Spotkanie interkulturowe jako zdarzenie komunikacyjne podlegające mediacji

Autor

  • Grażyna Zarzycka University of Lodz, Faculty of Philology, Department of Applied and Cultural Linguistics, Institute of Polish Philology and Speech-Language Pathology, ul. Pomorska 171/173, 90-236 Łódź https://orcid.org/0000-0003-2458-1228

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.28.04

Słowa kluczowe:

spotkanie interkulturowe, zdarzenie komunikacyjne, mediacja, komunikacja interkulturowa, edukacja interkulturowa, glottodydaktyka

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie miejsca i roli spotkania interkulturowego (SI) w komunikacji oraz edukacji, także w praktyce glottodydaktycznej. W części 1. pracy przedstawiono SI jako zdarzenie komunikacyjne i zdefiniowano je z użyciem pojęć stosowanych przez etnografów mowy (komunikacji). W części 2. omówiono koncepcje zawarte w Common European Framework of Reference for Languages. Companion Volume with New Descriptors (CEFR 2018) związane z mediacją tekstu, pojęć i komunikacji oraz zaprezentowano autorską definicję mediacji, odnoszącą się do kontaktów międzykulturowych. Zaakcentowano w niej, że mediacja polega także na prowadzeniu „wywiadu rozumiejącego z samym sobą”, nie tylko na występowaniu w roli pośrednika ułatwiającego przebieg danego epizodu komunikacyjnego. W części 3. omówiono pojęcia teoretyczne odnoszące się do SI, scharakteryzowano je jako narzędzie stosowane w pedagogice i edukacji interkulturowej, a następnie zaprezentowano wybrany opis SI autorstwa studentki specjalizacji Nauczanie Języka Polskiego jako Obcego/Drugiego Uniwersytetu Łódzkiego. W części czwartej przeanalizowano przykładowy opis SI oraz przedstawiono wstępne wnioski na temat sposobów wykorzystania opisów SI w różnorodnych kontekstach edukacyjnych.

Bibliografia

Bandura E., 2007, Nauczyciel jako mediator kulturowy, in: J. Dybiec, M. Piotrowska (eds), “Język a Komunikacja 13” series, Kraków.
Google Scholar

Beacco J.C., Byram M., 2003, Guide for the development of language education policies in Europe: from linguistic diversity to plurilingual education. Main version. Strasbourg: Council of Europe: Language Policy Division.
Google Scholar

Byram M., 2000, Assessing Intercultural Competence in Language Teaching, “Sprogforum”, Vol. 6, no. 18 http://inet.dpb.dpu.dk/infodok/sprogforum/Espr18/byram.html (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Byram M., Barrett M.D., Ipgrave J., Jackson R., Mendez-Garcia M.C., 2009, Autobiography of Intercultural Encounters: Context, Concepts and Theories. Language Policy Division, Council of Europe Publishing, Strasbourg, France https://rm.coe.int/context-concepts-and-theories-autobiography-of-intercultural-encounter/168089eb76 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Byram M., Barrett M.D., Ipgrave J., Jackson R., Mendez-Garcia M.C., 2011, Autobiografia spotkań międzykulturowych, 2011, Ośrodek Rozwoju Edukacji, Warszawa https://rm.coe.int/autobiografi-a-spotkanmiedzykulturowych/16806bf02f (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

[CEFR 2001] Council of Europe, 2001, Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment https://rm.coe.int/16802fc1bf (accessed on: 04.06.2021); see ESOKJ (Polish translation).
Google Scholar

[CEFR 2018] Council of Europe, 2018, Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Companion Volume with New Descriptors https://rm.coe.int/cefr-companion-volume-with-new-descriptors-2018/1680787989 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Czyżewski K., 2017, Małe centrum wszechświata. Zapiski praktyka idei, Sejny/Kransogruda.
Google Scholar

[ESOKJ] Council of Europe, 2003, Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, Warszawa http://www.bc.ore.edu.pl/dlibra/doccontent?id=272&dirids=1 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Hymes D., 1974, Foundations in Sociolinguistics. An Etnographic Approach, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
Google Scholar

Kaufmann J.-C., 2010, Wywiad rozumiejący, Warszawa.
Google Scholar

Kramsch C., 1993, Context and Culture in Language Teaching, Oxford-New York-Toronto: Oxford University Press.
Google Scholar

Kramsch C., 1998, The privilege of the intercultural speaker, in: M. Byram, M. Fleming (eds), Language Learning in Intercultural Perspective. Approaches through drama and ethnography, Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, pp. 16–32.
Google Scholar

Martyniuk W., 2018, Działania i strategie mediacyjne w nauczaniu i uczeniu się języka polskiego jako obcego, in: Spotkania Polonistyk Trzech Krajów – Chiny, Korea, Japonia – Rocznik 2018 i 2019, Seul, pp. 91–102 https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/73836/marynium_dzialania_i_strategie_mediacyjne_w_nauczaniu_jezyka_polskiego_jako_obcego_2018.pdf?-sequence=1&isAllowed=y (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Misiejuk D., 2016, Mały poradnik interkulturowości, in: M. Rafalska (ed.), Kompetencje międzykulturowe. Materiały edukacyjne dla rad pedagogicznych, Warszawa, pp. 17–26 http://www.bc.ore.edu.pl/dlibra/doccontent?id=861 (accessed on: 04.06. 2021).
Google Scholar

Nikitorowicz J., 2005, Kreowanie tożsamości dziecka, Wyzwania edukacji międzykulturowej, Gdańsk.
Google Scholar

Nikitorowicz J., 2009, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Warszawa.
Google Scholar

Rafalska M. (ed.), 2016, Kompetencje międzykulturowe. Materiały edukacyjne dla rad pedagogicznych, Warszawa http://www.bc.ore.edu.pl/dlibra/doccontent?id=861 (accessed on: 04.06. 2021).
Google Scholar

Risager K., 2000, The teacher’s intercultural competence, “Sprogforum”, Vol. 6, no. 18 http://inet.dpb.dpu.dk/infodok/sprogforum/Espr18/risager.html (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Saville-Troike M., 1994, The Ethnography of Communication. An Introduction, Blackwell, Oxford UK–Cambridge USA.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511551185.017

Zarate G., Gohard-Radenkovic A., Lussier D., Penz H., 2004, Cultural mediation in language learning and teaching, European Centre for Modern Languages: Council of Europe Publishing http://archive.ecml.at/documents/pub122E2004_Zarate.pdf (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Zarzycka G., 2000, Dialog międzykulturowy. Teoria oraz opis komunikowania się cudzoziemców przyswajających język polski, “Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, vol. 11 (monograph) http://hdl.handle.net/11089/12339 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Zarzycka G., 2008, Opis pedagogiki zorientowanej na rozwój kompetencji i wrażliwości interkulturowej, in: W.T. Miodunka, A. Seretny (eds), W poszukiwaniu nowych rozwiązań. Dydaktyka języka polskiego jako obcego u progu XXI wieku, Kraków, pp. 63–78.
Google Scholar

Zarzycka G., 2010, Incydenty krytyczne, czyli najtrudniejsze doświadczenia słuchaczy Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UŁ, “Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców”, vol. 17, pp. 63–78 http://hdl.handle.net/11089/9519 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar

Zarzycka G., 2018, Mediacja kulturowa jako niedoceniony wymiar glottodydaktyki, in: P. Potasińska, M. Stasieczek-Górna (eds), Wyzwania glottodydaktyki polonistycznej, Warszawa, pp. 117–132.
Google Scholar

Zarzycka G., 2019, Mechanizmy interkulturowych zdarzeń komunikacyjnych, w których dochodzi do zagrożenia twarzy, “Postscriptum Polonistyczne”, no 2 (24), pp. 171–187 http://dx.doi.org/10.31261/PS_P.2019.24.10 (accessed on: 04.06.2021).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2019.24.10

Opublikowane

2021-12-30

Jak cytować

Zarzycka, G. (2021). Spotkanie interkulturowe jako zdarzenie komunikacyjne podlegające mediacji. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 28, 59–74. https://doi.org/10.18778/0860-6587.28.04