„[...] społeczeństwo nasze straciło jednego z najzacniejszych swych członków”. Poznawcze aspekty sylwetki wspomnieniowej (na podstawie tekstów z „Wędrowca”)

Magdalena Pietrzak

doi:10.18778/0208-6077.57.03

Authors

Magdalena Pietrzak Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2136-356X

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.57.03

Keywords:

memoir profile, genre analysis, ”Wędrowiec”, 19th century press

Abstract

The author analyses the selected issues observed in memoir profile at the cognitive level of the genre. This level includes the subject matter and the way it is presented, that is, the adopted point of view, perspective and axiological order. The analyses include those contents that refer to the social conditions of life (and death) of the depicted persons. Memoir profiles were excerpted from more than 30 annuals of ”Wędrowiec” from 1863–1899. Other titles of the Warsaw press were cited for comparative purposes. The analyses proved that the way to emphasize the social dimension of death was to draw attention to the number of funeral attendees (quantitative aspect), and to mark the loss that society suffered with the death of a person (qualitative aspect). The analysed texts showed differences in the characterization of deceased men and women. What was common, however, was the great scope of axiological lexis (mainly evaluative and valorising vocabulary) in the texts.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Baczewski S., 2002, Obraz śmierci w XVII-wiecznych polskich kazaniach pogrzebowych [Image of death in 17th century Polish funeral sermons], ”Roczniki Humanistyczne” L, 1, pp. 201–229.
Google Scholar

Budrewicz T., 2018, Wspomnienie pośmiertne w XIX wieku (perspektywa genologii i biografistyki) [Posthumous tributes in the 19th century (perspective of genology and biography)], ”Roczniki Humanistyczne” LXVI, 1, pp. 97–117. https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.1-7
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.1-7

Chrościcki J., 1974, Pompa funebris. Z dziejów kultury staropolskiej [Pompa funebris. From the history of Old Polish culture], Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Kamisińska D., 2010, Warszawski tygodnik ”Wędrowiec” w latach 1863–1883 [Warsaw ”Wędrowiec” weekly in the years 1863–1883] (part 1), ”Toruńskie Studia Bibliologiczne” 2 (5), pp. 101–124.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/TSB.2010.022

Kamisińska D., 2011, Warszawski tygodnik ”Wędrowiec” w latach 1863–1883 [Warsaw ”Wędrowiec” weekly in the years 1863–1883] (part 2), ”Toruńskie Studia Bibliologiczne” 1 (6), pp. 65–86.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/TSB.2011.004

Kmiecik Z., 1984, Oblicze społeczno-kulturalne tygodnika ”Wędrowiec” (1886–1905) [Social and cultural aspects of ”Wędrowiec” weekly (1886–1905)], ”Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 23 (4) pp. 43–56.
Google Scholar

Pietrzak M., 2021, Zaczątki sylwetki w prasie. Uwagi historyka języka [The beginnings of profiles in press. Notes by a language historian], in: E. Horyń, E. Młynarczyk, P. Żmigrodzki (eds), Język polski – między tradycją a współczesnością. Księga jubileuszowa z okazji stulecia Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Cracow, pp. 505–514.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/9788380846258.40

Rederowa D., 1987, Badania naukowe za granicą w czasach zaborów [Scientific research abroad in times partitions], in: B. Jaczewski (ed.), Życie naukowe w Polsce w drugiej połowie XIX i w XX wieku, organizacje i instytucje, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Wrocław, pp. 182–205.
Google Scholar

Wojtak M., 2004, Gatunki prasowe [Press genres], Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Wojtak M., 2020, Gdy przyjaciel odchodzi… Sylwetka-wspomnienie. Studium przypadku [When a friend passes… A memorial profile. Case study], ”Stylistyka” 28, pp. 131–142. https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.9

Worsowicz M., 2008, Sylwetka-wspomnienie, czyli między tradycją a nowoczesnością tekstu dziennikarskiego [A memorial profile, that is between tradition and modernity of a press text], in: B. Bogołębska, A. Kudra (eds), Wypowiedź dziennikarska. Teoria i praktyka, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, pp. 65–79.
Google Scholar