„Walka klasowa” łódzkiego proletariatu (1905–1939) w świetle wspomnień działaczy komunistycznych z Bałut. Część III: Rewolucjonisty dzień powszedni (zakończenie)
DOI:
https://doi.org/10.18778/2080-8313.27.09Słowa kluczowe:
proletariat, robotnicy, komunizm, ruch robotniczy, wspomnienia, Komunistyczna Partia Polski (KPP)Abstrakt
Trzyczęściowy artykuł przedstawia pamiętniki działaczy komunistycznych jako ważne źródło do dziejów „walki klasowej” w okresie od rewolucji 1905–1907 do wybuchu II wojny światowej. Część trzecia opisuje „codzienne” zajęcia w okresie międzywojennym, takie jak wieszanie sztandarów i plakatów, „technika” (drukowanie i kolportaż nielegalnej literatury) czy walka z prowokatorami. Inne omówione tutaj tematy to strajki, doświadczenia więzienne i emigracja do ZSRR.
Niezależnie bowiem od propagandowej funkcji omawianych tekstów, pozwalają one przyjrzeć się różnym wydarzeniom z historii Łodzi (np. strajkom i demonstracjom) niejako pod mikroskopem, oddając emocje towarzyszące ich uczestnikom, a czasem też indywidualne odczucia i charaktery autorów.
Bibliografia
Archiwum Państwowe w Łodzi, Komitet Łódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, sygn. 2218, 3703, 3704, 4779, 4836, 8125, 8826, 10128, 11004, 11169, 11238, 11331, 11819, 11923.
Google Scholar
Archiwum Państwowe w Łodzi, Urząd Dzielnicowy Łódź – Bałuty, sygn. 5938
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych, Urząd Wojewódzki Łódzki, sygn. 271/II-12.
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych, Zbiór akt osobowych działaczy ruchu robotniczego, sygn. 2218.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 498/511, Akta sprawy karnej przeciwko Leonowi Wacie, oskarżonemu o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 92/1030, Akta sprawy karnej przeciwko Stefanowi i Annie Uznańskim, oskarżonym o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 80/135 t. I–II, Akta sprawy karnej przeciwko Helenie Pityńskiej, oskarżonej o lżenie Narodu Polskiego.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 107/4851, Akta sprawy karnej przeciwko Helenie Pityńskiej, oskarżonej o przyjęcie Niemieckiej Listy Narodowościowej.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, IPN Ld 093/464 t. 34, Koperta dowodowa Estery Fajersztajn-Dorn z d. Goldberg.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, IPN BU 0194/430, Akta osobowe funkcjonariusza UB/SB Sergiusza Fajersztajna.
Google Scholar
Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, IPN BU 0194/3031, Akta osobowe funkcjonariusza UB/SB Henryka Babczenki.
Google Scholar
Archiwum Akt Stanu Cywilnego przy Urzędzie Stanu Cywilnego w Łodzi, Akt zgonu Heleny Marii Pityńskiej z d. Feierstein (USC Łódź-Górna, nr II-1454/1971)
Google Scholar
Archiwum Akt Stanu Cywilnego przy Urzędzie Stanu Cywilnego w Łodzi, Akt urodzenia Blandyny Heleny Pityńskiej (par. rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia NMP w Łodzi, nr 1055/1932) – oba dokumenty uzyskano z Urzędu Stanu Cywilnego dnia 12 października 2021 r.
Google Scholar
Bertram Ł., Bunt, podziemie, władza. Polscy komuniści i ich socjalizacja polityczna do roku 1956, Warszawa 2022.
Google Scholar
Eisler J., Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR, Warszawa 2014.
Google Scholar
Davies N., Boże igrzysko. Historia Polski, tłum. E. Tabakowska, Kraków 1999.
Google Scholar
Dubacki L., Buczek Marian, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, t. 1: A–D, red. F. Tych, Warszawa 1978, s. 257–258.
Google Scholar
Ławnik J., Represje policyjne wobec ruchu robotniczego 1918–1939, Warszawa 1979.
Google Scholar
Łódzkie Zakłady Przemysłu Gumowego 1899–1989 Fagum-Stomil, oprac. W. Jabłoński, Łódź 1989.
Google Scholar
Marzec W., Rebelia i reakcja. Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne, Łódź–Kraków 2016.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-976-6
Wiszniewicz J., Życie przecięte. Opowieści pokolenia Marca, Wołowiec 2018.
Google Scholar
Zysiak A., Kocemba-Żebrowska J., Madejska M., Kurkowska E., Szymański M., Różycka-Stasiak W., Gruda M., Wielki przemysł, wielka cisza: Łódzkie zakłady przemysłowe 1945–2000, Łódź 2020.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8220-377-6
Baedeker łódzki: Willa Karola Teodora Buhle i… miejsce po „Zakładach Włókienniczych Karol T. Buhle”, http://baedekerlodz.blogspot.com/2012/11/willa-karola-teodora-buhle-i-miejsce-po.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Bednarek J., Kochała ZSRR. Przypadek Włady Bytomskiej, „Przystanek Historia”, 19 czerwca 2020 r., https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/69840,Kochala-ZSRR-Przypadek-Wlady-Bytomskiej.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Bednarek J., „Nieustraszony żołnierz czerwony”. Przypadek Szymona Harnama, „Przystanek Historia”, 16 kwietnia 2020 r., https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/65640,Nieustraszony-zolnierzczerwony-Przypadek-Szymona-Harnama.pdf dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Gontarczyk A., Żółte związki zawodowe w opinii liderów związkowych, „Polityka Społeczna” 2015 nr 3 (492), s. 26–30, https://polityka-spoleczna.ipiss.com.pl/api/files/download/1485016.pdf (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Hass L., PPS-Lewica 1926–1931, „Najnowsze Dzieje Polski: materiały i studia z okresu 1914–1939” t. 4, 1961, s. 59–99, https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=44650 (dostęp: 10.09.2024).
Google Scholar
Jach P., Przy stawie na łódzkim Młynku stał głaz i zniknął. Już wiadomo, co się z nim stało, „Express Ilustrowany”, 26 stycznia 2021 r., https://expressilustrowany.pl/przy-stawie-na-lodzkim-mlynkustal-glaz-i-zniknal-juz-wiadomo-co-sie-z-nim-stalo/ar/c1-15410619 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Kurkiewicz M., Na kłopoty Biernacki, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2008, t. 8, nr 5–6, s. 126–132, https://www.polska1918-89.pl/pdf/na-klopoty-biernacki,5279.pdf (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Łódź – Dawna fabryka Karola Teodora Buhle. Atrakcje turystyczne Łodzi. Ciekawe miejsca Łodzi, http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/40849,lodz-dawna-fabryka-karola-teodora-buhle. html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Łódź – Łódzkie Zakłady Przemysłu Gumowego Fagum-Stomil Zakład nr 2 – stare zdjęcia, mapa, https://fotopolska.eu/Limanowskiego_156_Lodz?f=766662-foto (dostęp: 16.09.2024).
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/index.php?op=pg&ar=3&zs=1562d&se=&sy=1909&kt=2&plik=2951-2954.jpg&x=2178&y=1422&zoom=1 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Metryki – Skanoteka – Baza skanów akt metrykalnych, https://metryki.genealodzy.pl/metryka.php?ar=3&zs=1562d&sy=1930b&kt=1&plik=310-311.jpg#zoom=1&x=2189&y=340 (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Plan wojewódzkiego miasta Łodzi [rzekomo z lat 1937–1939], wydany nakładem Księgarni Szarloty Seipelt Sp. z o.o., przechowywany w Bayerische Staatsbibliothek / Münchener Digitalisierungs-Zentrum / Digitale Bibliothek, https://fotopolska.eu/1640233,foto.html (dostęp: 8.09.2024).
Google Scholar
Голтин Иван Павлович (1897) – Открытый список, https://ru.openlist.wiki/%D0%93%D0%BE%D0%BB%D1%82%D0%B8%D0%BD_%D0%98%D0%B2%D0%B0%D0%BD_%D0%9F%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87_(1897) (dostęp: 16.09.2024).
Google Scholar
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
