Partycypacja polskiej mniejszości w polityce lokalnej Republiki Litewskiej
DOI:
https://doi.org/10.18778/1427-9657.11.19Ключевые слова:
Polska mniejszość, Litwa, polityka lokalna, Polacy na LitwieАннотация
Artykuł dotyczy trzech zagadnień. Po pierwsze, przedstawia, w skrócie proces odrodzenia działalności polskiej na Litwie po II wojnie światowej. Po drugie, skupia się na działalności politycznej podjętej przez polską mniejszość na szczeblu państwowym. Po trzecie, na przykładzie Rejonu Solecznickiego charakteryzuje działalność polskiej mniejszości na szczeblu administracji samorządowej. Poszukuje także odpowiedzi na pytania: (1) jak funkcjonuje Rada Samorządowa, której przedstawicielami w większości są osoby wywodzące się z polskiej mniejszości? oraz (2) czy przynależność narodowa ma znaczenie w funkcjonowaniu Rady? Wybór ram czasowych (1990–2016) był podyktowany początkiem rozpadu ZSRR oraz odniesionym największym politycznym sukcesem polskiej partii na szczeblu parlamentarnym w 2016 r. Polska mniejszość na Litwie według różnych danych statystycznych liczy od 200 do 250 tys. mieszkańców w 3-milionowej Litwie. Jest społecznością rdzenną i dobrze zorganizowaną. Polskie odrodzenie na Litwie po zniszczeniach II wojny rozpoczęło się mniej więcej w latach 60. XX w., a swoje apogeum osiągnęło na przełomie lat 80. i 90. XX w. W nowo powstającym państwie społeczność polska nie była bezczynna. Zrzeszona w Związku Polaków na Litwie rozpoczęła działalność kulturową, oświatową i polityczną. Artykuł jest wynikiem wieloletnich obserwacji pracy działaczy samorządowych poprzedzony analizą historyczną powstania państw narodowych oraz mniejszości narodowych. Główną metodą badawczą jest analiza treści zarejestrowanych wystąpień na posiedzeniach Rady Samorządu Rejonu Solecznickiego, dokumentów samorządowych i Związku Polaków na Litwie. Przydatna była również strona Najwyższej Komisji Wyborczej Republiki Litewskiej z szeroką bazą danych statystycznych każdych wyborów na Litwie.
Библиографические ссылки
Arystoteles. 2003. Polityka. W: L. Piotrowicz (red.), Dzieła wszystkie. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, http://biblioteka.kijowski.pl/arystoteles/polityka.pdf (dostęp 17.05.2022).
Google Scholar
Augustyniak, M. 2010. Max Weber o władzy i odpowiedzialności w polityce. Studia Prawnoustrojowe 11, s. 39–54, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Prawnoustrojowe/Studia_Prawnoustrojowe-r2010-t-n11/Studia_Prawnoustrojowe-r2010-t-n11-s39-54/Studia_Prawnoustrojowe-r2010-t-n11-s39-54.pdf (dostęp 17.05.2022).
Google Scholar
Biuro prasowe Prezydenta RL. 2017. Švietimo įstaigų vadovams – kadencijos ir didesnė atsakomybė, https://www.lrp.lt/lt/svietimo-istaigu-vadovams-kadencijos-ir-didesne-atsakomybe/28040 (dostęp 2.06.2022).
Google Scholar
Bobryk, A. 2006. Odrodzenie narodowe Polaków w Republice Litewskiej 1987–1997. Toruń: Dom Wydawniczy DU-ET.
Google Scholar
Grybkauskas, S., Tamošaitis, M. 2018. Epochų virsmo sūkuriuose. Algirdo Brazausko politinė biografija. Wilno: Diemedžio leidykla.
Google Scholar
Heywood, A. 2006. Politologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Hroch, M. 2003. Małe narody Europy. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Hyndle-Hussein, J. 2012. Centrolewicowy rząd na Litwie przejmuję władzę. Analizy OSW, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2012-12-19/centrolewicowy-rzad-na-litwie-przejmuje-wladze. Warszawa: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia (dostęp 2.06.2022).
Google Scholar
Kuczyńska-Zonik, A., Szwed, K. 2020. Prawa mniejszość narodowych na Litwie. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
Google Scholar
Kurcz, Z. 2005. Mniejszość polska na Wileńszczyźnie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Machiavelli, N. 2008. Książe. Tłum. Cz. Nanke. Poznań: Wydawnictwo Vesper.
Google Scholar
Mickiewicz, R. 2012. Wybory 2012: AWPL przygotowała dokumenty do Głównej Komisji Wyborczej, Kurier Wileński. Kurier Wileński, 7.09.2012, https://kurierwilenski.lt/2012/09/07/wybory-2012-awpl-przygotowala-dokumenty-do-glownej-komisji-wyborczej/ (dostęp 19.05.2022).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza. 1996. Wybory do Sejmu RL, http://www.vrk.lt/statiniai/puslapiai/n/rinkimai/seim96/index.html (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza. 2008. Wybory do Sejmu RL, http://www.vrk.lt/2008-seimo (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza. 2011. Wybory samorządowe w RL, http://www.vrk.lt/2011-savivaldybiu-tarybu (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza. 2012. Wybory do Sejmu RL, http://www.vrk.lt/2012-seimo (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza. 2015. Wybory samorządowe w RL, http://www.vrk.lt/2015-savivaldybiu-tarybu (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza RL. 2016. Biuletyn informacyjny dla wyborców: 2016 m. spalio 9 d. Lietuvos Respubli-kos Seimo Rinkimai. Wilno, https://www.vrk.lt/documents/10180/606155/Daugiamandates+inf.+leidinys_2016.pdf/5a06d1e3-7fd5-4192-b397-a0531bdd5971 (dostęp 25.05.2022).
Google Scholar
Najwyższa Komisja Wyborcza Republiki Litewskiej. 2016. Wybory do Sejmu RL, http://www.vrk.lt/2016-seimo (do-stęp 11.01.2017).
Google Scholar
Olechnowicz, A. 2014. Utracona autonomia, http://www.fronda.pl/blogi/czytanki-dawne-i-nie-tylko/polacy-na-litwie,40444.html (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Platon. 1997. Państwo., tłum. W. Witwicki, Fundacja Nowoczesna Polska, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/platon-panstwo.html#s12 (dostęp 17.05.2022).
Google Scholar
Samorząd Rejonu Solecznickiego. 2016a. Dla inwestorów, http://salcininkai.lt/pol/Inwestorom/829 (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Samorząd Rejonu Solecznickiego. 2016b. Transmisja posiedzeń Rady i frakcji, http://transliacijos.salcininkai.lt/video/?tmpl_into%5b0%5d=index&tmpl_name%5b0%5d=m_site_index2&tmpl_into%5b1%5d=middle&tmpl_name%5b1%5d=m_news_subscr (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Samorząd Rejonu Solecznickiego. 2016c. Zrealizowane projekty, http://salcininkai.lt/lit/Igyvendinti-projektai/656 (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Słownik Języka Polskiego PWN. 2012. Wydanie internetowe, http://sjp.pwn.pl/sjp/lokalny;2566315.html (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Statut Związku Polaków na Litwie. Związek Polaków na Litwie. 2016, http://zpl.lt/zpl/statut/ (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Studien zum ostlichen Europa 8, s. 153–162.
Google Scholar
Ustawa Republiki Litewskiej o częściowej zmianie i uzupełnieniu Ustawy wyborczej do Sejmu Republiki Litewskiej. 1993. Nr I-99. Archiwum Sejmu R, 16.03.1993, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.6DEFA9D1D2EA (do-stęp 11.01.2017).
Google Scholar
Ustawa Republiki Litewskiej o wyborach deputowanych do Rad Samorządowych. 1989. Nr XI-3455 z dnia 7.12.1989. Art. 9, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.F3FA540CB924 (dostęp 11.01.2017).
Google Scholar
Ustawa Republiki Litewskiej o wyborach do Rad Samorządowych. 1994. Nr I-532 z dnia 7.07.1994, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.336A4B109EBC (dostęp 18.01.2017).
Google Scholar
Ustawa Republiki Litewskiej o organizacjach społecznych. 1995. Valstybės žinios, 1998, Nr. 18-400, https://www.e-tar.lt/portal/lt/legalAct/TAR.D65FBAE9B378 (dostęp 19.05.2022).
Google Scholar
Ustawa Republiki Litewskiej o zmianie prawa wyborczego do Sejmu. 1996. Valstybės žinios Nr. 62-1467, http://www3.lrs.lt/pls/inter2/dokpaieska.showdoc_l?p_id=29196 (dostęp 19.05.2022).
Google Scholar
Włodarska-Frykowska, A. 2016. The Status of the Polish Language in Lithuania. Interdisziplinare Studien zum ostli-chen Europa 8, s. 153–162.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1515/ipcj-2016-0015
Загрузки
Опубликован
Версии
- 2024-02-07 (2)
- 2023-12-30 (1)
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial-NoDerivatives» («Атрибуция — Некоммерческое использование — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.