Poezja wspólnototwórcza. O Balladach rzeszowskich Mirona Białoszewskiego
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.14Słowa kluczowe:
Miron Białoszewski, Ballady rzeszowskie, wspólnota, performatywność, Benedict Anderson, Lawrence VenutiAbstrakt
Tekst stanowi próbę interpretacji trzech wierszy Mirona Białoszewskiego z cyklu Ballady rzeszowskie (wyd. 1956) w kontekście rozważań na temat powstawania wspólnot. Dla zaproponowanych odczytań Starej pieśni na Binnarową, Średniowiecznego gobelinu o Bieczu oraz Ballady krośnieńskiej ważne są koncepcje Benedicta Andersona i Lawrence’a Venutiego, w perspektywie których analizowane są wybrane aspekty wspólnototwórczych procesów, wpisanych w interpretowane utwory. W toku rozważań nad formowaniem się społeczności (nie tylko czytelniczych), istotne okazuje się pytanie o potencjał literatury jako fundamentu wielowymiarowej wspólnoty – nie bez znaczenia pozostaje również kwestia utopijności podobnej wizji relacji międzyludzkich. Praca nawiązuje do badań nad oralnością tekstów Białoszewskiego, łącząc je z refleksją nad performatywnością: zarówno analizowanych tekstów, jak i samego aktu lektury.
Pobrania
Bibliografia
Anderson B., Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, tłum. S. Amsterdamski, Kraków 1997.
Google Scholar
Armatowska J., Mirona Białoszewskiego i Emmanuela Lévinasa oswajanie istnienia. Fenogram w pięciu odsłonach, „Teksty Drugie” 2011, nr 6, s. 149–168.
Google Scholar
Białoszewski M., Utwory zebrane, t. 1, Obroty rzeczy. Rachunek zachciankowy. Mylne wzruszenia. Było i było, Warszawa 1987.
Google Scholar
Bogalecki P., Błogosławieństwa awangardy. „Pisarz pism nie św.” Miron Białoszewski, „Wielogłos” 2019, nr 2, s. 85–114, https://doi.org/10.4467/2084395XWI.19.012.11397 [dostęp: 6.03.2023].
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/2084395XWI.19.012.11397
Burkot S., Miron Białoszewski, [w:] S. Burkot, Spotkania z poezją współczesną, Warszawa 1977, s. 58–77.
Google Scholar
Dynak W., Miron Białoszewski „Stara pieśń na Binnarową”, [w:] Lekcje czytania. Eksplikacje literackie. Część I, red. W. Dynak, A.W. Labuda, Warszawa 1991, s. 198–210.
Google Scholar
Eliade M., Obrazy i symbole: szkice o symbolice magiczno-religijnej, tłum. M. Rodak, P. Rodak, Warszawa 2009.
Google Scholar
Hejmej A., Tekst (dźwiękowy) Mirona Białoszewskiego, „Przestrzenie Teorii” 2005, nr 5, s. 53–74, https://doi.org/10.14746/pt.2005.5.4 [dostęp: 6.03.2023].
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/pt.2005.5.4
Kamieńska A., Misterium powszedniości, [w:] A. Kamieńska, Od Leśmiana. Najpiękniejsze wiersze polskie, Warszawa 1974, s. 242–247.
Google Scholar
Sobolczyk P., Dyskursywizowanie Białoszewskiego. Teoria recepcji i recepcja krytycznoliteracka, Gdańsk 2013.
Google Scholar
Sobolewski T., Człowiek Miron, Warszawa 2012.
Google Scholar
Śliwa A., Sztuka – percepcja – język. Sfera wizualna w poezji i prozie Mirona Białoszewskiego, Kraków 2013.
Google Scholar
Taranienko Z., Rozmowy z pisarzami, Warszawa 1986.
Google Scholar
Venuti L., Przekład, wspólnota, utopia, tłum. M. Heydel, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009.
Google Scholar
Wiśniewski J., Pielgrzymowanie i muzyka. Uwagi o wierszu „Stara pieśń na Binnarową” Mirona Białoszewskiego, „Prace Polonistyczne” 2003, t. 58, s. 245–253.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.