Modele postępowania konsumentów na rynku a wybrane czynniki wpływające na zachowania konsumentów na rynku energii elektrycznej w Polsce

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2082-4440.44.01

Słowa kluczowe:

zachowania konsumentów, modele zachowań nabywców, rynek energii elektrycznej, determinanty zachowań nabywców

Abstrakt

Zachowania konsumentów stanowią interesujące zagadnienie zarówno z punktu widzenia naukowego, jak i biznesowego. Wiedza o tym, dlaczego konsumenci zachowują się w określony sposób, podejmując decyzje zakupowe, wspiera przedsiębiorstwo w dążeniu do osiągnięcia sukcesu na rynku. Celem artykułu jest identyfikacja i analiza wpływu wybranych czynników na zachowania konsumentów na rynku energii elektrycznej. Istotnym elementem artykułu jest przegląd literatury polskiej oraz zagranicznej dotyczącej zachowań konsumentów oraz omówienie modelu zachowań Howarda-Shetha oraz Nicosii, wraz z odniesieniem do determinant zachowania konsumentów. W artykule omówione zostały również wyniki badania wpływu wybranych czynników na zachowania konsumentów na rynku energii elektrycznej dotyczące nowych produktów oferowanych na rynku energii elektrycznej. Wyniki przeprowadzonego badania wskazują, że największy wpływ na zachowania konsumentów względem nowych produktów energetycznych mogą mieć czynniki o charakterze psychologicznym oraz ekonomicznym.

Bibliografia

Armstrong, G., Kotler, P. (2012). Marketing. Wprowadzenie. Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
Google Scholar

Aziewicz, A. (2023). Mechanizmy reakcji strony popytowej a zachowania gospodarstw domowych na rynku energii elektrycznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Berri, A., Toma, L. (2023). Factors influencing consumer use of social supermarkets in the UK: A redistribution model providing low-cost surplus food. Cleaner and Responsible Consumption, 10.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.clrc.2023.100133

Buchmüller, K., Bearth, A., Siegrist, M. (2022). The influence of packaging on consumers' risk perception of chemical household products. Applied Ergonomics, 100.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.apergo.2021.103676

Devaru, S. D. (2018). Significance of neuromarketing on consumer buying behavior. International Journal of Technical Research & Science, 3(03), 114–121.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.30780/IJTRS.V3.I3.2018.015

Helversen, B., Abramczuk, K., Kopeć, W., Nielek, R. (2018). Influence of consumer reviews on online purchasing decisions in older and younger adults. Decision Support Systems, 113, 1–10.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.dss.2018.05.006

Howard, J. A., Sheth, J. N. (1969). The Theory of Buyer Behavior. John Wiley, New York.
Google Scholar

Jisana, T. K. (2014). Consumer behaviour models: an overview. Sai Om Journal of Commerce & Management, 1(5).
Google Scholar

Korneta, P., Lotko, A. (2021). Determinanty i modele zachowań konsumenta. Wnioski z przeglądu literatury. Marketing i Rynek, 9.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.33226/1231-7853.2021.9.1

Kotler, P. (2005). Marketing. Dom Wydawniczy Rebis, Warszawa.
Google Scholar

Kotler, P., Keller, K. L. (2011). Marketing Management. Pearson.
Google Scholar

Li, J., Silver, C., Gómez, M. I., Milstein, M., Sogari, G. (2023). Factors influencing consumer purchase intent for meat and meat substitutes. Future Foods, 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.fufo.2023.100236

Masrahi, A., Wang, J.-H., Abudiyah, A. K. (2021). Factors influencing consumers' behavioral intentions to use renewable energy in the United States residential sector. Energy Reports, 7, 7333–7344.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.egyr.2021.10.077

Michalski, E. (2017). Marketing. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ministerstwo Klimatu i Środowiska (2023). Prosumenci – statystyka, https://www.gov.pl/web/klimat/prosumenci-statystyka [dostęp: 29.11.2023].
Google Scholar

Niemela, P., Kim, S. (2014). Maslow’s Hierarchy of Needs. In A. C. Michalos (Ed.), Encyclopedia of Quality of Life and Well-Being Research (Springer, Dordrecht).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-007-0753-5_1737

Parlament Europejski (2020). Zielony Ład: klucz do neutralnej klimatycznie i zrównoważonej UE, https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20200618STO81513/zielony-lad-klucz-do-neutralnej-klimatycznie-i-zrownowazonej-ue?&at_campaign=20234-Green&at_medium=Google_Ads&at_platform=Search&at_creation=RSA&at_goal=TR_G&at_audience=europejski-zielony-ład&at_topic=Green_Deal&at_location=PO&gclid=EAIaIQobChMIvuST3oC1ggMVdBeiAx3m_gMZEAAYASAAEgLD4PD_BwE [dostęp: 28.10.2023].
Google Scholar

Prasad, R. K., Jha, M. K. (2014). Consumer buying decision models: A descriptive study. International Journal of Innovation and Applied Studies, 6(3).
Google Scholar

Ramya, N., Mohamed Ali, S. A. (2016). Factors affecting consumer buying behavior. International Journal of Applied Research, 2(10).
Google Scholar

Rosa, G. (2012). Czynniki kształtujące zachowania nabywców usług turystycznych na przykładzie badań rynku europejskiego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 84.
Google Scholar

Shevchenko, T., Saidani, M., Ranjbari, M., Kronenberg, J., Danko, Y., Laitala, K. (2023). Consumer behavior in the circular economy: Developing a product-centric framework. Journal of Cleaner Production, 384.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2022.135568

Solomon, M. (2009). Consumer Behavior: Buying, Having, and Being. Pearson Education Inc., New Jersey.
Google Scholar

Sovacool, B. K. (2009). The cultural barriers to renewable energy and energy efficiency in the United States. Technology in Society, 31(4), 365–373.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2009.10.009

Stankevich, A. (2017). Explaining the consumer decision-making process: Critical literature review. Journal of International Business Research and Marketing, 2(6).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18775/jibrm.1849-8558.2015.26.3001

Stasiuk, K., Maison, D. (2014). Psychologia konsumenta. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Szczepański, J. (Ed.). (1977). Badania nad wzorami konsumpcji. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar

Urząd Regulacji Energetyki (2022). Charakterystyka rynku energii elektrycznej, https://www.ure.gov.pl/pl/energia-elektryczna/charakterystyka-rynku/10372,2021.html [dostęp: 28.10.2023].
Google Scholar

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r., Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Google Scholar

Zalega, T. (2012). Konsumpcja. Determinanty – teorie – modele. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-30

Jak cytować

Aziewicz, A. (2023). Modele postępowania konsumentów na rynku a wybrane czynniki wpływające na zachowania konsumentów na rynku energii elektrycznej w Polsce. Ekonomia Międzynarodowa, (44), 5–26. https://doi.org/10.18778/2082-4440.44.01

Numer

Dział

Articles