Wspólnota rodzinna jako organ decyzyjny na mocy prawa. O radzie familijnej w Kodeksie Napoleona z perspektywy lingwistycznej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.59.06

Słowa kluczowe:

Kodeks Napoleona, prawo rodzinne, tłumaczenia, wspólnota rodzinna

Abstrakt

W artykule uwzględniono wyrazy pojawiające się przy wyrażeniach rada familijna, rada familii, a także przy jednowyrazowym ujęciu rada, które odnotowano w XIX-wiecznych przekładach Kodeksu Napoleona na język polski. Przedmiotem opisu jest zatem najbliższe otoczenie wyrazowe, w jakim występują trzy rozpatrywane wyrażenia. Badane sformułowania wskazują na funkcję i rangę rodzinnego gremium, jakim była rada familijna. Materiały zostały wyekscerpowane z dwóch tłumaczeń francuskiego ustawodawstwa autorstwa dwóch tłumaczy: Franciszka Ksawerego Szaniawskiego oraz Franciszka Ksawerego Michała Bohusza. Analiza ukazuje przede wszystkim wspólnotowy wymiar działalności rady familijnej, jej decyzyjną i kontrolującą funkcję w rodzinie. Poza tym wskazano na wpływ rady zarówno w perspektywie lokalnej, mniejszej społeczności, jak i globalnej, większej grupy, tzn. użytkowników jednego języka.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bohusz F.K.M., 1810, Kodeks Napoleona Księstwu Warszawskiemu […] za prawo cywilne podany […], Warszawa: Drukarnia W. Dąbrowskiego.
Google Scholar

Laube S.G., 1808, Krótka nauka z cywilnego statutu Napoleona Wielkiego sposobem słownika publiczności podana, Wrocław: Drukiem W.B. Korna.
Google Scholar

Stawiarski I.F., 1811, Inwentarz kodeksu cywilnego francuskiego czyli Kodeksu Napoleona, Warszawa: Drukarnia Ragoczy.
Google Scholar

Szaniawski F.K., 1813, Kodex Napoleona. Code Napoléon. Codex Napoleonis, Warszawa: Drukarnia Rządowa.
Google Scholar

Dąmbska-Prokop U., 1995, Kilka uwag o tłumaczeniu tekstu, w: J. Konieczna-Twardzikowa, U. Kropiwiec (red.), Między oryginałem a przekładem, cz. I: Czy istnieje teoria przekładu?, Kraków: Universitas, s. 13–20.
Google Scholar

Gloger Z. (red.), 1900–1903, Encyklopedia staropolska ilustrowana, Warszawa: Druk P. Laskauera i W. Babickiego.
Google Scholar

Królasik T.M., 2014, Poglądy Franciszka Ksawerego Szaniawskiego na temat uregulowania rozwodów w Kodeksie Napoleona, „Miscellanea Historico-Iuridica”, t. 13, z. 2, s. 89–100.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/mhi.2014.13.02.05

Lukszyn J., 1993, Tezaurus terminologii translatorycznej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Machut-Kowalczyk J., 2014, Rada familijna pod powagą sądu pokoju w świetle akt łęczyckich, zgierskich i łódzkich z lat 1809–1876, Łódź: Head Republic.
Google Scholar

Pol K., 2000, Poczet prawników polskich, Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar

Radwański Z., 2009, Kodyfikacja prawa cywilnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, t. 71, z. 2, s. 131–142.
Google Scholar

SJPDor — Doroszewski W. (red.), 1958–1969, Słownik języka polskiego, t. 1–11, Warszawa, http://sjp.pwn.pl/doroszewski/html (dostęp: 30.12.2024).
Google Scholar

Sójka-Zielińska K., 2008, Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar

Szaniawski F.K., 1809, O tłumaczeniu Kodexu Napoleona w polskim języku, „Pamiętnik Warszawski”, t. 3, nr 7, s. 52–60.
Google Scholar

Wismont M., 2024, Terminologia prawa rodzinnego w dwóch przekładach Kodeksu Napoleona z pierwszej połowy XIX wieku, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8331-641-3
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8331-641-3

Woźniak E., 2019, O pieczy rodzicielskiej, radzie familijnej i poszukiwaniu ojcostwa, czyli jak kształtowała się terminologia prawa rodzinnego, w: L. Mariak (red.), Współczesny i dawny obraz rodziny w języku, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 495–508.
Google Scholar

Wróblewski B., 1948, Język prawny i prawniczy, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

28-11-2025

Jak cytować

Wismont, M. (2025). Wspólnota rodzinna jako organ decyzyjny na mocy prawa. O radzie familijnej w Kodeksie Napoleona z perspektywy lingwistycznej. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica, (59), 71–83. https://doi.org/10.18778/0208-6077.59.06