Język narzędziem dyskredytacji wizerunku dziennikarzy stacji TVN w programie telewizji publicznej Jak oni kłamią
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6077.58.2.29Słowa kluczowe:
dyskredytacja językowa, komunikacja publiczna, media, retoryka pogardyAbstrakt
Podstawowym celem artykułu jest charakterystyka deprecjonujących określeń stosowanych na antenie telewizji publicznej w programie Jak oni kłamią wobec dziennikarzy stacji TVN. Przedmiotem opisu uczyniono peryfrastyczne zestawienia godzące w dobre imię redaktorów magazynów informacyjnych i publicystycznych (m.in. dziennika Fakty, audycji Fakty po Faktach), np. szamani z Wiertniczej, czarodzieje słowa i obrazu z Wiertniczej, funkcjonariusze z Wiertniczej, medialni zagończycy, medialno-polityczne plemię, pożyteczni idioci. W szkicu skoncentrowano się także na pejoratywnych sformułowaniach wymierzonych bezpośrednio w znanych dziennikarzy, np. wódz szamanów (o Piotrze Kraśce), samozwańczy mentor w tematyce LGBT (o Piotrze Jaconiu), główna zaklinaczka rzeczywistości (o Katarzynie Kolendzie-Zaleskiej), służbistka TVN-u (o Monice Olejnik). Omówione w tekście formy językowe rażąco naruszają nie tylko zasady etyki słowa, ale i dziennikarski kodeks obyczajowy.
Pobrania
Bibliografia
Bralczyk J., 1999, O używaniu języka w polskiej polityce w latach dziewięćdziesiątych, w: W. Pisarek (red.), Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych, Uniwersytet Jagielloński, s. 197–226.
Google Scholar
Cegieła A., 2012, O retoryce pogardy i wykluczenia w polskim dyskursie publicznym, „Poradnik Językowy”, z. 9, s. 14–25.
Google Scholar
Dereń B., 2005, Pochodne nazw własnych w słowniku i w tekście, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Doroszewski W., 1982a, O idiomatyczności języków, w: W. Doroszewski, Język, myślenie, działanie. Rozważania językoznawcy, Warszawa: PWN, s. 130–148.
Google Scholar
Doroszewski W., 1982b, Słowo narzędziem myśli i działania, w: W. Doroszewski, Język, myślenie, działanie. Rozważania językoznawcy, Warszawa: PWN, s. 48–51.
Google Scholar
Eliade M., 2001, Szamanizm i archaiczne techniki ekstazy, przekł. K. Kocjan, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Gadomski W., 2022, Opozycja potrzebuje strategów, a nie zagończyków; https://wyborcza.pl/7,75968,29058089,opozycja-potrzebuje-strategow-a-nie-zagonczykow.html (dostęp: 25.02.2024).
Google Scholar
Goban-Klas T., 2000, Granice wolności mediów, w: Z. Bauer, E. Chudziński (red.), Dziennikarstwo i świat mediów, Kraków: Universitas, s. 411–422.
Google Scholar
Górka M., 2010, POPIS-owa dyskredytacja, czyli rywalizacja partyjna w kampanii wyborczej w 2007 roku, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K. Politologia”, nr 17/1, s. 107–130.
Google Scholar
Kamler M. (red.), 2001, PWN Leksykon. Wojsko, wojna, broń, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Karta etyczna mediów; https://centruminformacji.tvp.pl/15781069/karta-etycznamediow (dostęp: 27.02.2024).
Google Scholar
Karwat M., 2001, Sztuka manipulacji politycznej, Toruń: Adam Marszałek.
Google Scholar
Karwat M., 2006, O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Karwat M., 2007, Teoria prowokacji. Analiza politologiczna, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Krzyżanowski P., Nowak P. (red.), 2004, Manipulacja w języku, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Łupak S., 2023, TVP Info znów atakuje TVN. „Złośliwe kopiowanie”; https://teleshow.wp.pl/tvp-info-znow-atakuje-tvn-zlosliwe-kopiowanie-6915617762183904a (dostęp: 8.02.2024).
Google Scholar
Michalewski K., 2004, Telewizyjna manipulacja zespolona, w: P. Krzyżanowski, P. Nowak (red.), Manipulacja w języku, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 187–197.
Google Scholar
Nowak P., Zimny R., 2009, Słownik polszczyzny politycznej po 1989 roku, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Ogonowska A., 2003, Edukacja medialna. Klucz do rozumienia społecznej rzeczywistości, Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana.
Google Scholar
Ostafiński W., 2021, Wojna czy rywalizacja? Techniki wzajemnej dyskredytacji mediów, „Studia Medioznawcze”, t. 22, nr 2 (85), s. 937–947. https://doi.org/10.33077/uw.24511617.sm.2021.2.331
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.sm.2021.2.331
Pisarek W., 2000, Kodeksy etyki dziennikarskiej, w: Z. Bauer, E. Chudziński (red.), Dziennikarstwo i świat mediów, Kraków: Universitas, s. 423–434.
Google Scholar
Sobczak B., 2011, Medialne obrazy świata z perspektywy retorycznej (na przykładzie recepcji medialnej śmierci i pochówku Czesława Miłosza). „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 18, nr 2, s. 35–45. https://doi.org/10.14746/pspsj.2011.18.2.3
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2011.18.2.3
Stanowisko Rady Języka Polskiego w sprawie stanu debaty publicznej, https://rjp.pan.pl/ (dostęp: 27.01.2024).
Google Scholar
Szmyd J., 2012, Medialny obraz rzeczywistości jako główna orientacja poznawcza i praktyczna w świecie, w: K. Pokorna-Ignatowicz (red.), Mediany obraz rodziny i płci, Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM, s. 11–46.
Google Scholar
Szyjewski A., 2005, Szamanizm, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar
Tokarski J., 1938/1939, Językoznawstwo a walka o pogląd na świat, „Poradnik Językowy”, z. 3, s. 26–31.
Google Scholar
USJP – Dubisz S. (red.), 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I–IV, Warszawa: PWN.
Google Scholar
Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001414/U/D20171414Lj.pdf (dostęp: 3.02.2024).
Google Scholar
WSJP PAN – Żmigrodzki P. (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN, Kraków, http://www.wsjp.pl (dostęp: 30.09.2023).
Google Scholar
Zasady etyki dziennikarskiej w Telewizji Polskiej S.A. – informacja, publicystyka, reportaż, dokument, edukacja, https://s.tvp.pl/repository/attachment/0/e/e/0eea386c0fa-98ad0c49f73f1a9f7c8e71445347977947.pdf (dostęp: 27.02.2024).
Google Scholar
Zygiel A., 2024, „Zagończyk partyjny”. Trzaskowski uderza w Bocheńskiego, https://wiadomosci.wp.pl/zagonczyk-partyjny-trzaskowski-uderza-w-bochenskiego-6992542180199392a (dostęp: 25.02.2024).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
