Syberyjskie losy powstańców styczniowych z regionu łódzkiego

Jarosław Kita

doi:10.18778/2080-8313.17.04

Autor

Jarosław Kita Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny

DOI:

https://doi.org/10.18778/2080-8313.17.04

Słowa kluczowe:

powstanie styczniowe, zesłańcy, Syberia, region łódzki

Abstrakt

The article deals with the problem of exile to Siberia of population from Łódź and the region of Łódź. It enriches the knowledge about the fate of post-January exiles. The first part of the article presents a demographic analysis of a group that was sentenced to work or settle in Siberia. There are given detailed statistics of convicted with split into different kind of judgments. In the second part, we are dealing with the presentation of the peregrination of exiles from region of Łódź, reproduced on the basis of the preserved memoirs material. There were used the memoirs of insurgents related to the region of Łódź. The analysis of the material of the memories allows to conclude that the path to the exile of individual prisoners was very similar to each other. On the other hand, the stay in exile was slightly different, and it dependented on the place of exile and the received judgments.

Bibliografia

Akta miasta Aleksandrowa, Pismo naczelnika powiatu łęczyckiego z 30 lipca 1864 r. dotyczące Antoniego Literskiego, mieszkańca Aleksandrowa, skazanego za udział w powstaniu na zesłanie do kopalni w Syberii i konfiskatę majątku, sygn. 5.[ Archiwum Państwowe w Łodzi].
Google Scholar

Akta miasta Zgierza, Wykaz mieszkańców miasta Zgierza wyszłych do powstania w r. 1862/3, sporządzonego przez Magistrat Miasta Zgierza, sygn. 347.[ Archiwum Państwowe w Łodzi].
Google Scholar

Cederbaum H., Powstanie styczniowe. Wyroki Audytoryatu Polowego z lat 1863, 1864, 1865 i 1866, Warszawa 1917.
Google Scholar

Czernik W., Pamiętniki weterana 1864 r., Wilno 1914.
Google Scholar

Kamieński H., Wspomnienia więźnia, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1977.
Google Scholar

Klemensiewicz E., Pomiędzy Jakutami, [w:] W czterdziestą rocznicę powstania styczniowego 1863–1903, Lwów 1903.
Google Scholar

Maliszewski J., Sybiracy zesłani i internowani za udział w powstaniu styczniowem, [Warszawa] 1930.
Google Scholar

Nartowski F., Powrót z Sybiru, [w:] W czterdziestą rocznicę powstania styczniowego 1863–1903, Lwów 1903.
Google Scholar

Pamiętnik Jana Podkowy weterana z 1863 roku, [w:] K. Jadczyk, J. Kita, M. Nartonowicz-Kot, Powstanie styczniowe w Łodzi i regionie. Studia i materiały, Łódź 2014.
Google Scholar

Pamiętnik Konstantego Małeckiego, weterana 63 roku, [w:] K. Jadczyk, J. Kita, M. Nartonowicz-Kot, Powstanie styczniowe w Łodzi i regionie. Studia i materiały, Łódź 2014.
Google Scholar

Parczewski A., Powstanie styczniowe w okolicach Łodzi. Wspomnienia z lat chłopięcych, „Rocznik Oddziału Łódzkiego Polskiego Towarzystwa Historycznego” 1929–1930, Łódź 1930.
Google Scholar

Wspomnienia z Powstania 1863 r. i pobytu na Syberji. Skreślił Henryk (Ostoja) Samborski, Warszawa 1916.
Google Scholar

„Łódź w ilustracji”. Dodatek niedzielny do „Kuriera Łódzkiego”, nr 4, 23 I 1938.
Google Scholar

Czernyszew A., Leończyk S., Działalność oświatowa zesłańców po Powstaniu Styczniowym 1863–1864 w guberni jenisejskiej, „Niepodległość i Pamięć” 2015, nr 2 (50).
Google Scholar

Dwadzieścia pięć lat Rosyi w Polsce (1863–1888). Zarys historyczny, pod red. S. Krzemińskiego, Lwów 1892.
Google Scholar

Jadczyk K., Dowódcy powstania styczniowego. Portret zbiorowy, Łódź 2016.
Google Scholar

Jadczyk K., Kita J., Nartonowicz-Kot M., Powstanie styczniowe w Łodzi i regionie. Studia i materiały, Łódź 2014.
Google Scholar

Janczak J., Ludność Łodzi przemysłowej 1820–1914, Łódź 1982.
Google Scholar

Kaczyńska E., Śliwowska W., Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815–1914, Warszawa 1992.
Google Scholar

Michowiczowa J., Represje carskie wobec powstańców 1863–1864 r. w Królestwie Polskim ze szczególnym uwzględnieniem okręgu łódzkiego (maszynopis w zbiorach Katedry Historii Polski XIX wieku UŁ).
Google Scholar

Śliwowska W., Kartoteka uczestników powstania styczniowego w Instytucie Historii PAN, [w:] Powstanie Styczniowe 1863–1864. Walka i uczestnicy. Represje i wygnanie. Historiografia i tradycja, red. W. Caban, W. Śliwowska, Kielce 2005, s. 11–19.
Google Scholar

Waszkiewicz L., Z dziejów powstania styczniowego w Łodzi i okolicy (Represje w łódzkim okręgu wojennym w świetle papierów naczelnika wojennego A. Broemsena), „Rocznik Łódzki” 1963, t. 8, s. 175–185.
Google Scholar

Załęczny J., Syberyjskie losy powstańców styczniowych w świetle ich pamiętników, s. 7–17 [dostęp przez: http://zeslaniec.pl/57/Zaleczny.pdf – 27 XI 2016].
Google Scholar

Załęczny J., X Pawilon Cytadeli Warszawskiej w pamiętnikach więźniów i zesłańców, „Niepodległość i Pamięć” 2015, nr 2 (50), s. 95–114.
Google Scholar