The Topos of Exaggaerated Modesty in Selected Parliamentary Speeches of Adam Kazimierz Czartoryski
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-0319.22.07Keywords:
the 18th century, rhetoric, Adam Kazimierz Czartoryski, the topos of exaggerated modesty, variantsAbstract
The main aim of the article is to present ways of expressing one of the most important means of reasoning – namely, the topos of exaggerated modesty – in selected parliamentary speeches by Adam Kazimierz Czartoryski. The considerations are focused on indicating its sources, definitions, functions and variants. The most important method used to explore the topic will be rhetorical analysis. In addition, the author indicates the relationship between the topos of exaggerated modesty and language etiquette.
References
Arystoteles (1978). Topiki. O dowodach sofistycznych, przeł. wstępem i komentarzem opatrzył K. Leśniak. Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Arystoteles (2004). Retoryka. Retoryka dla Aleksandra, oprac. i wstępem opatrzył H. Podbielski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Czartoryski, A.K. (1788a). Przymówienie się Jaśnie Oświeconego Xiążęcia Jegomości Adama Czartoryskiego na dniu 20 października 1788, posła z województwa lubelskiego, [w:] Zbiór mów i pism niektórych w czasie Sejmu Stanów Skonfederowanych 1788 roku, t. I. Wilno.
Google Scholar
Czartoryski, A.K. (1788b). Przymówienie Jaśnie Oświeconego Jegomości Czartoryskiego, generała ziem podolskich, posła z województwa lubelskiego w izbie senatorskiej na pierwszej sesji sejmowej dnia 8 października 1788, [w:] Zbiór mów i pism niektórych w czasie Sejmu Stanów Skonfederowanych 1788 roku, t. I. Wilno.
Google Scholar
Czartoryski, A.K. (1789). Głos Jaśnie Oświeconego Xiążęcia J. K. M.ci Czartoryskiego, posła lubelskiego, generała ziem podolskich, kawalera Orderów Polskich na sesji sejmowej 19 stycznia 1789 miany, [w:] Zbiór mów i pism niektórych w czasie Sejmu Stanów Skonfederowanych 1788 roku, t. V. Wilno. 15–20.
Google Scholar
Diariusz Sejmu Czteroletniego (1790). Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Sejmu Czteroletniego, sygn. 6.
Google Scholar
(1764a). Diariusz sejmu convocationis po śmierci Najjaśniejszego Augusta III Króla Polskiego za Radą Prześwietnego Senatu na dzień 7 miesiąca maja roku 1764 determinowanego, [w:] Elity polityczne Polski XVI–XVIII, [w:] Diariusze sejmowe 1764 i 1793, J. Wisłocki (red.). Poznań–Kórnik 2000, www.bkpan.poznan.pl, [data dostępu: 19.02.2019].
Google Scholar
(1764b). Diariusz sejmu convocationis Siedmio-Niedzielnego Warszawskiego Zdania, Mowy, projekta i manifesta w sobie zawierający przez sesje zebrany, R. P. 1764. Warszawa, www.polona.pl, [data dostępu: 19.02.2019].
Google Scholar
(1764c). Diariusz Sejmu electionis między Wolą, a miastem Warszawą odprawionego. Zdania, mowy, porządek ceremonialny sejmu, opisanie cudzoziemskich posłów audiencji, recessa ad manifestów sejmowi convocationis przeciwnych, mapę campielectionis, szopy i okopów w sobie zawierający, przez sesje zebrany. Warszawa, www.polona.pl, [data dostępu: 19.02.2019].
Google Scholar
Dziennik Czynności Sejmu Głównego Ordynaryjnego Warszawskiego pod związkiem Konfederacji Obojga Narodów roku 1789 z Zlecenia Stanów, www.wbc.pl [data dostępu 15.11.2018].
Google Scholar
Kwintylian, M. (2004). Kształcenie mówcy, księgi I, II, X, wstęp i tłumaczenie, M. Brożek. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Łuszczewski, P. (1789–1792). Diariusz Sejmu Ordynaryjnego pod związkiem Konfederacji Generalnej Obojga Narodów w Warszawie rozpoczętego roku pańskiego 1788 [t. 1, cz. 1 (6 X 1788–3 XI 1788 i 25 XI–23 XII 1788), t. 2 cz. 1 (7 I–3 II 1789) i 2 (4 II do 6 III 1789)]. Warszawa Drukarnia Nadworna J K M ci i Kommisyi Eduk Narodowej, www.wbc.pl, [data dostępu: 11.02.2019].
Google Scholar
Schopenhauer, A. (1973). Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów, przekł. B. i Ł. Konorscy. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Ampel-Rudolf, A. (2014). Perswazyjność komunikatu, rytuału: ekspresji, [w:] A. Dąbrowska (red.), Język a Kultura, t. 6: Perswazja przez styl i stylizację. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 39–51.
Google Scholar
Augustyniak, U. (2003). „Dwór i klientela Krzysztofa II Radziwiłła”. Odrodzenie i Reformacja w Polsce, t. XXXVIII, 63–77.
Google Scholar
Banaś-Korniak, T. (2015). Dawne i współczesne zachęty do lektury przekładów Horacego, [w:] M. Jurczykowa, B. Mazurkowa (red.), Wypowiedzi zalecające w książce dawnej i współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 283–300.
Google Scholar
Bardach, J. (1997). Sejm w dawnej Rzeczypospolitej, [w:] J. Bardach (red.). Dzieje sejmu polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar
Barłowska, M. (2001a). Drogi klejnot i piastującemu ozdobny. Sejmowe oracje przy przekazywaniu pieczęci, [w:] B. Ocieczek, B. Mazurkowa (red.). Sarmackie Theatrum, t. 1: Wartości i słowa. Materiały z konferencji naukowej Katowice 9–11 grudnia 1998. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 167–185.
Google Scholar
Barłowska, M. (2001b). Jerzy Ossoliński – orator polskiego baroku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Bieńkowski, T. (1965). „Prooemium. Antyczna teoria wstępu do mowy”. Meander 1, 12–34.
Google Scholar
Bieńkowski, T. (1996). Antyk, [w:] T. Kostkiewiczowa (red.). Słownik literatury polskiego Oświecenia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 14–21.
Google Scholar
Bogdanowska, M. (2018). Topika, [w:] M. Barłowska et al. (red). Retoryka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 35–57.
Google Scholar
Bralczyk, J. (1981). „Poza prawdą i fałszem”. Teksty 6, 121–133.
Google Scholar
Brud, S. (2005). „Topika wstępu i zakończenia mowy – perswazja czy manipulacja”. Meander 4, 460–467.
Google Scholar
Burke, K. (1977). „Tradycyjne zasady retoryki”. Pamiętnik Literacki, LXVIII, z. 2, 219–250.
Google Scholar
Curtis, R. (1972). „Topika”, przeł. K. Krzemieniowa. Pamiętnik Literacki, LXIII, z. 1, 231–265.
Google Scholar
Curtis, R. (1997). Literatura europejska i średniowiecze łacińskie, tłum. i oprac. A. Borowski, Warszawa: Universitas.
Google Scholar
Cybulski, M. (2003). Obyczaje językowe dawnych Polaków. Formuły werbalne w dobie średniopolskiej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Czechowska, A. (2004). Kompetencja komunikacyjna w glottodydaktyce, [w:] A. Dąbrowska (red.), Wrocławska Dyskusja o języku polski. WTN. 13–19.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2007). „Struktura gatunkowa szesnastowiecznego witania poselskiego”. Język Polski 3, 89–98.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2010a). Bóg w argumentacji Sejmu Wielkiego, [w:] U. Cierniak, A. Szyndler (red.), W poszukiwaniu prawdy – Chrześcijańska Europa – między wiarą a polityką. Częstochowa: Wydawnictwo Podobińskiego. 295–305.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2010b). „Stereotyp Rosji i Rosjan w obradach Sejmu Wielkiego”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria Językoznawstwo VII, 50–67.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2011). Rytuały językowe Sejmu Wielkiego – na podstawie pierwszych mów posłów nowego wyboru, [w:] M. Cieszkowski, J. Szczepaniak (red.). Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. 67–80.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2012a). Językowe aspekty kultury politycznej Sejmu Wielkiego. Częstochowa: Wydawnictwo Podobińskiego.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2012b). „Między formulicznością a nieszablonowością w zagajeniach marszałka Stanisława Małachowskiego”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, seria Językoznawstwo, z. 8, 41–52.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2012c). Pochlebstwo jako konstruktywna cecha oracji Sejmu Wielkiego, [w:] A. Burzyńska-Kamieniecka (red.), Język a Kultura, t. 23: Akty i gatunki mowy w perspektywie kulturowej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 67–81.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2012d). Przejawy świadomości językowej mówców Sejmu Wielkiego, [w:] M. Steciąg, M. Bugajski (red.), Świadomość językowa w komunikowaniu. Uniwersytet Zielonogórski. 189–201.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2012e). Ten ledwo kto pomyślił, iż jest Ojczyzna, tu każdy myśli o dobru Ojczyzny. Deprecjonowanie wydarzeń z 1775 i 1776 roku na forum Sejmu Czteroletniego, [w:] D. Suska, R. Bizior (red.), Zjawisko nobilitacji i deprecjacji w języku, t. 1: Słowa i teksty. Częstochowa: Wydawnictwo Podobińskiego. 207–219.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2014). Perswazyjność pierwszych polskich tekstów politycznych na przykładzie wypowiedzi posłów sejmu 1548 w sprawie ożenku króla, [w:] A. Dąbrowska (red.), Język a Kultura, t. 6: Perswazja przez styl i stylizację. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 23–37.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2016a). „Stan badań nad oratorstwem parlamentarnym doby przedrozbiorowej”. Rozprawy Komisji Językowej WTN, XLII, 23–35.
Google Scholar
Dawidziak-Kładoczna, M. (2016b). Zagajenia marszałka sejmu – ewolucja wzorca gatunkowego (od XVI wieku do dziś), [w:] A. Burzyńska-Kamieniecka (red.), Język a Kultura, t. 26: Językowe uwarunkowania zachowań językowych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 163–174.
Google Scholar
Dybek, D. (1996). „Muzy Mikołaja Reja: o samowystarczalności twórczej”. Pamiętnik Literacki, LXXXVII, z. 2, 21–31.
Google Scholar
Dybek, D. (2011). „Topika w epitalamiach Wacława Potockiego”. Acta Universitatis Wratislaviensis LI, 5–23.
Google Scholar
Erich, B. (1977). „Topika i topoi”. Pamiętnik Literacki LXVIII, z. 1, 235–263.
Google Scholar
Gindin, S.I. (2017). „Co wiedziała retoryka o budowie tekstu”. Tekst i Dyskurs 10, 9–39.
Google Scholar
Gonera, M. (2017). Działalność parlamentarna Adama Kazimierza Czartoryskiego. Praca doktorska napisana pod kierunkiem naukowym prof. zw. Andrzeja Stroynowskiego. Częstochowa.
Google Scholar
Gonera, M. (2018). „Adam Kazimierz Czartoryski – marszałek i orator sejmu konwokacyjnego 1764”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zeszyty Historyczne XVII, 37–57.
Google Scholar
Gonera M., (2019), Adam Kazimierz Czartoryski – orator Sejmu Wielkiego (w latach 1788–1789), [w:] M. Durbas (red.) Najjaśniejsza Rzeczypospolita. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Stroynowskiemu, Częstochowa: Wydawnictwo Podobińskiego. 331–342.
Google Scholar
Górski, K. et al. (1933). Zasady wydawania tekstów staropolskich. Projekt. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Grochola, K. (2013). „Kompetencja komunikacyjna a gatunek – o relacji internetowej na żywo”. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Językowe Cudzoziemców 20, 303–311.
Google Scholar
Jara, D. (2013). „Topika inwencyjna czyli tworzywo i warstwa argumentacyjna wybranych pism polemicznych Piotra Skargi”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 3, 145–158.
Google Scholar
Jarczykowa, M. (2009). Literacka „oprawa” śmierci i pogrzebu Jerzego Radziwiłła (1616–1617), [w:] R. Ocieczek i M. Jarczykowa. Sarmackie Theatrum, t. IV: Studia o książce dawnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 38–58.
Google Scholar
Kaliszewski, W. (2004). Epitet w funkcji argumentu. O retoryczności okolicznościowego wiersza elekcyjnego (Na przykładzie wierszy na Imci Pana Poniatowskiego, stolnika litewskiego mającego za herb Ciołka starającego się o koronę w 1764 roku), [w:] J. Sztachelska et al. (red). Teatr wymowy. Funkcje i przemiany retoryki użytkowej. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. 213–224.
Google Scholar
Korolko, M. (1966). „Rola retoryki w piśmiennictwie polskim w wieku XVI (Przegląd badań i propozycje metodologiczne)”. Przegląd Humanistyczny 1, 17–34.
Google Scholar
Korolko, M. (1990). Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Korolko, M. (2001). Retoryka i erystyka dla prawników. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.
Google Scholar
Kostro, M. & Wróblewska, K., (2011). „Między kurtuazją, a deprecjacją. Formy adresatywne jako środek retoryczny w polemicznym dyskursie polemicznym”. Forum Artis Rhetoricae 3, 37–57.
Google Scholar
Kostro, M. & Wróblewska, K. (2013). „Formy adresatywne jako środek jawnej i ukrytej deprecjacji kobiet polityków w polskim dyskursie polityczno-medialnym”. Tekst i Dyskurs 6, 153–168.
Google Scholar
Kotarska, J. (1994). Staropolskie wiersze do czytelnika. Próba interpretacji, [w:] H. Dziechcińska (red.), Literatura i instytucje w dawnej Polsce: praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper. 125–142.
Google Scholar
Krakowski, B. (1968). Oratorstwo polityczne na forum Sejmu Wielkiego: rekonesans. Gdańsk: Gdańskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Kriegsseisen, W. (1991). Sejmiki Rzeczpospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Google Scholar
Kunstler-Langner, D. (1990). Idea Vanitas. Jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Kurak, E. (2016). „Autokreacja Bartosza Paprockiego (ok. 1543–1614) w świetle listów dedykacyjnych w »Gnieździe cnoty« oraz »Herbach rycerstwa polskiego«. Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne 14, 39–53.
Google Scholar
Kuras, K. (2010). Współpracownicy i klienci Augusta Aleksandra Czartoryskiego w czasach saskich. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”.
Google Scholar
Lausberg, H. (2002). Retoryka literacka: podstawy wiedzy o literaturze, przeł., oprac. i wstępem poprzedził A. Gorzkowski. Kraków: Homini.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (1975). Retoryka jako przedmiot i narzędzie badań literatury staropolskiej, [w:] J. Pelc (red.), Problemy literatury staropolskiej, t. 3. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (1992). Retoryka od średniowiecza do baroku: teoria i praktyka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (2000). Retoryka od renesansu do współczesności: tradycja i innowacja. Warszawa: DIG.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (2001). Polskie oratorstwo barokowe. Powitania władców, [w:] B. Ocieczek, B. Mazurkowa (red.), Sarmackie Theatrum, t 1: Wartości i słowa. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 142–163.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (2007). Retoryka. Historia – Teoria – Praktyka, t. 1: Historia i teoria retoryki. Warszawa: Wydawnictwo DIG.
Google Scholar
Licheński, J.Z. (2009). „Miejsca wspólne w teorii retoryki – perspektywa polska. Przegląd problemów i prolegomena dalszych badań”. Forum Artis Rhetoricae 16–17, 24–57.
Google Scholar
Łaszewski, R. (1973). Sejm polski w latach 1764–1793. Studium historyczno-prawne. Warszawa–Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Łukarska, B. (2009). „Analiza retoryczno-stylistyczna wybranych mów i kazań pogrzebowych okresu baroku”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie 11, 121–137.
Google Scholar
Marcinkowska, M. (2015). Zalecające aspekty przedmów do modlitewników z XVIII stulecia, [w:] M. Jurczykowa, B. Mazurkowa (red.), Wypowiedzi zalecające w książce dawnej i współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 195–206.
Google Scholar
Mazurkowa, B. (2008). O dedykacjach Franciszka Zabłockiego, [w:] B. Mazurkowa. Na ziemskich i niebieskich szlakach. Studia poezji Franciszka Zabłockiego i Franciszka Dionizego Kniaźnina. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 85–110.
Google Scholar
Mazurkowa, B. (2012). Motta w drukach Oświeconych jako źródło do badań recepcji antyku w dawnej Polsce. Rekonesans, [w:] T. Chachulski (red.), Antyk Oświeconych. Studia i rozprawy o miejscu starożytności w kulturze polskiej XVIII. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. 295–412.
Google Scholar
Mączak, A. (1994). Klientela: nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI–XVIII w. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Google Scholar
Michalski, J. (1984). Sejm w czasach Stanisława Augusta, [w:] J. Michalski (red.), Historia sejmu polskiego, t. 1: Do schyłku szlacheckiej Rzeczpospolitej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 350–419.
Google Scholar
Nowaszczuk, J. (2006–2007). „Kompozycja wypowiedzi w ujęciu greckiej szkoły retorycznej”. Roczniki Humanistyczne LIV–LV, 241–262.
Google Scholar
Okopień-Sławińska, A. (1967). Rola konwencji w procesie historyczno-literackim, [w:] M. Janion, J. Piorunowa (red.), Proces historyczny w literaturze i sztuce: materiały konferencji naukowej maj 1965. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. 61–80.
Google Scholar
Olszewski, H. (2002). Sejm w dawnej Rzeczypospolitej. Ustrój i idee. t. 1: Sejm Rzeczypospolitej epoki oligarchii (1652–1763). Prawo – praktyka – teoria – programy. Poznań: Poznańska Drukarnia Naukowa.
Google Scholar
Pfeiffer, B. (2002). „»Muza prostych rymów«. Topika skromności w utworach staropolskich”. Napis VIII, 15–24.
Google Scholar
Piotrowska, M. (2010). „»Nie dla nich romantyczny Parnas«. Kilka słów o mowach pogrzebowych”. Słupskie Prace Filologiczne, Seria Filologia Polska 8, 261–275.
Google Scholar
Płachcińska, K. (2004a). Obraz kultury retorycznej społeczeństwa szlacheckiego na podstawie mów sejmowych z lat 1556–1564. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Płachciska, K. (2004b). „Styl średni polskiej wypowiedzi oficjalnej (Na przykładzie wotum Krzysztofa Grzymułtowskiego)”. Ruch Literacki 4–5, 379–393.
Google Scholar
Płachcińska, K. (2006). „Oracje z »Odprawy posłów greckich« w świetle mów sejmowych z czasów Jana Kazimierza”. Pamiętnik Literacki XCVII, z. 4, 203–228.
Google Scholar
Płachcińska, K. (2014). „Wotum Krzysztofa Grzymułtowskiego na sejmie 1652 roku jako przejaw oratorstwa najwyższej próby”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 3, 165–183.
Google Scholar
Płachcińska, K. (2015a). „Oracje sejmowe z czasów Jana Kazimierza na rozdrożu stylistycznym (na przykładzie wotum Krzysztofa Grzymułtowskiego z 1655 roku)”. Pamiętnik Literacki CVI, z. 1, 147–167.
Google Scholar
Płachcińska, K. (2015b). „Retoryka lekceważenia. Odpowiedź Andrzeja Maksymiliana Fredry posłom kozackim na sejmie 1652 roku”. Forum Artis Rhetoricae 1, 27–38.
Google Scholar
Polański, K. (1999). Kompetencja językowa, [w:] K. Polański. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Ryba, R. (2010). Ślady staropolskich konwencji eksordialnych w przedmowach Władysława Syrokomli, [w:] J. Lyszczyna, M. Bąk (red.), Romantyczne przemowy i przedmowy. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 193–208.
Google Scholar
Ryczek, W. (2011). „Dorycka Lutnia. Oda do Jerzego Radziwiłła Antoniego Schoema”. Terminus 24, 163–172.
Google Scholar
Ryszka-Kurczab, M. (2014). „Historia i przemiany topoi jako bodziec do renesansowej reformy dialektyki”. Terminus 16, 133–150.
Google Scholar
Sakowska, M. (2016). „Una persona que jo cognoissio. Strategie ja autorskiego a topika wstępu w dziełach wybranych autorek francuskiego średniowiecza”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Literaria Romanica 4, 11–20.
Google Scholar
Sarnowska-Temeriusz, E. (1974). Droga na Parnas. Problemy wiedzy o poezji. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Sarnowska-Temeriusz, E. (1998). Loci communes, [w:] T. Michałowska, B. Otwinowska (red.), Słownik Literatury staropolskiej: Średniowiecze – Renesans – Barok. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 501–505.
Google Scholar
Siwek, G. (1992). Przemawiać skuteczniej? Elementy retoryki kaznodziejskiej. Warszawa: Wydawnictwo „Homo Dei”.
Google Scholar
Skwara, M. (1992). „O miejscach retorycznych”. Pamiętnik Literacki, LXXXIII, z. 2, 138–155.
Google Scholar
Słaby, A. (2014). Rządzicha oleszycka. Dwór Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej jako przykład patronatu kobiecego w czasach saskich. Kraków: Wydawnictwo LIBRON.
Google Scholar
Sołczyk, B. (2015). O wypowiedziach zalecających w edycjach dramatów autorek z pierwszej połowy XIX wieku, [w:] M. Jurczykowa, B. Mazurkowa (red.), Wypowiedzi zalecające w książce dawnej i współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 225–243.
Google Scholar
Stanisz, M. (2015). Topika skromności w autorskich przedmowach do zbiorów lirycznych z pierwszej połowy XIX wieku, [w:] M. Jurczykowa, B. Mazurkowa (red.), Wypowiedzi zalecające w książce dawnej i współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 245–283.
Google Scholar
Stone, G. (1989). „Formy adresatywne języka polskiego w osiemnastym wieku”. Język Polski LXIX, z. 3–5, 135–142.
Google Scholar
Stroynowski, A. (2006). „Oratorstwo polityczne sejmów stanisławowskich”. Przegląd Nauk Historycznych 1, 189–209.
Google Scholar
Stroynowski, A. (2015). „Cele i skutki rozdwojenia sejmiku podolskiego w 1786 roku”. Wieki Stare i Nowe 3, 99–114.
Google Scholar
Tomasik, W. (1984) „Socrealistyczne miejsca wspólne”. Pamiętnik Literacki LXXV, z. 4, 129–149.
Google Scholar
Trębska, M. (2004). „Grzecznie i niegrzecznie w oracjach weselnych. Od konkurów do zrękowin”. Napis X, 65–80.
Google Scholar
Trębska, M. (2006). „»Powinne poszanowanie«, czyli co winien jest wszystkiej Rusi samodzierżca wojewodzie sandomierskiemu. Oracja weselna na ślubie Dymitra Iwanowicza”. Napis XII, 127–138.
Google Scholar
Trębska, M. (2008). Staropolskie szlacheckie oracje weselne: Genealogia, obrzęd, źródła. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Google Scholar
Tutak, K. (2010). „Dedykacja w świetle genealogii lingwistycznej”. Ling Varia 1, 125–136.
Google Scholar
Tygielski, W. (1985). „Stronnictwo, które nie mogło przegrać”. Przegląd Historyczny, LXXVI, 207–231.
Google Scholar
Tygielski, W. (1987). „W poszukiwaniu patrona”. Przegląd Historyczny 2, 191–210.
Google Scholar
Uruszczak, W. (1984). Sejm w latach 1506–1540, [w:] J. Michalski (red.), Historia sejmu polskiego, t. 1: Do schyłku szlacheckiej Rzeczpospolitej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 63–113.
Google Scholar
Walczak, B. (2014). „Staropolska poezja okolicznościowa”. Lingua AcCommunitas 24, 5–12.
Google Scholar
Walińska, M. (2002). Topika mitologiczna w poezji dawnej, [w:] M. Jarczykowa, A. Sitkowa (red.), Sarmackie Theatrum, t. VI: Między tekstami. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 7–28.
Google Scholar
Waniczkówna, H. (1938). Czartoryski Adam Kazimierz, [w:] W. Konopczyński (red.). Polski Słownik Biograficzny, t. IV. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. 249–257.
Google Scholar
Wilkoń, A. (2002). Dzieje języka artystycznego w Polsce. Język i style literatury barokowej. Kraków: Universitas.
Google Scholar
Wojtak, M. (1989). Staropolska etykieta językowa jako obraz relacji międzyludzkich wybrane zagadnienia, [w:] A. Pajdzińska, P. Krzyżanowski. Przeszłość w językowym obrazie świata. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. 205–216.
Google Scholar
Wojtak, M. (1992). Wybrane elementy staropolskiej etykiety językowej, [w:] J. Anusiewicz, M. Marcjanik (red.), Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 33–40.
Google Scholar
Wolska, B. et al. (red.) (2011). Wiersze imieninowe poetów z drugiej połowy XVIII wieku. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN.
Google Scholar
Wójciuk, A. (2013). Przemiany polskiego modelu grzeczności językowej na podstawie wybranych aktów grzecznościowych. Praca licencjacka napisana pod kierunkiem dr hab. prof. UŚ Aldony Skudrzyk. Katowice.
Google Scholar
Zawadzki, R.K. (1998). „Pindar i Bakchylides – najwcześniejsi europejscy teoretycy literatury”. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie. Seria Filologia Polska. Historia i Teoria Literatury VII, 281–288.
Google Scholar
Zielińska, Z. (1971). „Mechanizm sejmikowy i klientela Radziwiłłowska za Sasów”. Przegląd Historyczny 3, 397–419.
Google Scholar
Ziomek, J. (1990). Retoryka opisowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
