Ілюстрацыйны параметр у лінгвістычнай тэрмінаграфіі

Дзмітрый Дзятко

doi:10.18778/1731-8025.19.05

Авторы

Дзмітрый Дзятко Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка, Філалагічны факультэт, Кафедра мовазнаўства і лінгвадыдактыкі, 220030, Мінск, вул. Савецкая, д. 18, корп. 2 https://orcid.org/0000-0002-9544-3423

DOI:

https://doi.org/10.18778/1731-8025.19.05

Ключевые слова:

лексікаграфія, тэрмінаграфія, ілюстрацыя, слоўнік, тэрмін, слоўнікавы артыкул

Аннотация

Мэта артыкула − на матэрыяле тлумачальных слоўнікаў лінгвістычных тэрмінаў прааналізаваць канстытуцыйна-кантэнтныя асаблівасці ілюстрацыйнага параметра ў структуры слоўнікавага артыкула. Праблема вывучаецца ў чатырох аспектах: ступень даследаванасці ілюстрацыйнага параметра ў лінгвістыцы; фактары, якія ўплываюць на аб’eм і характар ілюстрацый у слоўніках; спосабы ўключэння ілюстрацый у структуру слоўнікавага артыкула; тыпы ілюстрацый, якія выкарыстоўваюцца ў метатэрмінаграфіі. Ілюстрацыі ў лексікаграфіі ў цэлым і ў тэрмінаграфіі ў прыватнасці дастаткова важныя, паколькі дазваляюць: канцэптуальна дапоўніць інфармацыю ў дэфініцыі; прадэманстраваць характар кантэксту, у якім можа выступаць рэестравае слова; адрозніць адно значэнне ад другога; ідэнтыфікаваць разнастайныя граматычныя мадэлі і вызначыць сферу тыповых спалучэнняў; акрэсліць сферу выкарыстання рэестравай адзінкі і інш.

Библиографические ссылки

Барахоева, Ж.М. (2002). Типы лексикографической информации в «Словаре лингвостилистических терминов»: диссертация. Магас: Ингушский государственный университет.
Google Scholar

Бірыла, М.В., Сцяцко, П.У. (рэд.) (1990). Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. Мінск: Вышэйшая школа.
Google Scholar

Булыка, А.М., Мінакова, Л.М., Станкевіч А.А. (2002). Тэрміналагічны слоўнік. У: Красамоўства ў Беларусі: хрэстаматыя. Мінск: Універсітэцкае.
Google Scholar

Гак, В.Г. (1998). Словарь. В: Языкознание. Большой энциклопедический словарь, 462−464, В.Н. Ярцева (ред.). Москва: Большая Российская энциклопедия.
Google Scholar

Галуза, І.У. (2017). Этнаграфічныя малюнкі Язэпа Драздовіча. У: Берковские чтения – 2017. Книжная культура в контексте международных контактов: материалы IV Международной научной конференции, 73−78. Минск: ЦНБ НАН Беларуси; Москва: Наука.
Google Scholar

Казімірская, Т.А. (2012). Слоўнік рытарычных тэрмінаў. Магілeў: Магілeўскі дзяржаўны ўніверсітэт.
Google Scholar

Рагаўцоў, В.І. (2010). Слоўнік пра камічнае: мовазнаўчы аспект. Магілeў: Магілeўскі дзяржаўны ўніверсітэт.
Google Scholar

Семенова, С.Ю. (2019). О разметке текстовых иллюстраций в прикладном семантическом словаре РУСЛАН. В: Многообразие коммуникации и традиции отечественной лингвистики: материалы конференции, 44−45, С.И. Гиндин (отв. ред.). Москва: Российский государственный гуманитарный университет.
Google Scholar

Сидоренко, К.П. (2006). Текстовые иллюстрации в «Словаре церковнославянского и русского языка» (1847 г.). В: Слово. Словарь. Словесность: из прошлого в будущее: к 225-летию А.Х. Востокова: материалы всероссийской научной конференции, 22−25, В.А. Козырев (отв. ред.). Санкт-Петербург: Российский государственный педагогический университет им. А.И. Герцена.
Google Scholar

Судаков, Г.В. (2005). Иллюстрация в историческом словаре. В: Актуальные вопросы исторической лексикографии и лексикологии: материалы Всероссийской академической школы-семинара, 129−137. Санкт-Петербург: Наука.
Google Scholar

Таміліна, Л.П. (ред.) (2019). Слоўнік тэрмінаў. У: Беларуская мова: вучэбна-метадычны дапаможнік, 370−376. Мінск: Рэспубліканскі інстытут прафесійнай адукацыі.
Google Scholar

Шерстянникова, Е.А. (2019). О микро- и макроструктуре «Исторического словаря русской лингвистической терминологии». В: Слово и словарь = Vocabulum et vocabularium: сборник научных статей, 333–336, Копылов И.Л. (гл. ред.). Минск: Беларуская навука.
Google Scholar

Юрэвіч, А.Л. (1962). Слоўнік лінгвістычных тэрмінаў. Мінск: Міністэрства вышэйшай, сярэдняй спецыяльнай і прафесіянальнай адукацыі БССР.
Google Scholar

Ahmad, K., Fulford, H., Rogers M. (1992). The elaboration of special language terms: The role of contextual examples, representative samples and normative requirements. Іn: EURALEX’92: Proceedings I–II: Papers submitted to the 5th EURALEX International congress on lexicography, 139−149. Tampere: University of Tampere, part 1.
Google Scholar

Bergenholtz, H., Tarp, S. (eds.) (1995). Manual of Specialised Lexicography. Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1075/btl.12

Drysdale, P. (1987). The Role of Examples in a Learner’s Dictionary. In: The dictionary and the language learnert: Papers from the EURALEX seminar in the University of Leeds, 213−223, A.P. Cowie (ed.). Tübingen: Max Niemeyer.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783111340500-018

Haensch, G., Wolf, L., Ettinger, S., Werner, R. (1982). La lexicografía. De la lingüística teórica a la lexicografía práctica. Madrid: Ed. Gredos.
Google Scholar

ISO 704:2000(E). Terminology Work – Principles and Methods (2009). Geneve: ISO.
Google Scholar

Laufer, B. (1992). Corpus-based versus lexicographer examples in comprehension and production of new words. In: EURALEX’92: Proceedings I–II: Papers submitted to the 5th EURALEX International congress on Lexicography, 71−76. Tampere: University of Tampere, part 1.
Google Scholar

Potgieter, L. (2012). Example Sentences in Bilingual School Dictionaries. In: Lexikos 22, 261−271, D. J. Prinsloo (ed.). Stellenbosch: Buro van die WAT.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5788/22-1-1007

Schaeder, B. (1987). Germanistische Lexikographie. Tübingen: Max Niemeyer.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783111347356

Stock, P. (1992). The cultural dimention in defining. In: EURALEX’92: Proceedings I–II: Papers submitted to the 5th EURALEX International congress on Lexicography, 113−120. Tampere: University of Tampere, part 1.
Google Scholar

Barakhoyeva, Zh.M. (2002). Tipy leksikograficheskoy informatsii v «Slovare lingvostilisticheskikh terminov»: dissertatsiya. Magas: Ingushskiy gosudarstvennyy universitet.
Google Scholar

Biryla, M.V., Scjacko, P.U. (red.) (1990). Slownik lingvistychnyh terminaw. Minsk: Vyshejshaja shkola.
Google Scholar

Bulyka, A.M., Minakova L.M., Stankjevich A.A. (2002). Terminalagichny slownik. U: Krasamowstva w Bjelarusi: hrestamatyja. Minsk: Univjersiteckaje.
Google Scholar

Gak, V.G. (1998). Slovar’. V: Yazykoznaniye. Bol’shoy entsiklopedicheskiy slovar’, 462−464, V.N. Yartseva (red.). Moscow: Bol’shaya Rossiyskaya entsiklopediya.
Google Scholar

Galuza, I.U. (2017). Etnagrafichnyja maljunki Jazepa Drazdovicha. U: Berkovskiye chteniya – 2017. Knizhnaya kul’tura v kontekste mezhdunarodnykh kontaktov: materialy IV Mezhdunarodnoy nauchnoy konferentsii, 73−78. Minsk: CNB NAN Belarusi; Moscow: Nauka.
Google Scholar

Jurevich, A.L. (1962). Slownik lingvistychnyh terminaw. Minsk: Ministerstva vyshejshaj, sjarednjaj spjecyjalnaj i prafjesijanalnaj adukacyi BSSR.
Google Scholar

Kazimirskaja, T.A. (2012). Slownik rytarychnyh terminaw. Magiljow: Magiljowski dziarzhawny wnivjersitet.
Google Scholar

Ragawcow, V.I. (2010). Slownik pra kamichnaje: movaznawchy aspjekt. Magiljow: Magiljowski dzjarzhawny wnivjersitet.
Google Scholar

Semenova, S.Yu. (2019). O razmetke tekstovykh illyustratsiy v prikladnom semanticheskom slovare RUSLAN. V: Mnogoobraziye kommunikatsii i traditsii otechestvennoy lingvistiki: materialy konferentsii, 44−45, S.I. Gindin (otv. red.). Moscow: Rossiyskiy gosudarstvennyy gumanitarnyy universitet.
Google Scholar

Sherstyannikova, Ye.A. (2019). O mikro- i makrostrukture «Istoricheskogo slovarya russkoy lingvisticheskoy terminologii». V: Slovo i slovar = Vocabulum et vocabularium: sbornik nauchnykh statey, 333−336, I.L. Kopylov (gl. red.). Minsk: Belaruskaya navuka.
Google Scholar

Sidorenko, K.P. (2006). Tekstovyye illyustratsii v «Slovare tserkovnoslavyanskogo i russkogo yazyka» (1847 g.). V: Slovo. Slovar’. Slovesnost’: iz proshlogo v budushcheye: k 225-letiyu A.Kh. Vostokova: materialy vserossiyskoy nauchnoy konferentsii, 22−25, V.A. Kozyrev (otv. red.). St. Petersburg: Rossiyskiy gosudarstvennyy pedagogicheskiy universitet im. A.I. Gertsena.
Google Scholar

Sudakov, G.V. (2005). Illyustratsiya v istoricheskom slovare. V: Aktual’nyye voprosy istoricheskoy leksikografii i leksikologii: materialy Vserossiyskoy akademicheskoy shkoly-seminara, 129−137. St. Petersburg: Nauka.
Google Scholar

Tamilina, L.P. (rjed.) (2019). Slownik terminaw. U: Bjelaruskaja mova: vuchebna-mjetadychny dapamozhnik, 370−376. Minsk: Respublikanski instytut prafjesijnaj adukacyi.
Google Scholar