Oświęcim 2019.
Google Scholar

Hale Ch., Kaci Hitlera. Brudny sekret Europy, przekł. M. Habura, Kraków 2012.
Google Scholar

Hamšik D., Drugi człowiek Trzeciej Rzeszy, przekł. U. Janus, Warszawa 1991.
Google Scholar

Heinemann I., Rasa, ziemia, niemiecka krew. Główny Urząd Rasy i Osadnictwa SS i nowy porządek rasowy Europy, przekł. J. Górny, Gdańsk 2014.
Google Scholar

Höhne H., Zakon Trupiej Czaszki, przekł. S. Kędzierski, Warszawa 2006.
Google Scholar

Hrabar R., „Lebensborn” czyli źródło życia, Katowice 1975.
Google Scholar

Ingrao Ch., Wierzyć i niszczyć. Intelektualiści w machinie wojennej SS, przekł. M. Kamińska-Maurugeon, Wołowiec 2013.
Google Scholar

Knoebel E. E., Racial Illusion and Military Necessity: A Study of SS Political and Manpower Objectives in Occupied Belgium, Colorado 1965.
Google Scholar

Lilienthal G., Der „Lebensborn e.V”. Ein Instrument nationalsozialistischer Rassenpolitik, Stuttgart–New York 1985.
Google Scholar

Longerich P., Himmler. Buchalter śmierci, przekł. S. Szymański, J. Skowroński, Warszawa 2014.
Google Scholar

Majewski R., Waffen SS – mity i rzeczywistość, Wrocław 1977.
Google Scholar

Schmitz-Köster D., W imię rasy. Dzieci dla Führera – mity i rzeczywistość, przekł. R. Wojnakowski, Warszawa 2000.
Google Scholar

Schwarz G., Żony SS-manów. Kobiety w elitarnych kręgach III Rzeszy, przekł. B. Nowacki, Warszawa 2016.
Google Scholar

Urlic of England, Allgemeine SS 1925–1945, przekł. S. Kędzierski, Czerwonak 2013
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2022-06-28

Jak cytować

Bartnicka, A. (2022). Rasowa elita narodu. O projekcie wspólnoty rodów SS Heinricha Himmlera. Przegląd Nauk Historycznych, 21(1), 249–282. https://doi.org/10.18778/1644-857X.21.01.08

Numer

Dział

ARTYKUŁY, STUDIA I ROZPRAWY / ARTICLES, STUDIES AND DISSERTATIONS