Biblioteka miejska jako instytucja rezylientna
DOI:
https://doi.org/10.18778/2543-9421.10.02Słowa kluczowe:
biblioteka miejska, instytucja rezylientna, trzecie miejsce, wywiad swobodny, ankietaAbstrakt
Biblioteki miejskie odgrywają istotną rolę w rozwoju społeczeństw, będąc nie tylko miejscami przechowywania i udostępniania wiedzy, ale także instytucjami kształtującymi kapitał społeczny, edukacyjny i kulturowy miasta. W kontekście wyzwań współczesnego świata, takich jak: urbanizacja, zmiany klimatyczne, nierówności społeczne czy kryzysy związane z pandemią, biblioteki miejskie stają się dobrym przykładem instytucji rezylientnych – to znaczy potrafią skutecznie adaptować się do dynamicznych zmian, zachowując przy tym kluczowe wartości. Celem niniejszego artykułu jest po pierwsze: próba zrozumienia przemian, jakim podlega współczesna biblioteka miejska oceniana jako tzw. trzecie miejsce, a po drugie: identyfikacja jej działań jako instytucji rezylientnej. Z tak nakreślonego celu badawczego wynikają podstawowe pytania badawcze: jakie funkcje (dodatkowe) aktualnie pełnią biblioteki publiczne oraz w jaki sposób biblioteki są postrzegane przez bibliotekarzy oraz studentów jako miejsca znaczące. Na te pytania autorka tekstu stara się odpowiedzieć, sięgając do wyników badań własnych przeprowadzonych metodą jakościową oraz ilościową wśród bibliotekarzy i studentów Uniwersytetu Łódzkiego.
Bibliografia
Audunson, R. (2005). Library and information science education: Is there a Nordic perspective [referat konferencyjny nr 061-E]. World Library and Information Congress: 71th IFLA General Conference and Council “Libraries – a voyage of discovery”, 14–18 August 2005, Oslo, Norway. https://origin-archive.ifla.org/IV/ifla71/papers/061e-Audunson.pdf
Google Scholar
Borowiecki, R. (red.). (2004). Perspektywy rozwoju sektora kultury w Polsce. Oficyna Ekonomiczna.
Google Scholar
Dworzycka, M., Has-Tokarz, A. (2024). Pokolenie ALPHA jako wyzwanie dla biblioteki w dobie przyspieszenia technologicznego. Bibliotekarz Lubelski, 67, 295–309. https://bibliotekanauki.pl/articles/59193281
Google Scholar
Gądecki, J. (2018). Biblioteki jako „miejsca trzecie” a deglomeracja kultury. Wnioski z badania bibliotek miejskich w Krakowie. Kultura i Społeczeństwo, 62(3), 47–62. https://doi.org/10.35757/KiS.2018.62.3.3
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2018.62.3.3
Kampa, E. (2019). Biblioteka – atrakcyjne miejsce w przestrzeni publicznej. Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, 2(11), 195–207.
Google Scholar
Kotylak, S. (2017). Analiza uwarunkowań rozwoju sektora przemysłów kreatywnych w Polsce. W: J. Bieńkowska (red.), Kreatywność w praktyce biznesowej (s. 27–44). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. http://hdl.handle.net/11089/23912
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8088-614-8.04
Kwaśnicki, W. (2015). Innowacje społeczne – nowy paradygmat czy kolejny etap w rozwoju kreatywności człowieka? W: W. Misztal, A. Kościański i G. Chimiak (red.), Obywatele wobec kryzysu. Uśpieni czy innowatorzy? (s. 1–23). Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Google Scholar
Lewicka, M. (2012). Psychologia miejsca. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Łobocka, A. (2013). Koncepcja biblioteki jako „trzeciego miejsca” w kontekście potrzeb osób starszych. Zarządzanie Biblioteką, 1(5), 43–50. https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/ZB/article/view/1294
Google Scholar
Martin, R., Sunley, P. (2020). Regional economic resilience: Evolution and evaluation. W: G. Bristow i A. Healy (red.), Handbook on regional economic resilience (s. 10–35). https://doi.org/10.4337/9781785360862.00007
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4337/9781785360862.00007
MeMo Mediateka. (b.r.). Czym jest MeMo? https://memo.lodz.pl/o-memo
Google Scholar
Oldenburg, R. (1989). The great good place: Cafes, coffee shops, community centers, beauty parlors, general stores, bars, hangouts and how they get you through the day. Paragon House.
Google Scholar
Olejniczuk-Merta, A. (2013). Innowacje społeczne. Konsumpcja i Rozwój, 1(4), 21–34.
Google Scholar
Piotrowska, A., Witczak M. (2011). Zastosowanie idei „trzeciego miejsca” na przykładzie wybranych bibliotek europejskich (Hjørring, Blanes). W: M. Wrocławska i J. Jerzyk-Wojtecka (red.), Biblioteka jako „trzecie miejsce”. Międzynarodowa Konferencja Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Materiały konferencyjne (s. 49–63). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://bcul.lib.uni.lodz.pl/Content/1896/KonferencjaBULII14.12.pdf
Google Scholar
Skowrońska, J. (2014). Nowe formy i funkcje bibliotek związane z realizacją potrzeb użytkowników [praca magisterska, Uniwersytet Jagielloński]. Repozytorium Uniwersytetu Jagiellońskiego. https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/d769d059-7fa3-4adf-8a9f-35d3f7ca42ce/content
Google Scholar
Stawasz, D., Rudolf, W. (2018). Kultura i jej wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy Łodzi. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, (376), 211–224. https://www.ue.katowice.pl/fileadmin/user_upload/wydawnictwo/SE_Artyku%C5%82y_361_380/SE_376/14.pdf
Google Scholar
Tarkowski, A., Bendyk, E. (2011). Scenariusze przyszłości bibliotek [raport]. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. http://www.ngoteka.pl/bitstream/handle/item/12/SCENARIUSZE_PRZYSZLOSCI_BIBLIOTEK_www.pdf?sequence=1
Google Scholar
Tuan, Y.-F. (1987). Przestrzeń i miejsce (tłum. A. Morawińska). Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. DzU 1997 nr 85, poz. 539. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970850539/U/D19970539Lj.pdf
Google Scholar
Walker, B., Salt, D. (2012). Resilience thinking: Sustaining ecosystems and people in a changing world. Island Press.
Google Scholar
Wojciechowski, J. (2000). Praca z użytkownikiem w bibliotece. Wydawnictwo SBP. https://pliki.sbp.pl/ac/NDP_041.pdf
Google Scholar
Wrocławska, M., Jerzyk-Wojtecka, J. (red.). (2011). Biblioteka jako „trzecie miejsce”. Międzynarodowa Konferencja Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Materiały konferencyjne. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://bcul.lib.uni.lodz.pl/Content/1896/KonferencjaBULII14.12.pdf
Google Scholar
Wyrwa, J. (red.). (2015). Innowacje społeczne w teorii i praktyce. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar
Zbieranowska, A. (2021). Z Pawłem Braunem, dyrektorem Biblioteki Miejskiej w Łodzi rozmawia Aleksandra Zbieranowska. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum, 2(33), 151–159. http://doi.org/10.18778/0860-7435.33.12
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/0860-7435.33.12
Zybert, E.B. (red.). (2000). Biblioteka w otoczeniu społecznym. Wydawnictwo SBP. https://pliki.sbp.pl/ac/NDP_040.pdf
Google Scholar
Zysiak, A. (2011). Jak pozostać wiernym w niestałym świecie? Czym, gdzie i dla kogo ma być nowoczesna biblioteka? W: M. Wrocławska i J. Jerzyk-Wojtecka (red.), Biblioteka jako „trzecie miejsce”. Międzynarodowa Konferencja Biblioteki Uniwersytetu Łódzkiego. Materiały konferencyjne (s. 18–27). Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://bcul.lib.uni.lodz.pl/Content/1896/KonferencjaBULII14.12.pdf
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
